Ornomuineko lesioen %5, arduragabeki murgiltzeagatik


2007ko otsailaren 21ean
Azken 5 urteotan Toledoko Paraplegikoen Ospitalean artatu dituzten orno-muineko lesioen %5 ardurarik gabeko murgiltze-saioen ondorioz gertatu ziren, igerilekuan, ibaian, itsasoan edo baita urtegi edo zingiretan ere. Ospitale horretan artatzen dituzte arrazoi hori dela medio Espainiako estatuan zauritu direnak. Hotz-hotzean kaleratutako datu horrekin jendea ohartarazi nahi da, uretara jauzi egiterakoan zenbait neurri har ditzan.

Osasun-zentro horretako Errehabilitazio eta Barne Medikuntzako zerbitzuek plazaratutako ikerketak dioenez, horrelako lesioak jasaten dituenaren profila pertsona gaztearena da: murgilketaren ondorioz orno muineko lesioak dituztenen %80-90en adina 15-25 urte bitartekoa da. Pertsona horiek lokadura edo haustura izaten dute lepoko ornoen mailan, eta horrek lesioa oso larria izatea dakar: tetraplegia, lau gorputz-adarretako paralisia, alegia.

Beren burua uretara botatzerakoan gerta daitezkeen arriskuez ez jabetzea da istripu horien jatorria, profesionalen esanetan.
Zentzua erabiliz jokatu beharra dago. Horixe da profesionalen gomendio nagusia, lesio larri horiei aurrea hartu nahi badiegu: ongi ezagutzen ez den parajean, ausarkeria latza da buruz behera botatzea. Urak uherrak edo zikin samarrak baldin badaude ere, hobe da aldez aurretik leku hori ikuskatzea, sakonera zer-nolakoa den jakiteko, eta arriskutsuak gerta daitezkeen harkaitz, zuhaitz edo bestelako objekturik ez dagoela ziurtatzeko. Bestalde, leku naturaletan (ibai, laku edo urtegietan) uraren maila aldatu egin daiteke egun batetik bestera, mareen eraginez edota urtegiko uhateak ireki egin dituztelako: horregatik, beti komeni da jauzi egin aurretik uraren sakonera egiaztatzea.

Murgiltzerakoan, bainulariak besoak aurrerantz luzatuta dituela egin behar du jauzi, lepoa eta burua babesteko. Istripuren bat gertatuz gero, garrantzi handikoa da lepoa berehala inmobilizatzea, bizkarrezurraren mugimenduak saihestea eta osasun-profesionalen bati abisatzea, honek gaixoa leku egokira eraman ahal izateko.


Azkenak
GFAren Lurralde Oreka Berdeko Departamenduaren konpromiso eza

Izenak, berez, ez du izana gordetzen. Papera ez da nahikoa, nahiz eta paperak denari eusten dion. Busti arte. Halaxe gertatu da Gipuzkoako Foru Aldundiko Lurralde Oreka Berdeko Departamenduarekin. Izan ere, izenak gorde beharko lukeen izanari uko egin dio; besteak beste, 2023ko... [+]


Gerra inperialistari gerra

Badira aste batzuk Europar Batasuneko presidente den Ursula von der Leyenek zortziehun mila milioi euroko gastu militarraren beharraren berri eman zuela. Gastu hori Europak jasaten duen mehatxu militar bati aurre egiteko omen da, eta mehatxu horri batasunez erantzun beharra... [+]


“Indarkeriarik gabeko gorputz eta lurraldeen alde”, VI. Emakumeen* Mundu Martxa

Maiatzaren 10ean egingo dute: Bardean hasi eta Donostiako manifestazioraino. Lurraren defentsa, migrazio politikak eta indarkeria matxista izango ditu ardatz.


2025-05-07 | Elhuyar
Biodibertsitate iluna neurtuta, giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela ikusi dute

Giza jardueren eragina uste baino handiagoa dela eta ehunka kilometrotara ere irits daitekeela ondorioztatu dute biodibertsitatea neurtzeko ohikoa ez den metodo bat erabiliz. Biodibertsitate iluna neurtu dute: leku jakin batean bizi daitezkeen baina bizi ez diren espezieen... [+]


Pakistanek “gerra ekintzak” egitea aurpegiratu dio Indiari, bi aldeetako erasoen ostean

Tentsioa goraka ari da bi herrialdeen artean, Pakistango talde armatu batek 26 zibil hil zituenetik apirilean. Indiak bederatzi guneri egin die eraso eta beste horrenbeste hildakorekin erantzun du.


2025-05-07
Carme Puig Antich. Lekukoaren zuzia
“Saiatzen zara hau eta hura egiten, baina hortxe da beti Salvadorren heriotzaren zauria”

Salvador Puig Antich frankismoaren kontrako militantea izan zen. Askapen Mugimendu Iberikoko kidea, 1973ko irailaren 25ean atxilotu zuten. Gerra-kontseilua egin zioten, eta garrotez exekutatu zuten handik sei hilabetera, 1974ko martxoaren 2an. Aurtengo otsailean baliogabetu du... [+]


Item

Kalean nindoan geneetan daramagun dispertsio joerara guztiz emana, bide fisiko eta curricularretatik desbideratzen zaituen abstrakzio alferrikakoren batean. Aurretik hogeita hamarrak bete gabeko neska bat. Zerbait erori zaio poltsikotik. Neska ez zen ohartu. Item bat zen... [+]


Pokerra, xakea eta Go jokoa

Yanis Varoufakis-ek DiEM25 mugimenduaren Youtubeko kanalean elkarrizketatu du Columbiako Unibertsitateko Jeffrey Sachs irakaslea. Horrek azaldu du nazioarteko politikan Amerikako Estatu Batuek pokerrean jokatzen dutela, Errusiak xakean eta txinatarrek Go jokoan. Azken hori... [+]


2025-05-07 | Inma Errea Cleix
Bizitza birziklatzen

Bi toki diferentetan egokitu zait garbiketa egitea aldi berean. Ez garbiketa arrunt bat, baizik eta egunerokoan inguratzen gaituzten paisaiak beste era batean arakatzera behartzen gaituen hori, kanpoko objektu fisikoekin batera norberaren baitako egiturak ere mugiarazten... [+]


Datu zenbait argitaratu, emaitza osoa ezkutatu

Hezkuntza Sailak ebaluazio diagnostikoen berri eman zuen otsailean: 2023ko etapa erdikoa eta 2024ko etapa amaierakoak izan zituen hizpide. Emaitza negargarriek egiturazko arazoa dugula erakutsiko luketenez, sailak erabaki zuen tramitea bete bai (ED 23 eta 24 txosten exekutiboak... [+]


2025-05-07 | Iñigo Satrustegi
Jon Miranderekin dantzan II
Zer egin Jon Miranderekin?

Aurreko tertuliako galderari erantzuteko beste modu bat izan zitekeen, akaso modu inplizituago batean, bigarren solasaldi honetako izenburua. Figura literarioaz gaindi, pertsonaia zalantzan jartzeko, edo, kontrara, pertsonaiaren testuingurua ulertzeko saiakera bat. Santi... [+]


2025-05-07 | June Fernández
Meloi saltzailea
Abaguneak

Pandemiak agerian utzi ditu, bere gordintasun osoan, zaharren, haurren eta dependentzia egoeran dauden herritarren arreta-eredu neoliberalaren ondorioak. Konfinamendu garaian loratutako diskurtso kritiko eta alternatiba komunitarioak sendotzeko unea da orain”. Horrela hasi... [+]


2025-05-07 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Euskadi industriala

Euskadi markak, eraikuntza sektoreko ekonomiaren  estrategian, “industrializazioa” mantrarako hitz gisa hartu duela jakinarazi berri du Eusko Jaurlaritzak. Etxebizitza publikoaren eraikuntzan industrializaturiko prozesu eta elementuak lan guztien %65a izatea... [+]


Eguneraketa berriak daude