EAEn umea izan duen lau emakumetik hiruk 30 urte baino gehiago ditu


2005eko abenduaren 04an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas

2005eko aurreneko hiruhilekoan, Euskal Autonomia Erkidegoan erditu ziren lau emakumetik hiru 30 urtetik gorakoa ziren. Eustat-ek kaleratutako datuen arabera, 4.747 ume jaio ziren EAEn hiru hilabete horietan, iazko denboraldi berean baino %3 gehiago. Lurralde historikoei begira, Araban 674 ume jaio ziren (hazkundea %6,4koa izan zen, iazko datuekin alderatuz), eta Bizkaian 2.468 (%4,5eko hazkundea). Gipuzkoan, ordea, jaiotza-kopurua aurreko urteko zifra bertsuan mantendu zen, 1.605 hain zuzen.
Jaiotako umeen erdia baino gehiago (2.718) aurreneko seme edo alaba izan zen; beste %36,1 kasutan aurrez senideren bat zuen familietara iritsi zen jaioberria, eta kasuen %6,7an hirugarren senidea da, edo hortik gorakoa.
Amaren adina aztertuz gero, 30-34 urte bitarteko amak izan ziren nagusi, azken urteotan argi eta garbi ikusten den joerari eutsiz: jaiotzen ia erdia (%49) alegia. Eta adin-talde horren atzetik dator 35-39 urte bitartekoena, jaiotzen %27,2. 25-29 urteko amak %17,9 izan ziren. Tarteko adin-talde horietatik aldentzen goazen heinean, jaiotzen kopuruak ere behera egiten du, eta horrela, 25 urtez azpiko amen taldea %5,2 besterik ez zen izan. Eta 40 urtetik gorako ama %4,1 egin ziren.
Bikoteak ezkonduta zeuden ala ez ere erregistratzen da Eustat-eko datuetan -arrazoi sozialengatik seguruenik, arrazoi mediko edo sanitarioei begira baino gehiago-. Eta ezkondu gabe dauden bikoteetatik jaiotako umeak %22,8 izan ziren, aurreko urteko lehen hiruhilekoan izandako tasa baino bi puntu gehiago. Bizkaia izan zen EAEko batez bestekoaren azpiko portzentajea erakutsi zuen lurralde bakarra (%22ko zifrarekin). Eta ezkontzaz kanpoko talde honetan, ama erdiberrien adina dezentez baxuagoa izan zen, 25 urtez azpikoak baitziren %15,8.


Azkenak
Euskal diaspora elkartuko da Boisen, eta jendetsua izatea espero dute

AEBetako Idaho estutako Boise hiriburuan ospatuko dute euskal kultura ezagutarazteko, eta euskal diaspora batzeko. Hainbat ekitaldi egingo dituzte uztailaren 29tik abuztuaren 3ra arte.


Gurasotasun baimena 16 astetik 17ra luzatuko du Espainiako Gobernuak, eta 32 aste gurasobakarrentzat

Astearte honetako gobernu bileran onartuko dute PSOEk eta Sumarrek, akordioa iragarri baitute. Neurria "berehala" ipiniko dela indarrean jakinarazi dute.


Astebeteko liskarren ondoren, Thailandiak eta Kanbodiak su-eten akordio bat sinatu dute

Duela astebete, bien arteko mugan Thailandiako eta Kanbodiako tropak elkarri eraso egiten hasi ziren, Frantziaren kolonizazio aldian jatorria duen gatazka berpiztuta. Bi herrialdeek "berehalako eta baldintzarik gabeko" su-etena ezartzea adostu dute astelehenean, 35... [+]


Zuzenean eta zeharka 434.000 palestinar hil ditu Israelek 2023ko urritik, Gazako biztanleriaren %20, kalkulu baten arabera

The Lancet aldizkari ezagunak iazko uztailean eginiko "aurreikuspen zuhurraren" ondoren, zuzenean eta zeharka Gazan hilda egon daitezkeen palestinarren kopurua eguneratu du Steven Donziger abokatu entzutetsu estatubatuarrak, The Lancet-en formula... [+]


Europa makurrarazi du Trumpek
AEBek Europako produktuei %15eko muga-zergak ipiniko dizkie, eta alderantziz ezer ere ez

Horrez gain, Europa behartu egin du gasa AEBei erostera, 750.000 milioi euro xahutu beharko ditu horretan datozen hiru urteotan; beste 600.000 milioi euro gehiago inbertitu beharko ditu han, "inbertsio estrategikoetan"; eta, "ehunka milioi euro", zehaztapen... [+]


Agur esan du Hatortxu Rockek, baina segida izango du abenduan: Aske jaialdia

Lau egunez Lakuntza milaka lagunez bete du Hatortxu Rockek. Aurtengo edizioak presoen aldeko jaialdiaren bideari amaiera eman dio. Hala ere, abenduak 27rako jaialdi berria iragarri dute: Aske.


Gosez hiltzen ari gara

Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.


Octavio Alberola zendu da, Donostian Franco hiltzen saiatu zen anarkista

1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.


Paul Urkijoren ‘Gaua’ hurrengo filmaren soinu bandaren grabaketan parte hartu du Aiaraldeko Iaiaiai taldeak

Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.


2025-07-28 | Gedar
Arrazakeriarekin lotu ziren iazko gorroto-delituen ia erdia Espainiako Estatuan

%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.


Umezurtz geratu diren Palestinako haurrei eskolak ziurtatzeko 41.000 euro bideratuko ditu Salam Gaza erakundeak

Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]


2025-07-28 | Hala Bedi
Gasteizko kanpaldian jasandako Poliziaren bortizkeria salatu dute GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak

GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]


Espetxetik irten da Georges Abdallah, Europan espetxean denbora gehien zeraman preso politikoa

40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]


Eguneraketa berriak daude