Osasuna: Aspirinak babestu egiten du koloneko minbizi


2005eko azaroaren 06an

Aspirina edo azido azetilsalizilikoa, eta baita beste AIEE batzuk ere -esaterako, ibuprofenoa edo naproxenoa- erabiltzeak, koloneko minbizia izateko arriskua nabarmen murrizten du, Harvard-eko Medikuntza Fakultateko ikertzaileek Jama aldizkari ospetsuan argitaratu berri duten osasun-azterketak erakusten duenez.
Azterketa horretan ia 83.000 emakumeren datuak bildu dira, 1980. urtean hasi eta 2002ko ekaina bitartean beren analgesiko eta antiinflamatorioen kontsumo-erabilerak jarraitu baitzituzten ikertzaileek. Eta autoreek mesede esanguratsua aipatzen dute Aspirinaren erabilera ohizkoarekin lotuta -gutxienez bi konprimitu hartu behar lirateke astean horretarako-, koloneko minbiziari aurrea hartzeko orduan.
Hala ere botikaren mesede horiek hamarkada bat baino luzaroagoan kontsumitu ondoren nabaritzen dira bereziki: zenbat eta handiagoak izan erabilitako aspirina edo AIEEen dosiak, orduan eta txikiagoa da minbizi-mota hori garatzeko arriskua. Horrela, astean 14 pastilla azido azetilsaliziliko hartzen dituzten emakumeak -eta horrela 10 urtetan zehar- dira minbizia jasateko arriskurik gutxien dutenak, botika hori erabiltzen ez duten emakumeek baino %53 gutxiago, hain zuzen ere. Naproxenoa edo ibuprofenoa bezalako antiinflamatorio ez-esteroideekin ere antzeko emaitzak lortu dira, horiekin ere dosi handiak erabili behar dira. Eta, horregatik, ikertzaileek alderatu behar izan dituzte onura potentzialak botika horiek hartzeak ekar ditzakeen kontrako erreakzio grabeekin. Izan ere, aspirina denbora luzean erabiltzeak odoljarioak gertatzeko arriskua gehitzen baitu.
Hona hemen ikertzaileen ondorioa: aspirina ahalik eta dosirik handienean erabiltzeak, botika hori ez erabiltzearekin alderatuta, kolon eta ondesteko minbiziaren balizko bi kasutatik bat prebenituko luke, 1.000 pertsonen artean, eta 10 urteko epean. Baina denbora horretan heste-urdailetako 8 odoljario larri kasu gertatuko lirateke. Botika horiek kontsumitzearen mesedeak eta kalteak zorrotz baloratu beharko dira, beraz, kasu bakoitzean, azken erabakia hartu aurretik.


Azkenak
Intsusaren bigarrena

Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]


Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela

Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]


2024-04-22 | Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan

Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.


2024-04-22 | Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina

Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]


'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"

Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]


Eguneraketa berriak daude