Makina bat kontu



Iluntasuna Txinan

Txina ilundu egin da azken berrogeita hamar urteotan, Pazifikoko Ipar-mendebaldeko Laborategi Nazionaleko (PNNL) Yun Qiang ikerlariak zuzendutako taldeak adierazitakoaren arabera. Normalki horren erantzule laino-geruza izaten da, baina oraingoan arrazoi larriagoaren susmoa dago.

Orain arte eguraldi lainotu eta ez lainotuen proportzioaz Txinan egin den azterketarik sakonenak dioenez, laino-kopurua gutxitu egin da azken berrogeita hamar urteotan. Laino gutxiago baldin badago, gizakiaren jardueran begiratu beharko da nola ilundu den Txinako zerua.

Lehen azterketen arabera badirudi aerosolen kontzentrazioa -kedarrez eta sufrez osatutako partikulak- hainbeste handitu dela non lanbroa sortzeko gai izan den eta nahiz eta zeruan laino gutxi izan den, egun lanbrotsuak gero eta ugariagoak izan dira.

Izan ere, aurreikuspenak ez dira batere baikorrak, populazioa eta jarduera ekonomikoa hazi ahala lanbroa areagotuz joango da; eta lanbro honek eguzki izpien bidea oztopatu ez ezik, euri azidoa eta arnas gaixotasunak sortzen ditu.

Baina hemen ez da amaitzen lanbroak sortutako kezken zerrenda, zeren eta lanbroaren eraginez gero eta ur gutxiago lurrunduko dela uste da eta ondorioz, gero eta euri gutxiago egingo duela; beraz, lehorte garaiak gero eta luzeagoak izatea espero da.

Lanbroak ezkutatu egiten du Asian gertatzen ari den berotegi efektua zeren eta eguzki izpien bidea ekiditean ez dira oso tenperatura altuak gertatzen, baina ura ere ez da lurrintzen eta ondorioz euri laino gutxiago sortzen dira.

Ikerlarien arabera, datorren hamarkadan Asian lehorte kopurua gutxienez bikoiztu egingo da.


Ordenadore azkarragoak egiteko bidea

John Hopkins unibertsitateko ikerlari talde batek ordenadoreetan beste urrats bat eman nahi du, abiadura handituz, memoria fisiko txikiagoaren memoria ahalmen handiagoa lortuz eta energi kontsumoa %99 murriztuz. Beraien ikerketa MRAM -Ausazko irizpideko memoria magnetikoa- bidetik doa eta horretarako oso dentsoak eta egonkorrak izango diren memoria magnetikoko abaraskak nola sortu aztertzen ari dira.

Nikel edo kobaltoko nanoeraztunekin ari dira lanean, 100 nanometroko diametroa duten eraztunekin hain zuen ere. Nanometroa metroaren milioirena da eta adibide gisa esan dezakegu gure ile batek 100 nanometroko milioi bat eraztun eduki ditzakeela.

Tamainarekin batera eremu magnetiko jakinak kontrolatu behar dira zeren eta abaraskak hain elkartuta egonik, beraien artean eragina izan dezakete. Badirudi arazo honi aurre egiteko bidean daudela eta beraz, ikerketaren bidea arrakastatsua izan daitekeela.


Azkenak
Israeldarren %82 daude Gazako biztanleak bortxaz kanporatzearen alde, inkesta baten arabera

%56k, gainera, bortxazko kanporatze hori "are gehiago zabaltzearen alde" daude: horien esanetan, 1948an Israelek okupatutako lurretan ez litzateke arabiarrik bizi beharko.


Sabino Cuadra: “Aldez aurretik prestatutako operazioa izan zen 78ko sanferminetakoa”

‘Sanfermines de 1978. Los victimarios’ liburua kaleratuko du Txalaparta argitaletxeak. German Rodriguezen heriotzaren erantzule eta arduradunak biltzen ditu.


2025-06-03 | Gedar
Coviteren sari bat jaso du ‘La Infiltrada’-k

Maria Luisa Gutierrez produktoreak jaso du Coviteren XXIV. Nazioarteko Saria, eta "terrorismoaren biktima guztiei" eskaini die.


Faltzesen euskarazko eredua eskatu dute eta Nafarroako Gobernuak ezetza eman du

Hamaika familiak egin dute ikastetxe publikoan D eredura pasatzeko eskaera. Zentroak baiezkoa eman du, baita Udalak ere, baina errefusatu egin du Nafarroako Gobernuak "espazio falta" argudiatuta.


Lehia estu baten ostean, Nawrocki eskuin muturreko hautagaiak irabazi ditu Poloniako presidentetzarako hauteskundeak

Presidentetzarako bozen lehen itzulian bigarren gelditu ostean, hautagai independenteak puntu bateko aldea atera dio Trzaskowski egun gobernuan dagoen alderdi europazaleko hautagaiari. Emaitza ofizialak argitaratu arte ez da argi egon zein izan den bozen irabazlea, bigarren... [+]


Erretzea debekatuko dute haurrak elkartzen diren Ipar Euskal Herriko espazio publikoetan

Debekua uztailak 1ean sartuko da indarrean hainbat espazio publikoetan, hondartzak edo parkeak kasu. Araua errespetatzen ez duten herritarrei 135 euroko isuna jarriko diete.


 


2025-06-02 | Ahotsa.info
Israelgo enpresekin dituen kontratuak bertan behera uzteko eskatu diote Nafarroako Gobernuari

5.000 lagun inguru bildu dira Yala Nafarroak eta BDZk igande honetan Iruñean deitu duten manifestazioan, Israelekin harremanak haustea eskatzeko. Halaber, erregimen sionistarekin edo Israelgo enpresekin interesak eta negozioak mantentzen dituzten Nafarroako enpresen eta... [+]


Israelek 32 lagun hil ditu Gaza hegoaldean, laguntza humanitarioa banatzen ari ziren zentro batean

Israelgo armadako tankeak eta droneak zentrora bertaratzen ari ziren palestinarrei eraso egiten hasi dira, eta 31 lagun hil eta 115 zauritu dituzte. Israelek AEBek proposatutako su-etena onartu ostean, Hamasek zenbait baldintza gehitzea eskatu du: su eten iraunkorra... [+]


2025-06-02 | Jon Torner Zabala
Euskal selekzioa Nazioen Ligan: gertaera “historikoa”, zazpi herrialdeetako pilotariak bildu zain

Abian da zesta-puntako Nazioen Liga. Ekainaren 6ra bitartean, hainbat selekzio arituko da lehian Gernika-Lumoko Jai Alai pilotalekuan, euskal selekzioa tartean. “Historikoa” da hori, txapelketaren antolatzaileek adierazi duten moduan, euskal selekzioak aurrenekoz... [+]


2025-06-02 | ARGIA
Bioterra azoka egingo dute asteburuan Irunen, “bizimodu ekologikoagoa eraikitzeko” topagunea

Ekainaren 6, 7 eta 8an Ficoba produktu eta zerbitzu ekologikoz beteko dute, “jasangarritasunarekiko konpromisoa” dutela ziurtatu duten 117 enpresak. Azokaz gain, egitarau oparoa prestatu dute, eta hainbat tailer eta hitzaldi egongo dira, baita bizikleten bigarren... [+]


Palestinako egunerokotasun odoltsua irudikatu dute ehunka pertsonek Alderdi Ederren

Gernika-Palestina herri ekimenak antolatuta, Palestinako egunerokotasun odoltsua irudikatu dute gaur eguerdian Alderdi Ederren. Gorputzak goitik behera izara zuriz estalita, lurrean etzan dira ehunka lagun, Palestinan egunero bizi duten egoera lazgarriari erreferentzia eginaz.


Txosnak Euskal Herriko ondare inmaterial izendatzeko sinadura bilketa bat abiatu dute

Euskal Herriko hainbat txosna eta jai batzordek deituta, elkarretaratzea egin dute larunbatean Bilboko Miribilla auzoan. Azpimarratu dute txosnak ez direla "edariak zerbitzatzeko barra hutsak", jai herrikoien "bihotza" baizik. Horregatik, Txosnak. Gureak, denonak... [+]


Isil gaitezen, une batez bada ere

Osasun etxeko telefono deiaren itxaronaldian, supermerkatuko korridoreetan, kiroldegiko aldageletan... Isilune izan daitezkeen uneak soinuz betetzen ditugu. Zergatik, zertarako? Isiltasunak urduritzen gaitu? Sor diezazkiguken barne gogoetengatik?

Zortzigarren saioa, eta... [+]


Eguneraketa berriak daude