Bidaiari nomadak


2004ko maiatzaren 02an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Bakarrik edo konpainian parti, bidean aurkitzen diren leku eta jendeak errespetatuz. Utz autobideak, bide eta bidexken hartzeko. Ibilbideak erakuts baina ez bertzeak zure bidetik joatera bortxa. Kurri dabilana, autoz dabilana baino emekiago jabetzen da espazioaz, inguruan duen guztiari begiak irekiz. Oinez ibiltzea: munduan izateko modu berezia. Partitu denak botere-gizonek eraiki mugak trebesatzen ditu ixil-ixila, alegia deus ez. Itinerarium mentis-a, kanpora gauzatuz. Eremuaren esperientzia zure gorputzean.

XIX. mendearen bigarren erditik landa hedatzen hasten den oinezko turismoa, turismoaren etika litzateke gaur. Gero eta jarraikitzaile gehiago aurkitzen baditu Europan ez da kasualitatea. Arrazoinak? Globalizazioa, abiadura, zarata artifiziala eta geldiezina zoko guztietan, airekoen bitartez urruntasunen ezabatzea, autoen ugaritasuna, telebista, ordenagailu, bideo-jokoetako pantailen inbasioa, mundu birtualek gero eta gehiago hartzen ari duten poderioa, medien informatze-desinformatzea... Zerrenda luza daiteke.

Dena den, gure aurreko mendearen bukaera geroztik ikus nola bidaiez eta geografiez ari diren liburuak metatu diren liburu dendetan, astrologiaz eta esoterismoaz ari direnekin batera? Zer ari ote zaigu gertatzen? Bertze zerbaiten bila joateko gutizia? Xinpleki, ihes egiteko gutizia? Utopia berrien seinalea ote? Ezin bizia bilakatzen ari zaigulako eguneroko bizi urbanoa? Arrotzak bilakatu zaizkigulako autoz, metroz, autobusez, tranbiaz, trenez laster-laster, fite-fire, lasterka, korrika, hatsangaka, itsuan, iragaten ditugun guneak?

Alta, munduaren deskubritzeko ez duzu preseski urrun joan beharrik. Zure kale edo karrika izkinean has daiteke abentura. Baina horretarako ez duzu ideia bakar batekin joan behar norapait, ordulariari behaka, erdi-lasterka. Denboraren hartzen ikasi behar duzu. Patxadan. Ohartuko zara ibiliz, jendeak eta bazterrak sekulan iruditu izan ez zaizkizun moduan kausituko dituzula. Zoaz, ahal bezainbat arin, zabarkeriak burutik kendurik. Txinatar kurrilari taoistaren gisan. Gaurko bizi urbanoan guztiok ahantzi duguna berreskuratuz: lehenik dela gauzen esperientzia eta gero haietarik etortzen zaigun ezagutza intelektuala. Ez alderantziz.

Zu zauden lekuan hasten da abentura. Zure hirian. Ahantz, faborez, hirietako mapak. Orain, gal zaitez, okerreko kalean sar zaitez. Konturatu ote zara norabidez beteak direla hiriak. Badela galtzearen fobia kolektiboa. Eta, monumentu, eliza, katedrala, eta bertze oroit-harri historikoak, gauaz fokoek argituak ia denak, ongi ikus ditzagun, postaletan bezala?

Guztia zoko estrategikoetan ezarriak diren karteletan esplikatua zaizu. Guztia jakin dezazun. Eta mendi-bazterrak? Gasnaren bidea, Ardoaren bidea, Hatzen bidea, Katarismoaren bidea… Ikusten, badela ere jakitate ezaren fobia kolektiboa? Badakizu orain nondik joan, zer begira, zer ez… Uf! Metroan edo turismo informazio etxean eman dizuten mapari, kioskoan erosi duzunari begiratzea aski. Horrela, kalean dabiltzan jendeei ez diezu zertaz biderik eska gehiago. Zure paper muturrari behatuz, nehori hitzik egin gabe, bisita dezakezu lekua. Eta bisitari, turista ideala horrela dabil gehienetan teknokratek ongi taxutu dizkioten bideetan. Sekulan irriskurik hartu gabe, galdu gabe… Ohartu ote zara sorpresarendako eta erruarendako ere ez dizutela gehiago gunerik uzten?

Odysseus Elytisek horri ere «faxismo teknolokigoa» deituko ziokeen. Orduan, oinez ibiltzea? Erresistentzia egitea, bistan da. Gauzen modu berri batez senditzea. Kurri, ortuts, oinetakoak bizkarrean. Burua tente, ileak haizeak harrotzen dizkiola. Kantari eta ziztuka. Ez ote duzu beti horrela imajinatu izan Rimbaud? Libro...

Honetaz eta hartaz ari izan zen poeta eta geografialari bidaiari andana bat joan den martxoan Genève-ko Uni-Mail unibertsitatean Geopoetikaren bideak. Ibiltzea eta bazterra deitzen ziren egunetan.


Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Eguneraketa berriak daude