Hogei urte bete ditu aurten Bilboko XXI. Nazioarteko Txotxongilo jaialdiak. Hilaren 14an hasi eta 24a bitartean, «Txotxongiloak eta gaur eguneko gizartea» izenburupean, munduko 17 konpainia daude gonbidatuta ekitaldira. Txotxongiloen munduan ere gizarte gaiak barneratzen saiatzen ari direla erakutsiko dute eskainiko dituzten 40 emanaldietan. Horrez gain, ikastaroak, erakusketak, argitalpenen aurkezpenak... izango dira.

Sormen gaitasun paregabea zuen Nikolas Lekuona Ordiziako artistak. Izan ere, 24 urterekin hil zen Espainiako Gerra Zibilean, eta bitarte horretan 700 obra baino gehiagoko ondarea osatu zuen. Ondare horren ehun lan inguru daude orain ikusgai Gasteizko Arte Garaikideko Euskal Zentroaren Museoan, Artiumen. Lekuona 30eko hamarkadako abangoardietako ordezkaritzat jo daiteke. Artiumek paratu duen erakusketa artistaren alor guztiak biltzen dituen lehen atzerabegirakoa da.

Omenaldi moduan, hilaren 11n hasi eta 14 bitarte Juan San Martin euskaltzale eta kultur gizona izango dute hizpide Donostiako Koldo Mitxelena Kulturunean. Besteak beste, Felix Marañak San Martinek euskal kulturan bete duen lekua aztertuko du; Ramiro Larrañagak Gerra ondorena azalduko du; Felipe Juaristik bere poesia arakatuko du; eta Jesus Altunak ikertzailearen alderdia jorratuko du.

Bertsoari loturiko makina bat ekitaldi martxan dira egunotan. Gipuzkoako Bertsolari Txapelketa burutzen den bitartean, Bizkaian Txapel Bete Bertso ekimenaren bigarren ekitaldia jarri dute abian. Abendura arte ia 30 emanaldi iragarri dituzte antolatzaileek eta guztira, 51 bertsolarik parte hartuko dute. Horrez gain, hainbat ikastaro egingo dituzte eta Bizkaiko bertsozale gazteen eguna ere aurreikusi dute. Bestalde, Nafarroan, Bertsoaroari hasiera eman diote. Hil honen 20ra bitartean bertso saioak, kontzertuak, Alexis Diaz-Pimienta inprobisatzailearen hitzaldia eta bi mexikarren ahozko inprobisazioa prestatu dituzte Nafarroako Bertsozale Elkarteak eta Iruñeko Udalak.

Argazkigintza profesionalean argazki digitalak izan duen garapena dela-eta hiru ikastaro prestatu ditu Gipuzkoako Argazkilari Profesionalen Elkarteak. Lehena urrian egin zen argazki digitalen inguruan. Hil honen 10ean berriz, José Cabezudok argazki digitalaren azken ukituen inguruan jardungo du. Eta hilaren 25 eta 26an José Regueirak ekitaldi sozialen argazkigintzari buruzko tailerra eskainiko du. Ikastaroak Gipuzkoako merkataritza Federazioan egingo dira, Donostian.

Dantza egitea zer den eta zer ez den aztertzea da Adeshoras Danza Kolektiboak bigarren aldiz antolatu duen Dantza Maratoiaren helburu nagusia. Azaroaren 15ean burutuko da Artelekun eguerdian hasi eta gauerdira arte. Xedea hamabi ordu dantzan igarotzea da. Ez du axola partaideek nola dantzatzen duten. Epaimahaiak nortasuna, erresistentzia, grazia eta horrelako beste hainbat ezaugarri izango ditu kontuan. Dantzarako musika estilo ugari prestatu dituzte horretarako. Azaroaren 15a arte eman daiteke izena, 3 euroren truk. Dantzan gailentzen denak bidaia bat irabaziko du.

«Irudiak mugimenduan» bildumaren aurkezpenaren baitan Guggenheim Bilbao Museoak ikusle gazteei gaueko saioak eskainiko dizkie maiatza bitarte, hilabeteroko azken ostiraletan. Gaueko hamarretatik goizeko ordubata arte musikan eta bideoan teknika aurreratuenak eskainiko ditu ekimen honek, tailer eta kontzertuen bitartez.

Hiru argitaletxeak idazle irakiarren bilduma argitaratzeari ekin dio. Kalera atera orduko izan da sorpresa lehen alea. Izan ere, egilea Saddam Hussein bera dela dio Eva Forestek. «Zabiba y el rey» eleberri filosofikoa da eta Mohamad Alsaquar ezizenarekin sinatua dago.

Orain bi urte eta erdi hasi zen AEBetan Bookcrossing ekimena. Funtsean, bookcrossinga ezezagunekin liburuak elkartrukatzea da. Horretarako, norbaitek liburu bat nonbaiten utzi behar du, eta ondoren, beste batek, hura aurkitu eta irakurri, gero berriz abandonatzeko. Mundua liburutegi handi bat bihurtzea da xedea. Egun, munduan milioi erdi liburu daude nahita abandonatuak. Guztira, 165.000 bookcrosser daude. Horietatik 3.000 Espainian. Ekimenaren ondorioz, www.bookcrossing.com web gunean, liburuen inguruko iruzkinak ageri dira. Sustatzaileek diotenez, ekimen honekin autoreari eta liburuari publizitatea egiten zaio nolabait. Eta irakurleari, irakurketaren emozioaz gain, liburua bilatzearena ere eskaintzen zaio.