Makina bat kontu
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Ikusmenaren kalitatea neurtzeko sistema berritzailea sortu dute
Kataluniako Unibertsitate Politeknikoko (Tarrassa) lan-talde batek ikusmenaren kalitatea neurtzeko sistema guztiz berritzailea sortu du. Munduan bakarra den tresna biomediko honek modu objektiboan neurtzen ditu parametroak, alegia, pazientearen ikuspegi subjektibotik abiatu behar izan gabe edota, beste modu batera esanda, nola ikusten duen galdetzean eman dezakeen erantzuna kontuan hartu behar izan gabe. Zentzu honetan, Optical Quality Analysis Sistem (OQAS) deritzon aparatu honek bide berriak zabaltzen ditu oftalmologia eta optometria arloetan.
Tresna hau begien kalitate optikoa edozein egoeratan aztertzeko diseinatuta badago ere, kataraten ebakuntza edota kirurgia errefraktiboa behar duten kasuetan da bereziki aproposa. Izan ere, ebakuntza mota hauetan ezinbestekoak dira diagnosi eta kontrol guztiz zehatzak, bai ebakuntzaren aurretik eta baita ebakuntzaren ostean ere.
Gaitz hauei dagozkien datu estatistikoak ere kontuan hartzekoak dira: urtean bost milioitik gora ebakuntza errefraktibo egiten dira munduan, batik bat AEBetan, Europan eta Asian. Bestalde, espezializazio honetan jarduten duten kirurgilariak 10.000tik gora direla estimatzen da.
Delphi deritzon azterketan esku hartu duten 364 adituek diotenez, emakumezkoek gizonezkoek baino urte gehiago beteko dituzte, baina zahartzarora hurbildu ahala, bakardadearen, menpekotasunaren eta pobreziaren sarean harrapatuta gelditzeko arriskua handituko zaie. Sexuaz, generoaz eta osasunaz eginiko lan horretan, halaber, ohartarazten da emakumeek jasaten duten lan diskriminazioaren erruz, etxean seme-alaben eta sendikoen zainketan jarduten duten emakumezkoek nekez izango dutela pentsio sistema duinik.
Adituen ustez zaila izanen da politika soziala eta lan merkatua hobetzea edota lana eta etxeko jardueraren arteko oreka lortzea, ez baitute sentsibilitaterik ez presio sozialik sumatzen gizonezkoek etxean ardura handiagoak har ditzaten. Azterketaren ondorioen artean ikusten denez, bereizkeriak eragin negatiboa izango du emakumezkoen osasunean eta lehen haurraren jaiotza are gehiago atzeratuko da.
Autoen isilgailuen inguruko ikerketa lerroak bi helburu lortu nahi ditu aspaldidanik. Batetik gero eta iraunkorragoak izatea eta bestetik gero eta isilagoak izatea.
Ohio State Universityko hainbat ingeniarik teknologia berri bat garatu dute autoen isilgailuetarako eta horretarako bi elementu uztartu dituzte, hots, beira-zuntza eta diseinua. Beira-zuntzak elementu metalikoak baino gutxiago pisatzen du eta korrosioaren aurkako erresistentzia handiagoa du. Bestalde, zarata gutxitzeko bidea ihes-gasak ahalik eta presio txikiena izatean datza. Une honetan hori isilgailuen diseinu konplexuen bidez lortzen da eta hauek, gehienetan metalikoak direnez, sortutako mekanismoak pisu handikoak eta korrosiorako erresistentzia txikikoak izaten dira.
Europan eta Japonian, AEBetan ez bezala, urte batzuk daramatzate beira-zuntza erabiltzen. Dena den, ingeniari burua den Ahmet Selamet-ek dioenez, beren ekarpena batez ere diseinua hobetuko duten tresna informatikoetan dago, tresna hauek soluzio berezituak ematen baitizkiote auto mota bakoitzari.
Duela gutxi, Netanyahuren gobernuak, AEBen baimenarekin, legez kanpoko jarduerarekin jarraitzea erabaki du Gazan, eta zerrenda osoaren kontrola hartzea. Historia pixka bat egingo dut ez zaidalako zuzena iruditzen komunikabide edo kazetari batzuek Gazan gertatzen ari dena 2023ko... [+]
Abuztu honetan polemika berri bat piztu digute, beste behin, belarrondokoa ematea baino larriagoa izan dena. Azken hamabost urte baino gehiagoan, Glen Cree ekimenetik hasi, Estatu bortxaren biktimei aitortza legala emateko mekanismoen sorreratik segitu eta herri honetan ireki... [+]
Irailaren 2an izango da epaiketa Iruñeko Zigor Arloko 2. epaitegian, ustez 2021ean makroetxaldeak haren inguruko lurrak minden hondakinekin kutsatzeagatik. Sasoi hartan Valle de Odieta makroetxaldeko administrazio kontseiluan ari ziren bost pertsona epaituko dituzte.
Fitxa: Musika Hamabostaldia. Gewandhausorchester Leipzig.
Zuzendaria: Andris Nelsons.
Bakarlaria: Isabelle Faust (biolina).
Egitaraua: Pärt, Dvorak eta Sibeliusen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]
Gordin esan dute Aiaraldeko ikastetxeok: euskalduntzea “arriskuan dago” eta ikastetxeek, bakarrik, ezin diote aurre egin “egoera larriari”. Autokritika egin, eta hamar konpromiso hartu dituzte, hezkuntza komunitateek praktikara eramatekoak. Era berean,... [+]
Ikerketa batek ondorioztatu du adituek uste baino AMOC korrontearen kolapsoa egoteko aukera handiagoak daudela. Korrontean aldaketa handiek eta azkenengo kolapso batek euri tropikaletan eraldaketa handiak eragingo lituzke, Europan negu oso hotzak eta uda lehorrak izango... [+]
600 misil eta dronetik gora bota ditu Errusiak Ukrainako hiriburuaren aurka. Gerra hasi zenetik egindako aire eraso handienetakoa da. Zelenskik nazioarteari eskatu dio erantzun dezala, Putin Trumpekin bildu eta bi aste eskasera.
Abuztuaren 15ean Vladimir Putin eta Donald Trump Alaskan bildu ziren. Ofizialki, Ukrainako gerrari amaiera emateko bidean beste urratsen bat emateko. Baina Gazan milaka pertsona hiltzeko gupidarik ez duen politikariak serio esan al dezake penagarria eta tristea dela Ukrainan... [+]
Duela egun gutxi 6.000 alegazio baino gehiago aurkeztu dira Azantzan eta Sarbilen poligono eoliko berri bat eraikitzeko proiektuaren aurka. Antzeko beste proiektu batzuetan bezala, herritar eta talde antolatuen ahaleginari, antolaketari eta lanari esker egin da alegazioendako... [+]
Informazioaren arloko dozenaka profesional bildu dira ostegun arratsaldean Iruñeko Gazteluko Plazan, Gazan kazetari lanetan ari direnen aurka Israelgo armada egiten ari den sarraskia salatzeko.
Artikulu bati zer nolako izenburua jarri ez da aise hautatzen, ezta? Hasiera batean, “euskaldun gezurti, tranpatiak” bezalako izenburua idazteko asmoa nuen, baina inor mintzeko gogorik ez dudanez, goikoari eutsi diot, ene gogoetaren muina hobeto ulertaraziko... [+]
Bilboko Udalak ostegunean adierazi du Abandoibarrako kontzertua bertan behera geratu eta gero, Plaza Biribileko agertokia eskaini ziela hiru artistei, baina ezezkoa eman zutela. Abeslariek bertsio hori ukatu eta zehaztu dute: bakarrik Kai Nakari eskaini zioten.
Bigarren aldiz gelditu dute Katalunian Espainiako Vuelta Israel-Premier Tech taldearen parte-hartzea salatzeko. Hainbat pertsonak Palestinako banderak atera dituzte eta txirrindularien bidea oztopatu dute Oloten.
Nafarroako Osasun Departamentuak iragarri du ospitaleko solairu gehienak klimatizatuko dituztela 2026 amaierarako. ARGIAk elkarrizketaturiko bi erizain laguntzaileek nabarmendu dute premiazkoa dela banako gelak, komun irisgarriak eta aire girotua izatea.
Araba eta Nafarroa zeharkatu behar zituzten goi-tentsioko bi linea elektrikoren proiektuak ez dira gauzatuko. Espainiako Trantsizio Ekologikorako Ministerioak Aragoiko Tueste herrian Forestaliak egin behar zituen lau poligono eolikoen proiektuak artxibatu ditu.