Txokolatea, osasunaren ikuspegitik
Txokolatearen defendatzaile porrokatuak dira batzuk, ezaugarri sendatzaile handiak baititu beraien ustez; beste batzuen iritziz, ordea, kaltea besterik ez du eragiten, eta horiei entzunda, ez genuke sekula probatu ere egin behar. Non dago, beraz, egia?
Zalantzarik ez dago txokolate zale handiak garela, urteko eta pertsonako 5 kilo txokolate kontsumitzen baitugu: kopuru horretatik erdia gozogintzako txokolatea da »tartak, pastelak, bonboiak, eta abar», eta gainerakoa, txokolate-tabletetan kontsumitzen duguna, gazte-jendeak batez ere.
Txokolatea janari oso probetxuzkoa da, baldin eta kopuru txikitan hartzen bada »sekula ez 10-20 gramo baino gehiago egunean; txokolate-tabletak 125 gramo pisatzen ditu».
Ez da oso gomendagarria haur txikientzat, bere osagai bat (teobromina) bizigarria delako, eta adin horietan bere eragina gogorregia gerta daitekeelako. Migrainak izaten dituztenentzat ere ez da jakirik onena, feniletilamina eta tiramina izeneko osagaiek buruko min-krisiak areagotzen dituztelako. Eta alde kezkagarriekin bukatzeko, txokolate beltzean nahiko ugaria den azido oxalikoak kaltzioaren asimilazioa eragotzi eta oztopatu egiten du. Horregatik, txokolate esneduna hobea da kaltzio-kopuru handia behar duten pertsonentzat »haurrak, gazteak, haurdun dauden emakumeak». Umeak dira aurrenekoak diferentzia horretaz konturatzen. Ia beti txokolate esneduna nahiago izaten dute hasieran, baina urteekin batera, pixkanaka, txokolate beltzerako pausoa ematen dute. Dena den, ez da abusatu behar umeekin ere, egun osorako 4-6 koadrotxo aski baitituzte ogitartekoan, meriendatzeko, adibidez. Sarritan gurasoek txokolate gehiago ematen diegu, baina tableta-laurdenarekin ondo baino hobeto betetzen dituzte eguneroko premiak.
Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.
Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.
.jpg)
Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.
Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.
Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.
Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]
Kai Nakai, Maren eta Olatz Salvadorren kontzertua bertan behera utzi zuen Bilboko Udalak joan den igandean. Hiru musikariek azaldu dute gertatutakoa.
Espainiako Vuelta abuztuaren 23tik irailaren 14ra izango da, bertan, Israel-Premier Tech taldeak hartuko du parte. Txapelketaren zuzendari Javier Guillének esan du "ezin dituztela kanporatu, puntuazioa dela eta parte hartzeko eskubidea" irabazi baitute.
Euskararen biziberritzeari buruz asko hitz egiten ari azken urteetan eta horren inguruan ari da lanean Euskaltzaindiko talde bat. Talde horretan dago Jon Sarasua ere eta galdetu diogu zeregina zertan den. Galdetu diogu, halaber, udaberrian idatzi zuen Puprilusoko artikulu... [+]
Adimen artifizialarekin garatutako tresna bat da IA-Speak. Bi erabilera nagusi izanen ditu: mintzamena itzultzen duen gailu bat eta erabiltzaileen mintzamena aztertzen duen plataforma bat.
Polizia jarduera arrazistak dira araua Bilbon. Manteroei salgaiak konfiskatzen dizkiete, dirua eta objektu pertsonalak kentzen dizkiete, tratu txarrak ematen dizkiete eta mespretxatu egiten dituzte, indarkeriazko murrizketekin, identifikazioekin eta atxiloketekin.
AEBko Zientzia Fundazioaren Antartikako Programak (USAP) jakitera eman duenez, Antartikako ikerketa-baseetan 2022-2024an egin duten galdeketan, parte-hartzaileen % 41k adierazi du sexu-erasoa edo sexu-jazarpena jasan duela.
50 maliar inguru ari dira kalean bizitzen Gasteizen beren asilo eskaeren ebazpenaren zain. Eusko Jaurlaritzak Oñati eta Tolosako harrera zentroetara mugituko ditu Espainiako Gobernuaren pasibotasunaren aurrean, horren eskumena baita eskaerak ebaztea eta ostatu alternatiba... [+]
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Victoria Eugenia Zikloa. Mitsuko Uchida (pianoa).
Egitaraua: Beethovenen hiru azken sonatak.
Lekua: Donostiako Victoria Eugenia Antzokia.
Data: abuztuaren 18a.
Mitsuko Uchidak Musika Hamabostaldia bisitatzen duen hirugarren aldia da. Bere estiloak... [+]