Makina bat kontu


Ekologistek Mediterraneoa babesteko neurriak eskatzen dituzte
Wwf Naturaren zaintzarako munduko erakundeak Mediterraneoa babesteko neurriak eskatu ditu berriki. Erakunde ekologistak adierazi zuenez, munduko petrolio-ontzien %30 itsaso honetatik iragateaz gainera, mundu mailako turismo osoaren herenak bertako hondartzetara jotzen du, eta hori gutxi balitz, neurririk gabeko arrantza ere ekosistema hondatzen ari da.
WWF erakundeak kontserbazio area berriak eratzea eta bertan itsas garraioa estuki kontrolatzea edota debekatzea proposatzen du, besteak beste. Paolo Guglielmi WWF taldeko itsas biologoak adierazi duenez, «Prestige ontziak eragindako hondamendiaren parekorik Mediterraneoan gertatuko balitz, itsaso itxia izaki, gutxienez 80 urte beharko lirateke itsas azalerako ura berriztatzeko».
Hondakin toxikoak ere arazo handia dira. Ez da ahantzi behar Frantzia, Espainia, Italia eta Greziari gizakiarentzat eta gainerako espezieentzat kaltegarriak diren hondakin toxikoak itsaso honetara isurtzea leporatu ziela Nazio Batuen Ingurumenerako Programak.
Turismoari dagokionez, Mediterranoak munduko turismoaren %30a hartzen du bere hondartzetan eta gaurko 160 milioi bisitariak bikoiztu egin litezke 2005 urtean, WWF erakundearen arabera, beti ere.
Ekologistek, Tunisia iparraldeko eta Aljeria mendebaldeko itsasertzak Malta eta Siziliako kanalak, Adriatikoa, Egeoa eta Libia eta Turkiako hainbat zona babes eta kontserbazio area bilakatzea eskatzen dute.

Afrikako ugaztun galduen fosilak aurkitu dituzte Etiopian
Nazioarteko ikerlari talde batek Etiopian fosil berezi batzuk deskubritu dituela iragarri du. John Kappelman ikerketa taldeko buruak azaldu duenez, Afrikako ugaztunen eboluzioa ulertzeko falta diren hutsuneak betetzen lagunduko du aurkikuntzak, orain dela 24 eta 32 milioi urte bitartean bizi izan ziren animaliei buruzko datu asko argituko baititu. Garai hartan Itsaso Gorriak ez zuen oraingo itxura, Afrika eta Arabia bat eginda zeuden eta ozeanoz inguraturiko kontinente isolatua osatzen zuten. Zortzi milioi urteko aldi hau, ugaztunei gertatu izan zitzaienari dagokionez, ilun eta misteriotsua izan da zientzialarientzat.
Fosilen artean, desagertutako espezieak eta gaurko ugaztun espezie batzuen arbaso zaharrak aurkitu dira, esate baterako, elefantearenak, Proboszidio izenekoak. Beste fosil interesgarria Arsinoitherium deritzon ugaztun batena dugu, gaurko errinozeroa baino handiagoa eta muturrean bi adar dituena. Jatorria askoz ere zaharragoa baldin badu ere, dirudienez, garai hartara arte iraun zuen.
Afro-Arabiar kontinentea isolatuta egon zen bitartean, espezie berriak sortu eta garatu ziren baina kontinente hau Europa eta Asiarekin kontaktuan ipini zenean, (orain dela 24 milioi urte) bertako espezie primitibo asko desagertze bidean jarri ziren eta gainerakoak modernizatze bidean. Zentzu honetan, espezie inbaditzaileen eraginez edo, Arsinoitherium eta Proboszidio zaharrenak desagertu egin ziren eta gaurko elefantearen arbasoak indartu eta zabaldu.


Azkenak
2024-09-22 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 2.eguna
Ondo kiribilduta


Sail Ofiziala. 2.eguna
Mus jarraituan

Bai, aste honetan Chill Mafiak agur esan du eta zer eta musean jokatzen. Mus Corrido kantuan, metaforka hegan. Hordago batzuk bai bota dituela taldeak iraundako hiru urteotan. Jaso gabeko enbidorik geratuko zen bidean,  jakina, baina momentuz, nahiko; jaso... [+]


2024-09-21 | Eneko Atxa Landa
Donostiako Zinemaldia. 1.eguna
Zerk egiten duen pertsona

Urduritasunaren alarmak mugikorrekoak baino ordubete lehenago jota hasi da niretzat Donostiako 72. Zinemaldia, edo halabeharrak edo oparitu didan rol honetan. Goiz gosaldu eta akreditazioaren bila joan ostean, Victoria Eugenia antzokira hurbildu naiz 9:00etarako saiora, Emilia... [+]


Bonba-jostailuen oroimena oraindik bizirik da Libanon

Ekialde Erdia dantzan jarri dute pertsona-bilagailuak eta walkie-talkieak lehergailu bihurtu dituzten erasoek. Israel isilik da, baina inork gutxik jartzen du zalantzan erasoen atzean hura dela. Besteak beste, iraganean aritu delako jada jolas hilgarri horietan, eta akusazio... [+]


2024-09-20 | Sustatu
Euskarabildua topaketa urriaren 17an: “Artifiziala ez den teknologia”

Aurtengo Euskarabildua topaketa teknologikoa (iAmetzak antolatzen duena urtero) urriaren 17an izango da Donostian, San Telmo Museoan. "Artifiziala ez den teknologia" jarri diote goiburu gisa, adimen artifizialaren oldarraldi garai honetan "inoiz baino... [+]


Sail Ofiziala. Irekierako filma
Apar gutxiko desioa


2024-09-20 | Gedar
Aurten ere, udako erailketa matxisten %15 egin dute poliziek edo polizia ohiek Espainiako Estatuan

Uda honetan, gutxienez hemeretzi erailketa matxista izan dira, eta horietatik gutxienez hiru kasutan, poliziak edo polizia ohiak dira hiltzaileak. Donostian, gainera, erailketa saiakera bat ere izan da ertzain baten partetik: bere bikotekidea hiltzen saiatu zen abuztuan.


2024-09-20 | George Beebe
Ez dago irismen luzeko misil nahikorik Mendebaldean Ukrainako egoera aldatzeko

(Baina Kievek Errusiari eraso egiten uzteak gerrara eraman gaitzake zuzenean).

George Beebe CIAko Errusiako analisi zuzendari ohia da eta bere artikulu hau Rafael Poch kazetariaren blogean argitaratu dute gaztelaniaz eta Brave New Europe webgunean ingelesez.


Edmundo González Venezuelako “presidente legitimo” gisa aitortu du Europako Parlamentuak

Europako Alderdi Popularrak ultrakontserbadoreekin eta eskuin muturrarekin landuriko ebazpenak aldeko 309 boto, kontrako 201 eta hamabi abstentzio jaso ditu. Ekaineko Europako hauteskundeez geroztik, lehen aldia da eskuina eta eskuin muturra baturik agertzen direla Estrasburgon.


Mozal Legearen erreforma eskatu du Nafarroako Legebiltzarrak

Foru Legebiltzarraren arabera, “oinarrizko eskubideak eta askatasunak murrizten dituen legea da, eta zigor-atal neurrigabea du, demokrazia aurreratu bati ez dagokiona”.


2024-09-20 | Euskal Irratiak
Maider Mourgiart eta Paul Laborde
“Pastoralari esker Xarnegu eskualdeko herritarrak elkar lotu gira”

Azken aukera asteburu honetan 'Inexa de Gaxen' pastorala ikusteko.


Internet demokratiko eta burujabe baten alde lanean

Internet hasieran askatasunaren espazio izan zen, baina gaur egun enpresa handien esku dagoen lurralde kontrolatu bihurtu da. Testuinguru honetan, teknologia burujabetza eta ongizate komuna lortzeko Internet berreskuratzeko beharra gero eta premiazkoagoa da. Egile eta aktibista... [+]


Eguneraketa berriak daude