Ezpalak


2005eko azaroaren 13an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Eskulangintza XXI. mendean
Artisautzaren egoera eta erronkak aztertuko ditu Ortzadar elkarteak XXI. Folklore Jardunaldietan. Azaroaren 15etik 18ra, aditu andana bilduko da Iruñean: Arbaso elkarteko Bernat Vidal, Julio Caro Baroja museoko zuzendari Susana Irigarai, Aranzadiko Fermín Leizaola... Artisautza egungo gizartean, Artisautzako Uban proiektua eta Artisauak, lanbide baten izatea edo ez izatea izango dituzte mintzagai, esaterako. Hitzaldiez gain, dokumentalak proiektatuko dituzte eta Joxe Ulibarrena omenduko dute.


Musika garaikidea Bilbo eta Gasteizen

Hasi dira jada Bilboko Gaur Egungo Musiken Jaialdia eta Gasteizko Carmelo Bernaola Nazioarteko Musika Jaialdia. Biek ere musika garaikideari eta azken ehun urtekoari egingo diote leku. Bilbon 35 autoreren 38 lan interpretatutko dituzte, zortzi estreinaldi tarteko, azaroaren 30a bitarte. Emanaldiak Guggenheim museoko auditorioan eta Euskalduna jauregian izango dira. Besteak beste, Arbos hirukoteak, Espacio Sincrok eta Musika Inerpretazio Laborategiak eskainiko dituzte kontzertuak. Abenduaren lehena arte, Gasteizen ere kontzertu andana izango da ostegunero Jesus Guridi kontserbatorioaren auditorioan: Ensemble Surplus, Des Iscles, Enigma taldea...


Euskal zinema Lekeition

Aitzindaria da Lekeitioko Zine eta bideo Bilera euskarazko zinemagintzan. Horren lekuko da Benito Ansola sortzaileak aurten Amalur saria jaso duela IBAIAren eskutik. Aurtengoa XXVIII. aldia du eta 34 film inguru ikusi ahal izango dira, azaroaren 15etik 19ra: film laburrak, dokumentalak, sormen lanak... Filmen artean daude Arantxa Gurmendiren Basamortuko irribarreak dokumentala, Oscar Galánen Xoxoak beleari laburra eta iñaki Beraetxeren Art police sormen lana. Bestalde, Emakumeek Egindako Zinemaren X. Erakustaldia egingo dute Bilbon, larunbata bitarte. Besteren artean, Sara Marazkiaranen La llorona eta Isabel Ayguavivesen La Valiente laburrak eta Patricia Ferreiraren Para que no me olvides eta Ángeles González-Sinderen La suerte dormida proiektatuko dituzte.

Publizitate afixa historikoak Baionan

XIX. mendeko eta XX.eko lehen lau hamarkadetako Euskal Herriko kartel publizitarioak ikus daitezke, Baionako Euskal Museoan zabaldu duten Euskal Herriko Afixak. XX. mendearen hasiera erakusketan. Publizitateak izan duen garapena ikusteko aukera ona da. Bilbo, Donostia, Iruñea eta Baionako jaien programak aurkeztuen dituzten afixak, kirol ekitaldienak, espartinenak nahiz gatzarenak... denetarik dago. Batzuk gaztelaniaz, beste batzuk euskaraz eta bestetzuk frantsesez daude eta hiru hizkuntzak uztartzen dituenik ere bada. Urte amaierara arte egin daiteke bisita.

Txotxongilo festa Bilbon

Azaroaren 14tik 20ra era guztietako txotxongilo ikuskizunak eskainiko dituzte Bilboko XXIV. Nazioarteko Txotxongilo Jaialdian. Bertako nahiz kanpoko taldeek parte hartuko dute. Panta Rheik Alaia antzeztuko du, Azikak Barne Iluna, Kubako Pálpito taldeak Con ropa de domingo, Galiziako Cachirulok La piedra que arde... Itzal bidezko txotxongiloen eta paperezko antzokien gaineko bi ikastaro izango dira, halaber. Aurten txotxongiloen arloan 25 urte bete dituen Antzezkizuna taldea omenduko dute. Eta txotxongilo ugari ikusteko parada izango da, Barrainkua kultur etxean jarritako erakusketan.

* * * * * * * * * * * * * * *

Nafarroako Liburutegi Nagusia 2008-9rako. Iruñeko Mendebaldean eraikiko da Nafarroako Liburutegi Nagusia eta Nafarroako Filmoteka hartuko dituen eraikina, Musika Kontserbatorioaren eta Pablo Sarasate Orkestraren egoitzaren ondoan. Alde Zaharreko eraikina txiki geratu zaio Liburutegi Nagusiari eta egoitza berriaren kokapenak zalaparta ugari sortu du azken urteetan. Nafarroako Gobernuak proiektua aurkeztu berri du. Eraikinak lau solairu izango ditu eta 20.000 metro koadro. Liburutegiaren funtsetako 280.000 ale jasoko ditu eta Filmotekak proiekziotarako areto bat izango du, 216 besaulkirekin.

Elkar Fundazioa da Euskalgintza Elkarlanean fundazioaren izen berria. Irudi bateratua eskaini nahi du Fundazioak eta, hala, Elkar izena hartu dute Bilintx, Xalbador, Xalem, Mattin... denda ohiek. Fundazioaren baitan, banaketara dedikatutako enpresek ere Elkar izena hartu dute. Diskoetxe eta argitaletxeen izenak bere horretan mantendu dituzte: Oihuka diskoetxea, Elkar argitaletxea, Sua Edizioak... Gaur egun, 450 lagun ari dira Elkar Fundazioaren barruko enpresetan.

Gidoigileak batu dira. Umiliatuta, gaizki ordainduta eta ignoratuta sentitzen dira zinema eta telebistako gidoigileak. Eta horrexegatik Ikus-Entzunezko Gidoigileen Elkarteen Federazioa osatu dute Madrileko, Kataluniako, Galiziako, Valentziako eta Euskal Herriko elkarteek. Besteak beste, pelikularen aurrekontuaren %3a eta DVDen salmenten egile eskubideak jasotzea aldarrikatu dute.


Azkenak
Bizkaiko Golkoa ia bi aldiz azkarrago ari da berotzen munduko batez bestekoa baino

Naturklima fundazioak kaleratutako Itsasoko eta kostako txostena-k argitara eman ditu klima aldaketa euskal kostaldean izaten ari den ondorioak: Bizkaiko Golkoko uren tenperatuta 0,22 gradu igo da hamarkada bakoitzean, 1981tik 2023ra, munduko uren tenperaturen batez besteko... [+]


Protesta egingo dute Los 40 Summer Live jaialdiaren aurka, Zarautzen

Beste urte batez Los 40 Summer Live jaialdia ospatuko dute Zarautzen, eta horren kontra agertu dira herriko hainbat eragile, haien ustez, garrantzi handiagoa ematen zaiolako ekitaldi horri herriko jaiei baino: "Argi erakusten du gure herrian zeinentzat dauden erraztasunak... [+]


Azterketa %90ek suspenditu dute eta Zupiriak esan du: “Ertzain izateko ikasi egin behar da”

3.600 pertsona aurkeztu dira ertzain edo udaltzain izateko lan eskaintza publikoko deialdira, eta 2.800 hautagaiek ez dute proba psikosoziala edota atal teorikoa gainditu. Segurtasun sailburuak defendatu egin du Polizia izateko "exijentzia maila".


CAF-Elhuyar sariak etetea erabaki dute, “baldintza egokirik” ez daudela arrazoituta

Zientzia-dibulgazioa saritzeko erreferentziazko sariak izan dira CAF-Elhuyarrekoak. Antolatzaileek 31. edizioa martxan zegoela etetea erabaki dute, "sariketa behar bezala egiteko baldintzarik ez dagoelako".


Nila Heredia
“Evo Moralesek ingurune toxikoa du, eta ezinbestekotzat jo du bere burua”

Boliviako ezkerreko militante historikoa da Nila Heredia, bi aldiz Evo Moralesen Osasun ministro izandakoa. Abuztuan hauteskunde orokorrak izango dituzte, eta herrialdearen egoera politikoa aztertu du elkarrizketa honetan.


Guggenheim Urdaibai Stop plataformak museoaren proiektua bertan behera uzteko eskatu die instituzioei

Joan den astean aurkeztu ziren proiektuaren inguruko entzuketa prozesuaren emaitzak, eta Guggenheim Urdaibai egitearen kontrako iritziak gailendu ziren. Busturialdearen beharrei "arduraz" erantzutea exijitu die plataformak, eta proiektuaren inguruko informazio eta... [+]


Indarkeria matxista gisa ikertzen ari dira 78 urteko emakumearen hilketa, Zizur Nagusian

Emakumea hilda aurkitu dute bere etxean. Senarrak, 85 urteko gizonak, emakumearen heriotzaren berri eman du, Polizia bertaratu denean diskurtso inkoherentea zuela ohartu eta atxilotu egin dute. 


Konfrontaziora pasatzeko garaia da

Euskararen normalizazioaren motorrak herri dinamikara bueltatu behar du aurrera egin nahi badugu


2025-07-30 | Sukar Horia
Dominatzaile pobreak

Bolo-bolo dabiltza gugandik zenbait kilometrotara gertatutako pogromoak, hamarkada luzetan −mendez mende− zilegituriko arrazismoa oinarri dutenak. Palestinan, Torre Pachecon eta Hernanin, arazoa antzekoegia da, intentsitate ezberdinez bada ere. Moroak dira behe-laino... [+]


Barkamena inprimatzen eta saltzen

Mainz (Alemania), 1454. Johannes Gutenbergek eskala handian inprimatutako lehen liburua argitaratu zuen, Berrogeita bi lerroko Biblia izenez ezagutzen dena. Gutenbergek ez zuen inprenta asmatu; dakigula, Txinan, 1040an, Bi  Shengek asmatu zuen inprimatzeko lehen makina... [+]


Migrazioei buruzko jarrerak gurean

Diskurtso erreakzionarioen gorakadaz ari gara azken urteetan. Dela migrazioei buruz, dela feminismoa, euskara eta abarri buruz. Testuinguru horretan, garrantzitsua iruditzen zait jarrera erreakzionarioak edota migrazioei buruzkoak aztertzeko ez gelditzea titularretan, eta gaiari... [+]


Euskarak Euskal Herria behar du

Euskararen balizko etorkizunari buruzko ikerketa bat ezagutzera eman da berriki, eta zalaparta eragin du bertan irudikatzen den paisaia beltzak. Asaldamendu hori auzitan jarriz abiatuko dut nire ekarpena. Zergatik da harrigarria datu hori? Zein mundutan bizi gara, gure egoeran... [+]


Ergelkeria

Liburuak hasi, utzi… begietatik garunera nagi doaz esaldiak, eta itzali ezin dudan tik-tak bat entzuten dut. Ikus-entzunezkoak pikatzen ari naiz.

Entzun dut burpee, eta Llados, eta body count, eta nahi duzulako zara pobrea, eta Milei, eta Thiel, eta unibertsitatea... [+]


2025-07-30 | Inma Errea Cleix
Kaka

Uda honetako erronka omen sare sozialetan: kaka egitea igerileku publikoetan. Ohikoak dira jokabide zikinak sare horietan, eta batzuek beren gorotz fisikoa libratzea, ororen begi-bistan eta eskura, honezkero gaina hartu digun zikinkeria digital erraldoia hezurmamitzea besterik... [+]


Eguneraketa berriak daude