Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
larunbata 2024ko apirilaren 20an
Bero-beroan
ETAri desagertzeko eskatu diote alderdi gehienek
ETAk Jose Luis Rodriguez Zapaterori egindako elkarrizketa eskaintza eta bere jardueran jarraituko duela berrestea kontraesan gisa ikusi du Jesus Egiguren PSE-EEko buruzagiak. Gainerako alderdi gehienek ETAk desagertu behar duela berretsi dute. Egindako adierazpenen harira, berriz ere bitxi geratzen dena ERCk ETArekiko elkarrizketaz egiten duen defentsa da, besteak beste Joseb Bargallo Generalitateko ‘conseller en cap’ denaren ahotik, ETAren bukaeran elkarrizketa ere erabili behar dela berretsi zuen eta horrexegatik hain zuzen, Josep-Lluis Carod Rovira ETArekin bildu izana ez zela akatsa izan azpimarratu du.
Gobernu aldaketa dela eta, PPri leialtasun eza leporatu dio PSOEk
Joan den astean ezagutu zen Jesus Cardenal Estatuko Fiskal Nagusiak bere kargua utzi aurretik beste zortzi fiskal nagusi izendatu nahi zituela estatuko hainbat lurraldetan. Orain jakin da PPren jarduneko gobernuak Espainiako Auzitegi Konstituzionaleko beste bi epaile izendatu nahi dituela Gobernua utzi aurretik. Apirilaren 8tik aurrera egin behar dira bi izendapen horiek eta Jose Maria Aznarren Gobernuak Estatuaren Abokatutzari galdetu dio ea arazorik legokeen izendapen hauek egiteko. Aste Santu ostera arte PSOE ez da Gobernuaz jabetuko eta, gertatzen ari ez den bezala, ordura arte jarduneko gobernua ohiko kontu arruntak bideratzera mugatu beharko litzakeela adierazi da PSOEtik.
Aski da!, Ermuko Foroa eta halakoen egoera zalantzaz betea ageri da
PPren eta PSOEren zenbait sektoreren hegalean sortutako Aski da!, Ermuko Foroa eta gisa honetako beste hainbat talderen etorkizuna zalantzaz betea ageri dela azpimarratzen ari da toki desberdin askotatik. Agian, Manuel Huertas eta Mikel Iriondoren arteko auzia da gai honek har dezakeen norabidearen adierazleetako bat. Huertas diputatu atera denez, Eusko Legebiltzarreko bere jarlekua utzi behar du eta hautes zerrendako bere ordezkoak, Mikel Iriondok, hartu beharko luke eskainua. Iriondo Aski da! plataformakoa ei da eta Nicolas Redondo Terreros PSE-EEko idazkari nagusi ohiaren ildokoa, nahiz eta independente gisa agertu zen. Bada, Huertasek eskatu ei dio Iriondori karguaz ez jabetzeko, bera independente gisa aurkeztu zela eta gaur egun PSE-EEk alderdiko norbait nahi duela parlamentari karguan.
Zentro-eskuina nagusi Ipar Euskal Herrian
Iholdiko kontonamenduak ezik, gainerako bederatziek bigarren itzulira jo beharko dute igandean Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Nagusia guztiz osatzeko. Frantzian zehar ez bezala, Ipar Euskal Herrian zentro-eskuinak nagusitasuna lortu zuen iragan igandeko hauteskundeetan. Abertzaleek, oro har, bakoitzak bere indarrekin jo zuten eta bozka ere sakabanatua agertu da. Alderdi abertzaleen artean, duela sei urte bezala, Abertzaleen Batasuna izan da bozka gehien lortu duena. Oro har, alderdi abertzaleek bi datu azpimarratu dituzte: bat, banatuak aurkeztu izanaren ondorio txarrak; bi, boto abertzalearen gorakada orokorra, zeinaren arabera, elkartuago aurkeztu izan balira, ordezkaritzari dagokionez ere emaitza hobeagoak lortuko ziratekeen. Frantziari begira, eskuinak oro har jaso duen boto galera handia azpimarratu da eta hiru urtera egingo diren lehendakaritzarako test gisa hartu dira.
Eurovision kantu lehiaketan katalanez lehenengo aldiz?
Maiatzaren 15ean egingo dute Eurovision kantu lehiaketa Istanbulen (Turkia). Andorrak duela gutxi erabaki du nor joango den lehiaketara. Marta Roure izeneko 23 urteko neska gazteak abestuko du Jugarem a estimar-nos abestia, Glaucs taldeko buru izandako Jofre Bardagík idatzitakoa. Maiatzaren 12an kanporaketa egingo dute, (herrialde batzuk Eurovision-etik kanpora geratuko dira) eta hori gaindituz gero lehenengo aldiz, katalanez abestutako kantua entzungo da Eurovision saioan. 1968an, Joan Manuel Serratek La,la,la abestia katalanez kantatu nahi izan zuen eta utzi ez ziotenez ez zuen parte hartu. Bere ordez, Massielek abestu zuen gazteleraz.
NUPeko hizkuntz plangintza abian
Nafarroako Unibertsitate Publikoko hizkuntza plangintza egiteko batzordea osatu berri dute. Hamaika kide izango ditu; sei irakasle: Jose Maria Aizpurua, Carmen Lamsfus, Lidia Santos, Pablo Sotes, Pedro Dieguez eta Julian Garrido. Jon Alonso, Koldo Asiron eta Guillermo Sanchez dira hiru langileak eta ikasleak Angela Campo eta Kimetz Arana. Pedro Burillok errektoretzarako kanpainan hizkuntza plangintza bideratzeko batzordea sortzea agindu zuen. Aurreko errektore Jose Antonio Perez Pradosen garaia istilutsua izan zen plangintzak ez zuelako aurrera egiten.
D eredua auzoan ikasi ezinik
Haurren Aurrematrikulazio epea otsailaren 27an amaitu zen Euskal Autonomia Erkidegoan. Aurten ere hainbat guraso haserre agertu da beren haurrek D ereduan, sistema publikoan, ikasteko aukerarik izan ez dutelako. Gasteizen adibidez, arazo horrekin aurkitu dira Lakua, Zabalgana eta Salburua auzoetan. Bilbon berriz, Zazpikaleak, Atxuri eta Bilbo Zaharra auzoetan izan dute arazo hori. D ereduan matrikulatu ezinik, eskola pribatuetan edo eskola publikoko A eta B ereduetan matrikulatu dituzte haurrak, inguruko auzoetara ez baitituzte haurrak eraman nahi D ereduan matrikulatzeko.
Helduen euskalduntzearen diagnostikoa eta etorkizuna
Euskararen Aholku Batzordeak Helduen Euskalduntze-alfabetatzearen alorreko 2003ko diagnostikoa aurkeztu eta etorkizunerako proposamenak egin ditu. Azken bospasei urtetan euskalduntze-alfabetatzeak behera egin du. Ikasle gutxik lortzen dute euskara maila egokia eta ikasle askok ikasitakoa ahazten dute. Ikasturte honetan 30.000 lagunek eman dute izena Araban, Gipuzkoan eta Bizkaian.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Zigor Olabarria Oleaga
#2
#4
#5
Ane Ablanedo Larrion
Azkenak
2024-04-22
Garbiñe Larrea Iturralde
Intsusaren bigarrena
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
2024-04-22
Eneko Bachiller Otamendi
Arrain-zoparako, besterik ezean, itsasoko igela
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
2024-04-22
Jakoba Errekondo
Lurra elikatu, guk jan
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
2024-04-22
Garazi Zabaleta
Txaramela
Pasta ekologikoa, ortuko barazki eta espezieekin egina
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
2024-04-21
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
'Cristóbal Balenciaga' telesaila
"Nabaritu dadila euskaldun batzuok euskaldun baten istorioa kontatu dugula"
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]
Eguneraketa berriak daude