Bai, aita bizitza osoan kirolari izan da. Igeriketako entrenatzaile zela, Frantziako aldizkari batean triatloiari buruzko artikulu bat irakurri zuen. Hemen oraindik ez zen kirol hori praktikatzen. Ordurako igerian eta korrika aritzen zen, eta beraz, triatloirako bizikletan ikastea bakarrik falta zitzaion. 35 urte zituen jada, baina bizikletari ekin zion, eta Frantziako triatloietan lehiatu zen. Ondoren kirol hori hona ekartzen saiatu zen, 1984-1985 urte inguruan. Bera izan da Espainiako Estatuan aitzindarietako bat.
Ama oso berandu hasi zen korrika entrenatzen, bigarren alaba izan ondoren. Aita kirol mundutik atera ere egin gabe bizi zenez, bera ere korrika hasi zen, ea horrela maizago ikusten zuen... Entrenatzen hasi, eta 1982an Bilboko maratoia irabazi zuen, eta maratoian Bizkaiko errekorra jarri. Ama distantzia luzean iaioa da, hari berdin zitzaion 20 kilometro korrika egin, 25 edo 40. Maratoia izerditu gabe bukatu zuen eta! Hernia diskalak, ordea, uztera behartu zuen. Orain inbidia pasatzen du, bizi egiten duelako lasterketa.

Duela urte batzuk arte aita nire entrenatzaile izan da, baina egun Santamariarekin entrenatzen dut. Etxean eta entrenamenduetan beti pertsona berarekin egotea ez da komeni, behar baino gehiago eztabaidatzen bukatzen da eta... Denean laguntzen dit, oraindik batuta jarraitzen dugu.
Amak, berriz, txikitan igeriketa edo korrika edo behar zen lasterketa guztietara eramaten ninduen, alde batetik bestera joaten zen nirekin, aste osoa lanean pasa ondoren larunbata goizean goiz jaikita. Hori ez dut inoiz ahaztu.
Zorte handiko sentitzen naiz. Asko ez da aurrera ateratzen familiaren babesik ez duelako. Nik familiak eman dezakeen dena izan dut. Gauzak ondo doazenean, denak egoten dira alde, eta babeslerik ere ez da falta izaten. Baina ordura artekoa da gogorrena, eta orduan nire benetako babesleak eta laguntza gurasoak izan dira.

Bai, kakanarru bat nintzela aitaren taldearekin joaten nintzen lasterketetara. Austral talde horretan zeuden Espainiako estatuko onenak: Carlos Santamaria, Eduardo Burguete, Iñaki Arenal... Asko gustatzen zitzaidan giro hori. Gogoratzen naiz lehen aldiz Donostiako Kontxan, triatloia ikusten egon nintzela. Txikitatik gure asteburuak horrelakoak izan dira: lasterketa herrikoietara joan, eta lehenengo nik korrika egiten nuen txikiekin, gero aita ateratzen zen helduetan, eta babarrun jate tipikoa eginez bukatzen genuen.

Hiru urterekin jada aritzen nintzen uretan plisti-plasta. Zazpi urterekin hasi nintzen igeriketako lasterketetan. Ez zaizkit falta txanoa estu eta bainujantzia jarioan agertzen naizen argazki tipiko horiek. Nahiko lan izaten nituen orduan 50 metro igeri egiten!
Eskolan ikusten zuten korrika ongi egiten nuela, eta atletismo taldean sartu nintzen. Baina korrika egitea barrutik ateratzen zitzaidan, ez nintzen horretarako prestatzen. Igeriketa entrenatzen nuen, eta tarteka joaten nintzen korrika aritzen ziren pistara. Euskadiko kros txapelduna izan nintzen junior mailan, Bizkaiko txapelduna ere bai, infantil mailan pistako 2.000 metrotako errekorra neukan Bizkaian...
Entrenatu gabe ere ongi nenbilen korrika, eta denek esaten zidaten igeriketa utzi eta korrika hasteko. Igeriketan ez nintzen markaz kanpokoa, baina oso konstantea naizelako eta pare bat obario ditudalako egiten nuen. Eguneroko lana da igeriketa.

Garai gogor bat izan nuen, ni ez nintzen handia eta besteek luzatua eman zuten. Aitari esaten nion, lehen atzean uzten nituenek orain aise hartzen zidatela aurrea, eta pazientzia izateko erantzuten zidan. Arrazoi zuen, eguneroko lanarekin eta ni ere luzatu nintzenean (ez naiz gehiegi hazi, baina) lortu nuen besteak berdindu edo aurreratzea.

Orain dela gutxi arte, familiak aitari esaten zion bere eraginagatik egiten nuela kirola, ez neure gustuz. "Neskatila gaixoa, lehertu egingo duzue..." Hori, noski, neska naizelako da, eta hemen nesken artean ez dagoelako kirolerako tradizio handirik. Mutila izan banintz, "hau bai gizona, hori da entrenatzea!" esango lidakete. Aurrera atera naizen heinean ulertu dute, harro daude, eta sinesten hasi dira ez dudala behartuta egiten, gustura ari naizela.

Itsaso zabalekoa benetako zeharkaldia da, abentura bat. Zenbat eta froga gogorragoa, orduan eta gusturago egiten dut. Itsaso zakarra badago, hobe. Erronka bat baita niretzat.
Igerilekuan baino hobe igeri egiten dut itsasoan. Horregatik pentsatzen dut, "itsaso hau niretzako gogorra bada, besterentzat gehiago". Ni iraupen luzeko kirolaria naiz, erabateko diesela. Triatloian ere, froga luzeetan nabil ondoen.
Oso estilo ezberdina da itsasoko igeria. Ez da olatuen kontra borroka egin behar, olatuarekin dantzatzen jakin behar da. Olatua sentitu behar da. Besoak gehiago atera behar dira, eta aldiz, batzutan haizeari ematen diogu besarkada...

Horrela esaten da, bizikletan ibilita lantzen diren gihar-taldeak ez direlako bizikletatik jaitsi eta korrikari ekiten diogunean lantzen ditugun berak. Gogoan dut bizikletan ibili ondoren korrika hasteko esan zidaten lehen aldian ez nuela pausoa ematen ere asmatzen. Baina entrenamendu orduekin plazer bihurtzen da, eta gaur da eguna gusturago korrika egiten dudana bizikletan ibili ondoren, besterik gabe hasita baino.
Teoria nagusiak kontrako kirolak direla adierazten badu ere, adituek egin dituzten beste ikerketa batzuek diote, justu gihar berak lantzen ez direlako, triatloiak lesio gutxiago eragiten dituela. Bizikletan landutako giharrak korrikan landutakoekin orekatzen dira. Txirrindulariak beti gihar berak lantzen ditu, eta txikitzeko arrisku gehiago du. Nik ez dut egunero korrika egin edo bizikleta hartzen.

Orain, bizikletan. Lehen igeri eta korrika egiten nituen ondoen. Bizikletan hasi nintzelako beranduen. Uretatik atera, eta bizikletako froga bukatzeko desiratzen egoten nintzen. Bizikletan neukan hobetzeko tarte gehien, eta orain hor jaten diet denbora besteei. Gainera hemen bizikletarako tradizio handia dago, ingurua ere egokia da entrenatzeko, eta beti dago norekin entrenatua.

Distantzia luzeko triatloietan bizikletako frogan ezin da aurrekoaren gurpilean joan. Distantzia olinpikoetan, aldiz, bai. Beraz, distantzia olinpikoko triatloian garrantzitsua da igerian ondo egitea, bizikletako froga pasokoa da, taldean joaten gara, eta ondoren 10 kilometroko "lasterketa herrikoia" izaten da. Horregatik, distantzia olinpikoko triatloian lehiatzeko igerian egin behar da, eta irabazteko korrika.
Entrenamendua ere egokitu egin beharko dut, bizikletan hainbeste aritu beharrean, igerian eta korrika egin beharko dut kalitatea hobetzeko.

Astelehen, asteazken eta ostiraletan korrika egiten dut, goizez. Arratsaldez igeri egiten dut, eta batzutan gimnasiora joaten naiz. Astearte eta ostegunetan, goizean bizikletan ibiltzen naiz, eta arratsaldez igerian. Larunbatetan igerian gogor egiten dut, ondoren 80 kilometro bizikletan, eta ordu bete korrika. Esan liteke, beraz, astean behin triatloi bat egiten dudala, kirol batetik besterako aldaketa entrenatzeko. Igandetan ordubetetxo luze bat egiten dut bizikletan, baina lasai.
Astea horrela planifikatuta dut urte osoan, baina pixkanaka joaten naiz distantziak luzatzen. Abenduan distantzia edo denbora gutxiago entrenatuz hasten naiz, igandetan jai hartuz.

Igandetan zikloturistekin ibiltzen naiz. Tira, zikloturistak deitzen zaie, baina a zer abaila hartzen duten! Ni baino hobeto dabiltzanak izaten dira talde horietan, eta haiei segika pike puntua harrapatzen dut, lehiarako beharrezkoa den txispa hori. Igeriketan ere, bakarrik aritu beharrean Leioako Azkartza igeriketa taldearekin entrenatzen dut. Taldeak asko laguntzen du kirolean.
Baina bakardadeaz gozatzen ere ikasi dut. Batzuetan bakarrik joatea gustatzen zait.

Lehen bai, baina orain ia ez diot begiratu ere egiten. Badakit une bakoitzean zenbatean joan behar izaten dudan, eta pultsometrora begiratu gabe ere, badakit zenbatean noan. Neure burua ederki ezagutzen dut. Sentsazioen arabera badakit neure burua nola dagoen. Lehen zorrotzagoa nintzen pultsometro kontuetan, orain neure buruari entzutea gustatzen zait, eta egun batean 70ean joan ezin badut, 60an noa eta kito. Hurrengo batean indartsu banago, 80an joan beharrean 90ean joaten naiz. Arauek baino, sentsazioek gidatzea gustatzen zait.

Derrigor, astean behin joaten naiz gutxienez, eta askotan bitan. Gihar denak lantzen direnez, goitik beherako masajeak hartu behar izaten ditut, hankako behatz loditik hasi eta belarrietaraino. Gainera hanka bat bestea baino luzeagoa dut, eta gehiago kargatzen zait. Jadanik oso ondo ezagutzen nau, ez diot esan beharrik izaten zerk ematen didan mina, eta berak igartzen dit zertan ibili naizen.

Smashing-Pumpkins taldearen kantu bat kantatuz joan nintzen triatloi osoan zehar Zarautzen. Gutxienez disko bereko beste kantu bat gogora ekartzen saiatu naiz, baina alferrik, betikoarekin pasatu dut arratsalde osoa. Kirol erritmoarekin bat zetorren kantua, eta horri eutsi diot. Bukaeran herrira sartu, eta zaletuen giroarekin, oilo azala jarri zait, eta bati eta besteari kasu eginaz joan naiz, pozari eutsi ezinda.
Normalean neure buruarengan pentsatzen joaten naiz, hankak, besoak edo atal bakoitza nola doan arreta jarriz.

48 ordu geroago pasatzen du faktura latza, biharamunean baino gehiago.

Kirol denetan bezala, irabazi nahi izaten dugu, eta kito. Baina iraupen luzeko frogetan, geure buruarekin daukagu lehenengo erronka. Geure burua garaitzea, muga fisiko eta mentaletara iristea, abentura bat da.
Hawaiiko lasterketan, esaterako, lehenengoari bezala itxaroten dio zaletuak azkenari, eta denei egiten zaie erreberentzia. Denborak ez du axola, iristea bada nahikoa poz.

Aurten oso garai onean tokatu da Munduko Txapelketa. Distantzi luzeeneko triatloia denez, gihar bolumenak landu behar dira bereziki. Eta aurten denboraldi hasieran jokatu denez, Munduko Txapelketa prestatzeak oinarri sendoa eman digu denboraldi osorako, eta ondoren entrenamendua distantzia motzagoetarako egokitu dugu. Beste urtetan denboraldi erdi edo bukaeran izaten zen Munduko Txapelketa, eta oso zaila zen garai horretarako distantzia luzeena prestatzea.
Espainiako ekipoak taldekako bi frogak ere irabazi ditu (neskena eta mutilena), eta denek dudan jarri dute gure garaipena. Ea "formula magikorik" erabili al dugun ere galdetu digute. Gaizki egiten dugunean gaizki gabiltzalako entzun behar izaten ditugu, eta ez zen besterik falta, irabazi dugunean garrantzia kentzea!
Motibazioak asko eragiten duela garbi daukat. Aurten posible zenaz konbentzitu dut neure burua.

Espainiako Estatu mailan onenetakoa da, Katalunia eta Galiziarekin batera. Garai batean Espainiako selekzio osoa euskaldunok osatzen genuen, madrildar bat salbu!
Gainera, hemengo erdi maila oso altua da. Jendea hasi eta konturatzerako harrapatu egiten du kirol honek, asko entrenatzen dute eta sekulako maila hartu. Txirrindularitzak duen zaletasunari esker triatloia txertatu egin da, Euskal Herritik kanpo asko aldatzen da egoera. Han inor ez da egoten lasterketa ikusten. Hemen beste kirol kultura bat dago.

Esan liteke baietz. Emakume eta gizonezkoak berdin tratatzen gaituzte babesleek, diru bera irabazten dugu. Emakume gutxiago dabil triatloian, eta logikoki, babesleak dituzten emakumeak ere gutxiago dira. Lasterketetan ere denok egiten dugu froga eta distantzia bera. Eta triatloiko aldizkari berezituetan ere emakumeek lehen orria hartzen dute, gizonek bezala.

Amerikako Estatu Batuetan du tradiziorik gehien triatloiak. Orain, mailaz, Australia dabil puntaren puntan, oso igerilari onak baitira. Eta gu ere ez gara atzean geratzen, zer arraio!
Frantzian beste kultura bat dute kirol honekiko. Hamaika froga jokatzen dira, eta han triatloilariak ezagunak dira.

Ez dakit, oraindik ez dugu ezagutzen triatloilari jubilaturik! Hemen oso kirol berria da eta. Baina nire iritziz, eliteko kirol denak dira kaltegarriak osasunarentzat. Bai fisikoki eta mentalki.

Atenaseko Olinpiar Jokoetan sartzeko puntu bila hastea, eroa bezala. Baina ez nago obsesionatuta. Hainbeste lehiaketa eta froga ezberdin daudenez, batean ezin bada bestean saiatuko naiz.
Asko ikasi nuen aurreko Olinpiar Jokoei uko egin nienean. Benetan nortzuk dauzkadan ondoan ikusi nuen, dena ondo doanean oportunista asko dagoelako. Barrura begiratu eta zer egin nahi nuen pentsatu nuen. Oraindik ere izaten ditut gorabeherak, gehiegi pentsatzen duen pertsona naiz. Baina beheraldi horiek gero eta gutxiago izaten dira, eta gutxiago irauten dute. Ikasi dudanaren seinale. Lehen duda batekin mundua erortzen zitzaidan, orain aurrera ateratzen naiz.

Kontinente denetan egon naiz. Europan ez dakit herrialderik ba ote dagoen zanpatu ez dudanik. Baina aisi hutsez bidaiatzeko gogoa dut. Izan ere, lehiaketetan ez dugu askorik ikusteko aukerarik izaten. Hala ere, edozein lekura joanda mundu osoko jendea ezagutzen dugu, kultura nahasketa aberatsa da