Azaroak 14, igande gaua. ETBko albistegitik hartutako hiru berri freskagarri.
Batasuna mugitzen ari da. Batasunak Donostiako Belodromoan bere bake-proposamena aurkeztu du. Ez naiz analista politikoa eta ez dut informazio berezirik oihalen atzean gertatzen ari denaz. Ez dakit ere beste alderdiek, sindikatuek, gobernuek… nola hartuko duten, ez baita astirik izan beraien jarrera kaleratzeko. Baina zilegi bekit neure gogoetak hona ekartzea, agian neure nahiak eta errealitatea nahastuz.
Iruditu zait urrats kualitatibo baten aurrean gaudela. Ez da Belodromoa horrelako eszenografiaz betetzen betikoaren errepikapen hutsa egiteko. Ez dira 2.500 dinamizatzaile lanean jartzen proposamena bere oinarri sozialari, gizarte-eragileei eta, oro har, gizarteari azaltzeko, ez badago zerbait berria. Han esandako gauza asko ez dira orain dela hilabete edo urte batzuk entzuten zirenak. Esan dutena bezain esanguratsua da esan ez dutena. Ez da entzun "Jo eta ke irabazi arte", "borroka da bidea", "herriak ez du barkatuko" edo "hau hiltzaile eta hura laguntzaile"… Gatazka kaleetatik atera eta negoziazio-mahaira eramateaz hitz egin dute. Ez al da sarri eskatu zaien urratsa? Eta estatuarekiko negoziazioetan ETAri uzten dizkioten gaiak ere »desmilitarizazioa, preso eta iheslariak, biktimak» ez dira sensu stricto politikoak. Ez dutela borroka armatua gaitzetsi? Ez dutela "Erakundea" kondenatu? Tira, ez gaitezen inozoak izan. Ez dezagun hori aitzakia merke bihurtu buru-nagikeriaz edo beste aldean ere mugitu nahi ez dutenek beren burua zuritzeko.
Beldur naiz jasoko duen erantzunaz, batez ere Gobernu Zentralaren aldetik. Egia da oholtza gaineko ekitaldia ez dela nahikoa, eta oihalen atzean sukalde-lan handia egin beharko duela Batasunak: erretako zubiak berreraiki, aurrez madarikatutako elkarte eta ekimen batzuk onetsi, hitzezko desarmean aurrera egin… paraleloan ETAk ere bestelako desarmeari ekin diezaion, bere lehergailuek proiektuaren sinesgarritasuna leherraraziko lukete eta. Baina Espainiako guardia zibil eta poliziek ere ezin dute ohi bezala jokatzen segi, ezta epaileek ere, eta are gutxiago politikariek.
Euskal alderdiak ere guztiak mugitzea komeni. Egia da Lizarra-Garaziren porrotak zauri handi samarrak utzi zituela. Baina ez ahal dute oraingo abagune hau berriro alderdien protagonismo eta botere-gurari neurrigabeek hondatuko!
Gizartea ere mugitzen ari da. Azaroaren 13an izan zen lehenengo gay ezkontza ofiziala Nafarroan, Azagran. Zerbait pentsaezina duela urte batzuk. Nafarroan hain indartsua den Opusen eta bestelako fundamentalisten amorrurako, lurrikara sozialik gabe izan da ospakizuna. Jainko-jainkosa guztiek bedeinka dezatela bikotea eta izan bitez zoriontsu luzaroan!
Eliza katolikoa, tinko berean. Eutanasiaren inguruko kanpaina abian da. Eliza horrek eskubide osoa du bere iritzia izateko gai honetan eta bestetan. Baina nik ere bai, eta oso bestelako iritzi moralak ditut. Halere, hori ez da arazo, ez naiz-eta katolikoa. Elizek beren jarraitzaileei »eta soilik horiei» nahi dutena ezartzeko eta exijitzeko eskubidea dute. Onartzen ez diedana da Estatuari presio egitea beren ikuspegiak eremu zibilean ere herritar guzti-guztioi legeen bidez, etab. ezartzeko. Ez dute horretarako eskubiderik, ez eliza katolikoak, ez beste kristau-elizek edo beste erlijioek. Nik kontu hauek garbi ditut neure Jainkoarekin, eta bere garaian laguntza eskatzen badiot norbaiti, nire borondatea egiteko askatasuna nahi nuke, oztopo arrotzik gabe. Gezurra dirudien arren, eta gure zorionerako, gizartean gauzak mugitzen ari diren seinale da kanpaina hau berau ere.