Grekoa baino zailagoko euskara
Esandakoagatik garbi ikusten denez, Urruzunoren lanak oso gogoko zituen «Basarri»k, baina ez zezala inork uste zaletasun hori zeukan pertsona bakarra zenik, zeren «Sebero Altube euskaltzain (akademiko) zanak, euskal idazleen ispillu bezela izendatzen zuen. Berdin ‘Kirikiño’ ere. Zergatik? Gure erria iñork ez bezela ezagutzen zuten idazleak zirelako; ametsetako munduan ez zebiltzalako, garai artako eta gaurko idazle asko gabiltzan bezela».
Herriaren ohiturak, gustuak eta hizkuntza ezagutzen zituzten, eta noski, «erriak jarraitu egiten zieten, aien lanak noiz eta nun ikusiko egoten zan», zioen «Basarri»k, zenbait galdera bihurri egitera ekin aurretik: «Gure egunetan agertzen diren lan asko norentzat idatziak (eskribituak) daude? Zenbatek irakurtzen dituzte? Ta... zenbatek ulertu edo konprenditu? Artu degun bide au al da ain larri dagoen izkuntza salbatzeko bidea?».
Auskalo zer erantzun zion «Nere Bordatxotik» haren irakurle bakoitzak, baina nolanahi ere, aldez aurretik erabakia zuen auzia berak, «Etzegok toki txarrean!», baitzioen.
Beti izaten omen da norbait buruan zer edo zer idazten dugunean, eta nahiz hori ukatzen duenik ere ezagutzen dudan, «Basarri»k behintzat ordukoan bazuelakoan nago, zeren jarraian honakoa zioen: «Arrazoi du gure izkuntzalari jakintsuenak, ‘Xenpelar’en’ euskerak beretzat eztuela balio dionean. ‘Xenpelar’en’ euskerak, ordea, millaka eta millaka euskaldunentzat balio izan zuen, eta ala balio du oraindik ere. Gure jakintsuen euskerak zenbatentzat balio du?».
Ezkor agertzen zen «Basarri» Mitxelena eta besteren emaitza balioztatzerakoan: «Erria jakintsu oien euskera ausnartzeko moduan balego, gezur ikaragarria litzake euskera eriotzean dagola esatea. Batekoz bestera, arrigarrizko indarrean egongo litzake. Eztago, ordea. Larri, eziñean, negargarri dago. Au da egi bakarra, aitortu nai badegu ta ezpadegu. Erri xeak, erri apalak eutsi dio oraiñarte bizirik. Orain, gabetik goizera, lurrik ikutu gabe, laiñoetara igo nai degu. Erriari ostiko eman, utik! Esan, eta dozenerdi bat ‘intelektualek’ ulertuko duten euskera izenekoa idazteari ekin diogu. Ortan ageri gera buru-belarri».
Bere ustean, ordea, «gaurko erri xeak erdera askoz errezago konprenditzen du euskera klase ori baiño. Ta erderara dijoa abiada bizian. Geuk degu erru guztia: geu gera pekatari. Urruzuno, ‘Kirikiño’ Txomin Agirre, ta beste jaun txalogarri batzuren bidetik jo bagendu, besterik izango zan. Poliki-poliki ‘izkuntza larrekoa’ goietara jasoaz joango giñan. Poliki-poliki, ta ez gabetik goizera. Jakintza egoz apainduko genduen denboraren poderioz, erriari esku emanez ibiliz».
Eta etor zekizkiekeen ondorio txarren erremate gisara, honako hau iragartzen zuen: «Lengo neskazarrarena gertatuko zaigu azkenean: ‘Zaldizkoa nai, ta oiñezkorik ere azaldu ez’»
Norbaitek honoko liburu hauk etxean balitu edo eskuratzeko modurik balu, adierazi beza ZERUKO ARGIAra.
«Philosophie des revelations». Agustin Chaho. Paris 1835.
«Agonie du Parti Revolutionaire en France». Agustin Chaho. Paris 1838.
Agustin Chaho nola Zamakola anaien beste edozein liburu
Ametzagaiña taldea ARGIAk, iAmetza komunikazio enpresak, Antza inprimategiak eta ADUR software kooperatibak osatzen dute.
Ziburuko Azokaren karietara abiatu zen Azokaroak aurrera jarraitzen du Ipar Euskal Herrian eta ostiral honetan poema errezitaldi musikatuaz gozatu ahal izango dute Euskal Urruñako Berttoli kultur elkartean, 19:00etan: Maddi Sarasua itsasuarrak idatzitako Biharraren hegietan... [+]
Maiatzaren 15etik 25era izango da Euskaraldia. Laugarren edizioa da eta antolatzaileek aurtengoa “herrikoiagoa eta ilusionagarriagoa” izatea dute helburu. Izan ere, hirugarren edizioan apalaldia sumatu zuten, pandemia garaiko Euskaralditik burua altxa ezinda. Ostegun... [+]
Ekimena larunbatean abiatuko da, Lesakatik, eta igandean amaituko da, Iruñean. Behin betiko konponbidea eskatzeko eta oraindik etxerako bidea egiteko duten presoen eskubideak aldarrikatzeko, orotara 544 kilometro egingo dituzte. Ekimena aurkezteko agerraldia... [+]
Hilabeteak dira jada fiskaltza, defentsa eta akusazio partikularra –Palacio de Arozteguia SM– epaiketa ez egiteko negoziatzen ari direla. Bazegoen oinarrizko akordio bat, baina Aroztegiko Elkartasun Komiteak prentsa ohar bidez iragarri du bertan behera gelditu dela.
Israelgo Estatu sortu berriak Palestinaren %80 inguru indarrez okupatu zuenetik 77 urte igaro direla, Gazaren aurkako erasoetan 74 lagun hil ditu Tel Avivek asteazkenetik ostegunera bitartean. Hildakoen artean Hassan Samour kazetaria dago, 2023ko urriaz geroztik Israelek hil... [+]
Gaur, maiatzak 15, San Ixidro da, Baserritarren Eguna. Egurra Ta Kandela baserritar ekintzak salatu du ekologikoan lan egiten duten laborariak landutako azalera handitzeko diru-laguntzatik kanpo utzi dituela Gipuzkoako Foru Aldundiak. Horregatik, 12:00etan Aldundiaren aurrean... [+]
Aurten ez dut aparteko ilusiorik San Ixidro egunerako. Ez dut girorik aurkitzen. Ingurura begiratu eta giro ospela. Burua lanean jarri behar izan dut epeltasun bila, eta hara non, azaldu zaizkit gure gazten zain hilabeteak daramatzaten lagunen irribarreak. Bihotza epelxeago dago... [+]
KKRk urtarrilean erosi zuen Superstruct sustatzailea, Sónar, Viña Rock edo Resurrection Fest jaialdiak sustatzen dituena besteren artean. Palestinaren kolonizazioari lotutako higiezin-jardueretan eta Israelgo sektore teknologikoan parte hartzeagatik seinalatu dute... [+]
Uztailean argitaratuko da behin betiko Estatuko Aldizkari Ofizialean (BOE), eta Hego Euskal Herriko lehen hiriburua da izendapena lortzen.
Trebiñu eta Argantzu udalen Arabarako integrazioa "mugagabean atzeratu ez dadin" galdetzeko mozioa adostu dute EAJk, EH Bilduk, PSEk eta Elkarrekinek.
Maiatzaren 17an LGTBIQ+fobiaren Kontrako Eguna dela-eta, “bizi dugun oldarraldi atzerakoia” , “transfobiak hartu duen indarra” eta “instituzioen utzikeria” nabarmendu dituzte kolektiboaren bueltako elkarteek. Zenbait instituzioren kapitalismo... [+]
Donostiako Udaleko langileen batzordea osatzen duten bost sindikatuek (ELA, LAB, CCOO, Erne eta ESAN), akordioa egin dute, Euskaraldia dela-eta langileen parte hartze aktiboa sustatzeko eta euskaraz bizi eta lan egiteko aukerak bermatzeko. LABeko ordezkari Joseba Alvarezek... [+]
Hemeretzi neurri ekologiko eta sozial barnebiltzen ditu, datorren urteko hauteskundeetako zerrendek ezarri ditzaten. Sei lan lerroren inguruan ardaztu ditu, eta herrien neurriaren arabera ezarri ahalko dira.
Hamabi bertsoko sorta dotorea jarri du pilotariak, galtzeari eta irabazteari buruz. Inspirazioa 2024an Larrun aldizkarirako egindako mahai-inguruak piztu zion, Jokin Altunarekin gai horri buruz aritu baitzen gogoetan. Bertso sorta musikatuta entzun daiteke Bertso Ikasgela... [+]