Osasuna: Aspirinak babestu egiten du koloneko minbizi
Aspirina edo azido azetilsalizilikoa, eta baita beste AIEE batzuk ere -esaterako, ibuprofenoa edo naproxenoa- erabiltzeak, koloneko minbizia izateko arriskua nabarmen murrizten du, Harvard-eko Medikuntza Fakultateko ikertzaileek Jama aldizkari ospetsuan argitaratu berri duten osasun-azterketak erakusten duenez.
Azterketa horretan ia 83.000 emakumeren datuak bildu dira, 1980. urtean hasi eta 2002ko ekaina bitartean beren analgesiko eta antiinflamatorioen kontsumo-erabilerak jarraitu baitzituzten ikertzaileek. Eta autoreek mesede esanguratsua aipatzen dute Aspirinaren erabilera ohizkoarekin lotuta -gutxienez bi konprimitu hartu behar lirateke astean horretarako-, koloneko minbiziari aurrea hartzeko orduan.
Hala ere botikaren mesede horiek hamarkada bat baino luzaroagoan kontsumitu ondoren nabaritzen dira bereziki: zenbat eta handiagoak izan erabilitako aspirina edo AIEEen dosiak, orduan eta txikiagoa da minbizi-mota hori garatzeko arriskua. Horrela, astean 14 pastilla azido azetilsaliziliko hartzen dituzten emakumeak -eta horrela 10 urtetan zehar- dira minbizia jasateko arriskurik gutxien dutenak, botika hori erabiltzen ez duten emakumeek baino %53 gutxiago, hain zuzen ere. Naproxenoa edo ibuprofenoa bezalako antiinflamatorio ez-esteroideekin ere antzeko emaitzak lortu dira, horiekin ere dosi handiak erabili behar dira. Eta, horregatik, ikertzaileek alderatu behar izan dituzte onura potentzialak botika horiek hartzeak ekar ditzakeen kontrako erreakzio grabeekin. Izan ere, aspirina denbora luzean erabiltzeak odoljarioak gertatzeko arriskua gehitzen baitu.
Hona hemen ikertzaileen ondorioa: aspirina ahalik eta dosirik handienean erabiltzeak, botika hori ez erabiltzearekin alderatuta, kolon eta ondesteko minbiziaren balizko bi kasutatik bat prebenituko luke, 1.000 pertsonen artean, eta 10 urteko epean. Baina denbora horretan heste-urdailetako 8 odoljario larri kasu gertatuko lirateke. Botika horiek kontsumitzearen mesedeak eta kalteak zorrotz baloratu beharko dira, beraz, kasu bakoitzean, azken erabakia hartu aurretik.
Iratxe Sorzabalek sufritutako torturen gaineko testigantzak jasotzen ditu dokumentalak. Maiatzaren 20an emango dute dokumentala, 23:40an. Iaztik dago Primeran plataforman ikusgai, baina lehen aldiz emango dute telebistan.
EHUren ikerketa batean, haur batzuk arkatza eta beste batzuk teklatua erabilita jarri dituzte idazten. Helburua zen jakitea ea irakurtzeko eta idazteko ikasketa-prozesuan alderik badagoen. Emaitza argia atera dute: haurrek eskuarekin egindako mugimenduen bidez ikasten dute... [+]
Epaiketetan aldeen arteko akordio aukera iritsi daiteke ahozko auzia hasi baino minutu batzuk lehenago. Auzi honetan akusatuek publiko egin dituzte orain arte egondako negoziazio saioak, eta azkena aste honetakoa izan da, ezagutarazi den moduan porrot egin duena. Akordiorik egon... [+]
Euskaraldia martxan da, hizkuntza ohiturak aldatzea bultzatzeko ekimen erraldoia. Milaka eta milaka herritarrek konpromisoa hartu dute, hamaika egunotan, euskarak presentzia gehiago izan dezan euren eguneroko bizitzan. Askorentzat pauso txikia baina ahalegin handia izango da,... [+]
Putaren bakarrizketa eroetxean
- Egileak: Franca Rame eta Dario Fo.
- Itzultzailea: Xabi Martinez De Lezea.
- Aktorea: Laura Penagos.
- Noiz: apirilaren 12an.
- Non: Zizurkilgo Atxulondo Kultur... [+]
"Weissman kanpora, sionismo-faxismoa suntsitu" idatzi zuen sarean, palestinarrak erailtzeko deia egin baitzuen Granadako jokalariak. "Arrazakeriaren eta Xenofobiaren Aurkako Legea" ezarrita, isun erraldoia jarri diote Indar Gorriko kide bati.
Aurrez adierazitakoa baino egun bat geroago abiatu dira bilerak Istanbulen; Zelenski, Putin eta Trump gabe. Errusiari “behe mailako” delegazioa bidaltzea leporatu diote.
Atarrabiako Paz de Ziganda ikastola ari da antolatzen aurtengo Nafarroa Oinez festa. Gaur aurkeztu dute egun horri begirako abestia eta bideoklipa. Estitxu Arozena bertsolariaren letrarekin eta Igor Martinezek sortutako musikarekin osatu dute.
Ia hiru hamarkada daramatza Aiora Zulaika lasarte-oriarrak Pirritx pailazoa gorpuzten, eta haurrei eta familiei irri egiteko espazio goxo bat eskaintzen, errebeldiaz eta asmo eraldatzailez. Pirritx, Porrotx eta Marimotots pailazoek “Maite zaitut” herri omenaldia jaso... [+]
Azterketa euskaraz egitea debekatzen dietela salatu du Baionako Bernat Etxepare lizeoko Euskal Herrian Euskaraz taldeak. Pasaden urtean egindako eskakizunei jarraiki, aurten ere azterketak euskaraz egiteko eskatu dute.
Irailetik mediku euskaldunik gabe daude Elizondoko (Nafarroa) herritarrak. Horrez gain, udan medikurik gabe geratzearen beldur da Baztango Osasun Plataforma. Ekainaren 4an, bizikleta martxa egingo dute herrian.
Ostia kolektiboko milintanteek 8.742 euro ordaindu beharko dizkiote Bouygues enpresari, eta beste 2.000 euro abokatuen gastuentzat. 2022ko abenduan buruturiko desobedientzia ekintzan promotore horren maketa bat zikindu izanagatik zigortu dituzte.