Ezpalak


2005eko azaroaren 13an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Eskulangintza XXI. mendean
Artisautzaren egoera eta erronkak aztertuko ditu Ortzadar elkarteak XXI. Folklore Jardunaldietan. Azaroaren 15etik 18ra, aditu andana bilduko da Iruñean: Arbaso elkarteko Bernat Vidal, Julio Caro Baroja museoko zuzendari Susana Irigarai, Aranzadiko Fermín Leizaola... Artisautza egungo gizartean, Artisautzako Uban proiektua eta Artisauak, lanbide baten izatea edo ez izatea izango dituzte mintzagai, esaterako. Hitzaldiez gain, dokumentalak proiektatuko dituzte eta Joxe Ulibarrena omenduko dute.


Musika garaikidea Bilbo eta Gasteizen

Hasi dira jada Bilboko Gaur Egungo Musiken Jaialdia eta Gasteizko Carmelo Bernaola Nazioarteko Musika Jaialdia. Biek ere musika garaikideari eta azken ehun urtekoari egingo diote leku. Bilbon 35 autoreren 38 lan interpretatutko dituzte, zortzi estreinaldi tarteko, azaroaren 30a bitarte. Emanaldiak Guggenheim museoko auditorioan eta Euskalduna jauregian izango dira. Besteak beste, Arbos hirukoteak, Espacio Sincrok eta Musika Inerpretazio Laborategiak eskainiko dituzte kontzertuak. Abenduaren lehena arte, Gasteizen ere kontzertu andana izango da ostegunero Jesus Guridi kontserbatorioaren auditorioan: Ensemble Surplus, Des Iscles, Enigma taldea...


Euskal zinema Lekeition

Aitzindaria da Lekeitioko Zine eta bideo Bilera euskarazko zinemagintzan. Horren lekuko da Benito Ansola sortzaileak aurten Amalur saria jaso duela IBAIAren eskutik. Aurtengoa XXVIII. aldia du eta 34 film inguru ikusi ahal izango dira, azaroaren 15etik 19ra: film laburrak, dokumentalak, sormen lanak... Filmen artean daude Arantxa Gurmendiren Basamortuko irribarreak dokumentala, Oscar Galánen Xoxoak beleari laburra eta iñaki Beraetxeren Art police sormen lana. Bestalde, Emakumeek Egindako Zinemaren X. Erakustaldia egingo dute Bilbon, larunbata bitarte. Besteren artean, Sara Marazkiaranen La llorona eta Isabel Ayguavivesen La Valiente laburrak eta Patricia Ferreiraren Para que no me olvides eta Ángeles González-Sinderen La suerte dormida proiektatuko dituzte.

Publizitate afixa historikoak Baionan

XIX. mendeko eta XX.eko lehen lau hamarkadetako Euskal Herriko kartel publizitarioak ikus daitezke, Baionako Euskal Museoan zabaldu duten Euskal Herriko Afixak. XX. mendearen hasiera erakusketan. Publizitateak izan duen garapena ikusteko aukera ona da. Bilbo, Donostia, Iruñea eta Baionako jaien programak aurkeztuen dituzten afixak, kirol ekitaldienak, espartinenak nahiz gatzarenak... denetarik dago. Batzuk gaztelaniaz, beste batzuk euskaraz eta bestetzuk frantsesez daude eta hiru hizkuntzak uztartzen dituenik ere bada. Urte amaierara arte egin daiteke bisita.

Txotxongilo festa Bilbon

Azaroaren 14tik 20ra era guztietako txotxongilo ikuskizunak eskainiko dituzte Bilboko XXIV. Nazioarteko Txotxongilo Jaialdian. Bertako nahiz kanpoko taldeek parte hartuko dute. Panta Rheik Alaia antzeztuko du, Azikak Barne Iluna, Kubako Pálpito taldeak Con ropa de domingo, Galiziako Cachirulok La piedra que arde... Itzal bidezko txotxongiloen eta paperezko antzokien gaineko bi ikastaro izango dira, halaber. Aurten txotxongiloen arloan 25 urte bete dituen Antzezkizuna taldea omenduko dute. Eta txotxongilo ugari ikusteko parada izango da, Barrainkua kultur etxean jarritako erakusketan.

* * * * * * * * * * * * * * *

Nafarroako Liburutegi Nagusia 2008-9rako. Iruñeko Mendebaldean eraikiko da Nafarroako Liburutegi Nagusia eta Nafarroako Filmoteka hartuko dituen eraikina, Musika Kontserbatorioaren eta Pablo Sarasate Orkestraren egoitzaren ondoan. Alde Zaharreko eraikina txiki geratu zaio Liburutegi Nagusiari eta egoitza berriaren kokapenak zalaparta ugari sortu du azken urteetan. Nafarroako Gobernuak proiektua aurkeztu berri du. Eraikinak lau solairu izango ditu eta 20.000 metro koadro. Liburutegiaren funtsetako 280.000 ale jasoko ditu eta Filmotekak proiekziotarako areto bat izango du, 216 besaulkirekin.

Elkar Fundazioa da Euskalgintza Elkarlanean fundazioaren izen berria. Irudi bateratua eskaini nahi du Fundazioak eta, hala, Elkar izena hartu dute Bilintx, Xalbador, Xalem, Mattin... denda ohiek. Fundazioaren baitan, banaketara dedikatutako enpresek ere Elkar izena hartu dute. Diskoetxe eta argitaletxeen izenak bere horretan mantendu dituzte: Oihuka diskoetxea, Elkar argitaletxea, Sua Edizioak... Gaur egun, 450 lagun ari dira Elkar Fundazioaren barruko enpresetan.

Gidoigileak batu dira. Umiliatuta, gaizki ordainduta eta ignoratuta sentitzen dira zinema eta telebistako gidoigileak. Eta horrexegatik Ikus-Entzunezko Gidoigileen Elkarteen Federazioa osatu dute Madrileko, Kataluniako, Galiziako, Valentziako eta Euskal Herriko elkarteek. Besteak beste, pelikularen aurrekontuaren %3a eta DVDen salmenten egile eskubideak jasotzea aldarrikatu dute.


Azkenak
Honezkero, hemen dago beherakada

Antropologo eta ingeniaria den Yayo Herrerok dioen bezala, datu bat da. Horren jatorria ulertzeko erraza den baieztapen xume batean laburbil daiteke: Lurra agortzen ari da.

Gaia konplexua da. Ikuspegi asko daude, interesak gurutzatzen dira, informazioa desinformazioarekin... [+]


2025-07-25 | Ana Morales
Esan barik ez doalako

Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]


2025-07-25 | Julen Orbea
Bilbon euskara jira ta Bira

Euskara badago Bilbon, baina non? Eta zertarako? Nork sortzen du euskarazko kultura, eta nork sostengatzen? Galdera horien aurrean, udalaren azken urteetako erabakiei begira, argiago ikusten da euskara eta kultura bizirik nahi ditugunontzat kezkagarriak diren erabakiak hartu... [+]


Gizon heterosexualak eta literatura feminista: hausnarketa bat

Hasieratik argi utzi nahiko nuke ez naizela inolaz ere feminismoan, sexu- eta genero-teorietan ezta LGTBIQ+ komunitatearekin lotutako gaietan aditua. Gizon txuri heterosexual bat naiz, ezkertiarra esan dezagun, bere burua feministatzat hartzen duena (edo feministen aliatua,... [+]


Auzolanean ikastola eraiki!

Goizaldeko lehenengo eguzki-izpiekin batera zabaldu ditu ateak Kirikiño Ikastolak. Zapatua da, auzolan eguna. Parte-hartze batzordeko arduradunak irrintzia egin eta lanera bideratu ditu bertaratu diren ehundik gora partaide: “Hemen erronkak denonak dira! Aurrera,... [+]


Amasa-Villabonako EH Bilduri erantzuna

Amasa-Villabonako EH Bilduk argitaratutako idatziaren harira, hainbat adierazpen egin nahiko genituzke. Lehenik eta behin, argi utzi nahi dugu larrialdi klimatikoari aurre egitearen urgentzia ukaezina dela, eta horregatik, krisi honekiko dugun kezkagatik beragatik jartzen dugula... [+]


Irunen eskuin muturreko “auzo patruilak” sortu dituztela salatu dute

Hainbat talde "neonazik" azkenaldian Irunen zabaltzen ari dituzten mezuak salatu dituzte asteazkenean Harrera Sareak eta hainbat kolektibok herrian. Eskuin muturreko "auzo patruilak" antolatzen ari direla salatu dute, eta hauek jendearen jatorriaren arabera... [+]


Udal legearen kontrako epai euskarafoboa
Euskararen aurkako erasoa salatu dute 200 alkate eta udal ordezkarik, eta hizkuntza bultzatzeko konpromisoa berretsi

Euskalgintzaren Kontseiluak deituta, Espainiako Auzitegi Gorenak joan den astean ebatzitako sententzia salatzeko prentsaurreko bateratua egin dute Bilbon. Sententzia "euskal gizartearen eta euskal erakundeen borondate demokratikoaren aurkako eraso zuzena" dela... [+]


Alonsotegiko Udalari dirua itzultzeko eskatu dio Bizkaiko Aldundiak, iruzurra egin zenetik hamairu urtera

Egun EH Bilduren esku dagoen udalak ia milioi bat euro itzuli beharko lioke foru erakundeari, duela hamairu urte, EAJ agintean zenean, diru-laguntza bat ez zelako behar bezala erabili, baizik eta iruzurra egiteko, EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak berretsi duenez. Eskaerak erabat... [+]


Ertzaintzaren 300 BMW ibilgailuen erosketan irregulartasun posibleak salatu zituen barne txosten batek

Eusko Jaurlaritzako Ogasuneko Kontrol Ekonomikoko Bulegoak barne txosten bat egin zuen Ertzaintzak jaso dituen 300 BMWen esleipen kontratuaren hainbat baldintza kritikatzeko. Ezarritako baldintzak zehatzegiak eta murriztaileegiak zirela salatu du ogasunak, eta horrek enpresa... [+]


Txosnetako “beto politikoaren” aurkako GKSren kanpaldiaren kontra oldartu eta lau pertsona atxilotu ditu Poliziak Gasteizen

Bi aste barru hasiko diren hiriko jaietan txosna jartzen utzi ez dietela salatzeko kanpaldia egin nahi zuten Gasteizko GKSk eta Etxebizitza Sindikatu Sozialistak, Andre Maria Zuriaren plazan. 20:30ak aldera, ertzainak oldartu egin dira kanpaldian zeudenen aurka, eta bi... [+]


Lotsa sentitzen dut giza generoko kide izateagatik

Milaka pertsonak modu aktiboan parte hartu dute, eta hala jarraitzen dute, XXI. mendeko holokausto telebisatu handienaren aurka protestatzeko, eta pertsona horiei errespetu eta miresmen handiena zor diet. Baina, gizateriaren zoritxarrerako, askoz gehiago dira, egoerarekin... [+]


2025-07-24 | Nicolas Goñi
Europan, oraingo sinplifikazioaren izenean, biharko bizitzak kaltetuko dira

Jarduera ekonomikoak sinplifikatzeko eta lehiakortasuna indartzeko aitzakiarekin, Europa mailan baita Europar Batasuneko hainbat estatutan ere, klima, ingurunea eta giza osasuna kaltetuko dituzten legeak biderkatzen ari dira 2024tik, askotan interes pribatuen lobbyen eraginpean... [+]


Sektore publikoan gurasotasun baimena luzatu eta seme-alaba bakoitzeko diru laguntza handituko duela iragarri du Jaurlaritzak

Eusko Jaurlaritzaren Familia, Haur eta Nerabeen V. plana aurkeztu du Nerea Melgosa sailburuak asteazkenean. Hamazazpi "trakzio-neurri berritzaile" jaso ditu planak, baina ez dute zehaztu noiz jarriko diren indarrean.


CAFek giza eskubideak errespetatzen dituela “baieztatu” beharko du, Belgikako kontratu milioiduna eskuratzeko

Beasaingo enpresak 1.695 milioi euroko kontratua lortu du Belgikako SNCB-NMBS tren konpainia publikoarentzat 54.000 plaza dituzten bagoiak egiteko. Baina aurretik, belgikar konpainiak eskatu dio bere jarduerek nazioarteko zuzenbidea eta giza eskubideak errespetatzen dituztela... [+]


Eguneraketa berriak daude