Euskararen inguruko albiste laburrak


2005eko irailaren 18an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu


Patxi Larrainzar ikastetxeak protestan jarraitzen du

Ikasturte honetarako 86 haurrek eman dute izena Patxi Larrainzar ikastetxean, D ereduan ikasteko. Iruñeko Arrotxapea auzoko eskola honek 75entzat baino ez du tokia. Eskolan kalitateko irakaskuntza eskaintzeko baldintzarik ez dela betetzen behin eta berriz adierazi dute gurasoek eta eraikin berria egin zain daude. Obrak hasita behar zuten ordea, baina ez dute ezer egin oraindik. Gurasoak Nafarroako Hezkuntza Sailarekin elkartu dira, baina bataren eta bestearen iritziak urrun daude: gurasoek diote ez dagoela tokirik eta eraikina egin bitartean auzoko Cardenal Ilundain eskolako gela huts batzuk balia ditzaketele. Hezkuntza Sailak berriz, esan du Patxi Larrainzar ikastetxeak baldintzak betetzen dituela ikasturtea normaltasunez hasteko. 433 ikasleek eta gurasoek protesta ekitaldiak egingo dituzte aste osoan zehar, irailaren 16a arte behintzat ez baitituzte haurrak eskolara bidaliko.
Antsoaingo Ezkaba eskolako gurasoek ere ez dituzte seme-alabak eskolara bidali nahi, 350 ikaslerentzako eraikinean 800 daudelako.


Iparreko Ibarra euskal etxe berria Kaliforniandu

San Francisco, Bakersfield, Los Banos edo Chino hirietan bizi diren euskaldun-amerikarrek sortu dute euskal etxea. Bigarren belaunaldiko euskaldun-amerikar hauek euskal etxea abian jartzeko lehen Besta urriaren 1ean, Rocklin-en egingo dute. Hara Kaliforniako iparraldeko eta Nevadako jendea hurbilduko dela uste dute antolatzaileek. Mus txapelketa antolatu dute, hori baita Estatu Batuetan bizi diren euskaldun helduen joko arrakastatsuena. Bestetik, hirugarren belaunaldiko dozena bat neska-mutilekin osatutako dantzari txikien taldea estreinatuko dute.


Hizkuntz ereduen portzentaiak aldaketa handirik gabe

2005-2006 ikasturteko matrikula datuetan ez dago aldaketa handirik hizkuntz ereduen banaketari dagokionez. Euskal Autonomia Erkidegoan izena eman duten ikasleen %7,8k ikasiko du A ereduan, B ereduan %29,5 arituko da eta gehiengoa, %62,7 D ereduan. Nafarroan ikasle berrien %42,9 G ereduan hasi da ikasten, %30 D ereduan eta %27 A ereduan.


Nafarroako Ikastolen Elkarteak bost urte eskatu ditu ikastolak legeztatzeko

Nafarroan legeztatu gabe dauden ikastolek legeztatzea lor dezaten bost urteko epea eskatu dute Nafarroako Ikastolen Elkarteko lehendakari Pello Mariñelarenak eta hainbat ikastolatako zuzendarik. Nafarroan alegalak diren bost ikastoletako gurasoek zazpi milioi euro inbertitu dituztela jakinarazi dute eta bost urteko epean diru hori berreskura dezaketela. Horrela, ikastolak kontzertuan sartuko lirateke. Bestalde, Nafarroako Ikastolen Elkarteak eskatu dio urteko gastuetan igoera egitea eta beraz, Nafarroako Gobernuak 90.000 euro gehiago jarri beharko lituzke.


Azkenak
Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Aurten ere batxilergoko ahozkoa euskaraz pasatzeko aukera irekiko dute hainbat irakaslek

Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.


Bikotekidea mugikorretik kontrolatzea gazteen artean ohikoa dela frogatu du EHUren ikerketa batek

Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.


Sexu erasoei lotutako zenbait epaitan bost gizon zigortu dituzte azken egunetan

Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]


Dagoeneko 400 gazatar hil dituzte Israelgo soldaduek, laguntza humanitarioa jasotzera bidean

3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.


Oiher Urrutia. Marra gorriak argi
“Erabiltzen gaituzte herriok folklorismorako: landa, animaliak edo euskalkia bera”

Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]


Amiantoaren biktimentzako konpentsazio-funtsa martxan jartzeko araudia onartu du Espainiako Gobernuak

Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.


Kantua gidari

Joan den maiatzaren 23an iragan da, Baigorriko elizan, aparteko kontzertu bat: 180 haurrek, 7 eta 15 urte artekoek, maila handiko kantu emanaldia eskaini diote eliza mukuru bete zuen jendeari. Haur horietarik batzuk Donazaharre eta Baigorri aldean kokatua den Iparralai musika... [+]


Sodomia zigortua

Ascension uhartea, 1725eko maiatzaren 5a. “Holandar ontziteriako komandantearen eta kapitainen aginduz, ni, Leendert Hasenbosch, uharte bakartu honetan lehorreratu naute, nire zorigaitzerako”.  

Herbeheretar marinela, 1695ean Hagan jaioa, Ekialdeko... [+]


2025-06-18 | Jesús Rodríguez
PSOEren kea

Ekainaren 6an Presidente Autonomikoen Konferentzia egin zen Bartzelonan, Pedro Sánchez eta Felipe VI.a erregea –emeritu ustelaren oinordekoa, beti da ona gogoraraztea– buru zirela. Isabel Díaz Ayuso faxistak uko egin zion Salvador Illaren eta Imanol... [+]


Teknologia
“Bestea”

Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.

Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?

Zapalduen... [+]


Zein ama ospatu?

Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]


Eguneraketa berriak daude