Makina bat kontu
Ipar Amerikako kobre-gordailuak aztertu ziren lehenbizi eta XX. mendean erabilerak eta ustiapenak izandako eboluzioa neurtu zen. Ondoren eredu informatiko bat garatu eta aplikatu zuten; eredu horretan kalkulatu zuten munduko estatu guztiek egun estatu aurreratuenek duten erabilera-maila balute beharko litzatekeen metal kopurua, hau da, mundu osoa era berdinean garatua eta teknologia berrien erabilera berdina duena bailitzan aztertu zen.
Emaitzetan garbi azaltzen da energiaren transmisiorako eta eraikuntzarako beharko litzatekeen kobrea egun erabilita dagoena eta lurrean gordin dagoena litzatekeela.
Metalen birziklapen-maila aztertuz, kobrean %26 galtzen da hondakinetan eta zinkaren kasuan %20. Bi hauen kasuan ez da alarma berezia piztu nahi izan zeren eta urte askoan ez da horniketaren faltarik aurreikusi; ez da horrela platinoaren kasuan adibidez, hau oso urria baita eta bihurgailu katalitikoetan edo hidrogenozko erregai-zelulatan erabiltzen baita. Azkenik, ikerlariek birziklapenaren beharra azpimarratu dute. Etorkizunean material berriak asmatuko direlakoan daude, baina bitartean daudenak ahalik eta ongien erabiltzeko eta ustiatzeko birziklapena ezinbestekoa izango da.
Hau dela eta, pentsa daiteke Eguzkiaren inguruko materialen jatorria urrutiko leku hotz eta ilunak izatea, kometak sortzen diren lekuak hain zuzen ere.
Eskuratutako kometen hautsetan olibina da metalik arruntena; olibina burdin, magnesio eta beste zenbait elementuren arteko nahasketa da eta unibertsoan oso arrunta da. Jakin badakigu bero handia behar dela mineral hori sortzeko, baina nola sortu lehen aipatu Wild-2 kometa hotzean? Galdera honi erantzuteko 150 ikerlariri bidaliko zaizkie Stardustek hartutako materialen txantiloiak, ea zein ondorio ateratzen duten.
Stardustek ez du kometen hautsa bakarrik bildu, horretarako alde bateko panelak erabili dituen bitartean, beste aldeko panelekin hauts interestelarra bildu du, baina honen ezaugarrien berri ez digute oraindik eman.
Azken urtean Gazan gutxienez 60 pertsona hil dituzte sionistek torturapean, horietariko hiru medikuak, eta beste 1.000 osasun langile baino gehiago hil dituzte, Gazako Osasun Ministerioaren arabera. Osasun sistemaren aurkako eraso “sistematiko eta berariazkoa” salatu... [+]
Hemen gatoz, atzera ere, hausnarra berritzera. Edo behintzat saiatzera. Edo horrekin amestera. Ez dakit, ordea, berritik zer izango dugun; izan ere, antza, munduak lehengo lepotik burua jarraitzen du. Barkatu okerra: gizakiok jarraitzen dugu lehengo lepotik.
A ze fauna! atalaren lehen denboraldian, olatuz-olatu hainbat itsas izaki aurkeztu dizkizuet txoko honen traineruko kareletik. Ordea, bigarren denboraldiko nire lehen artikulua lagun bati gorazarre egin eta bere lanaren garrantzia azpimarratzeko erabili nahi dut:... [+]
2014an sortu zuten Birika Permakultura proiektua Leioako lursail okupatu batean. Jurgi Uriarte Idiazabalek eta beste bi kidek jarri zuten martxan egitasmoa. “Lursail hartatik bota egin gintuzten gerora, aparkalekua egin behar zutelako, eta, etenaldi baten ondoren, bakarrik... [+]
Jakoba Errekondok Ilargia eta landareak aurtengo agenda eskutan, ilargiaren arabera baratzeko lanak nola antolatu azalduko du eta entzuleen galderak zuzenean erantzungo ditu. Antton Olariagak argitalpen horretarako egin dituen hamabi piztiren ilustrazioak erakutsiko ditu eta... [+]
Ikusgarritasun gutxi dute gure gizartean komunikazio zailtasunak dituzten pertsonak eta bizi dituzten oztopoak. Ezezaguna da esparru horretan aritzeko formatzen diren komunikazio-bitartekarien lana: zailtasunak dituzten pertsonek beren gaitasunak garatu ditzaten laguntzen dute,... [+]
Euskal Herri mailako topaketak antolatu dituzte hainbat gaztetxe eta gazte asanbladatako gaztek urriaren 19rako, Leitzan (Nafarroa). Mugimenduaren egoeraz eta egitekoez hausnartu, elkarren artean saretu, eta borrokarako indartzea dute helburu. Idatziz erantzun diete ARGIAren... [+]
Plastikoan bilduta saltzen dizkigute zuritutako sagarra, mandarina, ahuakatea eta abar. Eta ez gaitu lotsagorritzen.
Euskal Herriaren zatirik handiena klima zonalde epelean kokatuta egon arren, Arabako eta Nafarroako hegoaldean ez ezik, edonora hedatzen dira udako bero bolada latzak. Eta, dirudienez, klima aldaketarekin okerrera eginen du egoerak –edo egiten ari da, honezkero?–... [+]
Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]