PITORRUS REX


2003ko urtarrilaren 12an
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Hiru Errege datoz
Kale Nagusitik,
tripak ardoz beteta,
ezin egon txutik.
Gasparrek heltzen dio
Meltxorri besotik,
ez muturrez aurrera
eroritzeatik.

Gure osaba Jose Luis zenak urtero kantatzen zuen bertso hau Gabon eta Urte berri inguruko ospakizunetan. Bilintxek sortua dela entzun dugu beti familian eta gustatzen zait horrela sinestea. Erregeen lepo barre egitea maite dudalako. Eta Bilintx ere bai.

Inozokeria nagusi den garaietan bizi gara. Eta inozokeriak badu bere alderdi maltzurra. Azalakeriak ontzat emanda, ate azpiko zirrikitutik pasatzen uzten ditu bidegabekeriak eta joku zikinak, ezikusiarena ondo baino hobeto egiten.


Monarkiaren kontuan beste ezertan baino hobeto nabaritzen da inozokeriaren patologia gaizto hori. Erregeak eta familiarteko guztiak azkarrak, ederrak, eskuzabalak, langileak eta abar amaitezinak omen dira. Dena zoragarri eta miragarria. Itxuraz. Eta izan litezkeen «desbideraketak» ez dira aipatzen. Horixe da monarkiaren alderdirik desegokiena eta kaltegarriena gizartearentzat.

Noski, badakigu gizarteak, edozein lekutan edo garaitan, edozein antolakuntza sisteman, agintariak izango dituela. Behar ote dituen ez dakigu horren ziur inoiz ez delako frogatzeko aukerarik izaten. Eta agintariak, aingeruak ez izateaz gainera, deabru zikinak baino nazkagarriagoak diren koipemaile eta losintxagilez inguratuta egoten direla. Horretarako kobratzen dute eta profesionalak izaten dira lanean.
Baina monarkia justifikatu beharrak erakartzen dituen ondorioak beste gizarte antolakuntza sistemak dituztenak baino askoz okerragoak dira. Nagusiena familia genetikoaren eta ultratradizionalaren aldarrikapen itxurazkoa. Praktikan errege-erreginak, printze-printzesak eta infanteak, handimandi guztien antzera, hor ibiltzen dira munduko plazerrak dastatzen eta bestentzat ahalik eta gutxiena uzten. Kontu jakina da -oso ulertzekoa- erregeak normalean erreginekin, eta alderantziz, ez oheratzea. Ezaguna da printze eta printzesen artean homosexual asko dagoela, gizartean bezalaxe. Baina ukatu egin behar da. Bestela monarkiarenak egin du eta. Alegia hipokresia oinarrian.
Monarkiazaleek, aitzitik, aipatzen dute nolako trabantza ematen dion gizarteari sistema txatxu honek, gizarte bizitza antolatzeko arrazionaltasuna ez dela nahikoa, irrazionaltasunari ere berea utzi behar zaiola... Eta Errauskiñeren ipuina.
Irrazionaltasunari egin diezaiogun tarte, ni ere konforme bainago horrekin. Bi eta bi lau matematiketan beste inon ez dira eta. Monarkia dotorea dela? Ponposidadea gustatzen zaigula eta txiste onak sortzeko bidea ematen duela? Aukera dezagun aktore bat -edo bi edo hiru- bost urtean behin Errege eta «enparauak» (batere gustatzen ez zaidan hitz hau kasu honetan ederki datorkit) papera egiteko. Daudenek baino hobeto eta merkeago egingo lukete. Eta aldaerak izateko bidea legoke: batean familia poligamikoa, bestean homosexuala, bestean bakarrekoa... Askok, behinik behin, zerbait ikasiko lukete agertuko liratekeen aldizkari arrosetan. Eta, era soilean, antigoaleko irudi idiliko faltsuen ordez, familia eredu erreal eta bariatuen onarpena zabaltzen lagunduko luke.
Urte amaierako Erregeren mezuaren inguruan esamesak izan dira berriro ere. Euskal Telebistak ez du jarri. Gaitzerdi. Eta Espainiako berritsu guztiak aztoratuta: ez omen da jarrera demokratikoa. Euskal Telebistak maiz ez du asmatzen. Honetan, ordea, bete-betean. Zer dela eta jarri behar da kate guztietan espainolez ondo ahoskatzen ez dakien Erregeren mezu errepikakorra? Interes informatiborik ba al du? Gora Euskadi Askatuta esango balu agian. Baina ez du esango. Borboia da. Eta euskaldunoi ez digute mesede handirik egin inoiz. Laster zine aretoetan «No-do» jartzen hasiko zaizkigu. Monarkiak behar du eta.
Gure familian -eredu tradizionalekoa noski- bi izeba moja ditugu. Txantxetan esaten ohi dugu bat moja sartu zela eta bestea Superiora. Monarkiaren kontuan antzera. Ni monarkiazalea izateko modu bakarra horixe izan litekeela uste dut: ni Errege. Pitorrus* Rex. Ondo pentsatuta ez da horren gaizki geratzen

* Kuadrilan ez didate errespeturik. Piter izengoitiarekin hasi ziren hogeita hamapiku urte direla. Baina berehala abiatu ziren aldaerak: Piter, Pitorro, Pottorro, Potor Atomikoa eta aipatzea zilegi ez zaidan beste batzuk. Errege izatera iristen naizenean ikusiko dute.


Azkenak
Kilate askoko abesbatza

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Le Concert des Nations. La capella Nacional de Catalunya.
Zuzendaria: Jordi Savall.
Abesbatzaren prestaketa: Lluís Vilamajó.
Egitaraua: Mendelssohnen lanak.
Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren... [+]


Denge eta chikungunya kasuak ugaritu dira Europan, klima aldaketak eraginda

Abuztuan chikungunya infekzio kasu bat atzeman dute Hendaian. Bero boladek, tenperaturaren igoerak eta eremu tropikaletara egindako bidaiek areagotu dituzte kasuak.


Eskola-itzuleran 400-500 euro artean gastatuko dute Hego Euskal Herriko etxeek, inkesten arabera

Testuliburuen mailegutza, berrerabilera edota bigarren eskuko azokak ugaritu badira ere, ikasmaterialak gastua izaten jarraitzen du etxe askotan, dirulaguntzak dirulaguntza. Eskola-itzulerak batez beste 400 eta 500 euro arteko gastua ekarriko du Hego Euskal Herriko etxeetan,... [+]


Muruzabal eta Zarrakaztelu suteengatik hondamendi eremu izendatu ditu Espainiako Gobernuak

Izendapenak ahalbidetuko du kalte ordainak ordaintzeko prozesuak hastea. Bi suteetan 500 hektarea baino gehiago erre dira.


Frantziako Estatuak “arriskuan” jarriko du EKE, dirulaguntzak 30.000 euro murriztuta

Iaz jasotakoarekin alderatuta, %15eko murrizketa jasango luke Euskal Kultur Erakundeak. Prentsa ohar batean, erakundeak adierazi du erabaki horrek "ondorio latzak" izango lituzkeela: esaterako, hainbat postu arriskuan egongo liratekeela eta kideei emandako dirulaguntza... [+]


Talde ekologistak:
“Auditoretza ekonomiko bat nahikoa izan da inbertitzaileak Muga meatze proiektuan atzera egiteko”

Ekologistak Martxanek eta Sustrai Erakuntzak diote txinatar inbertitzaileek atzera egiteak agerian utzi dituela Zangozako meatzearen "funtsik gabeko arrazoiak". Nafarroako Gobernuari eskatu diote "interes publikoari erantzuten ez dion proiektu defendaezina... [+]


Urruñako sukalde zentrala prest da herriko haur eta adinekoei tokiko elikadura prestatzeko

Herriko Etxeak elikadura burujabetzaren aldeko urrats handia egingo du 380 metro koadroko azpiegitura berriarekin. Sukaldeak haur eta adinekoentzako janari osasungarria eskainiko du, tokiko produktuekin eta tokiko laborantza indartuko du.


Mapamundiak Afrikaren benetako tamaina islatu dezala aldarrikatu du kontinenteak

“Mapak ez dira erreminta hutsa, sinboloak dira, eta mapa zuzentzea Afrikari buruzko narratiba globala zuzentzea ere bada; duintasun kontua da”. Afrikako Batasunak eskatu du munduan oraindik erabilienetakoa den mapa distortsionatua alboratzeko.


Euskal Selekzioak jokatuko du munduko Wallball txapelketan

Wallball txapelketa abuztuaren 27tik 30era jokatuko dute. Euskal Herritik aparte Argentina, Belgika, Erresuma Batua, Valentzia, Herbehereak eta Puerto Rico herrialdeek hartuko dute parte.


Oposizioari aurrea hartuz, Bayrou konfiantza mozio batera aurkeztuko da irailaren 8an

"Gehiengoa lortzen badugu, gobernua berretsiko dute; bestela, erori egingo da", adierazi du Frantziako lehen ministroak. LFI Frantzia Intsumisoak, Frantziako Alderdi Komunistak, ekologistek, Alderdi Sozialistak eta RN Batasun Nazionalak, ordea, dagoeneko jakinarazi dute... [+]


Wagner birformulatua

Fitxa: Musika Hamabostaldia. Kursaal Zikloa. Espainiako Orkestra Nazionala.
Zuzendaria: David Afkham.
Egitaraua: Wagnerren ‘Der Ring ohne Worte’ (Lorin Maazelen moldaketa). Lekua: Kursaal Auditorioa.
Data: abuztuaren 22a.

---------------------------

Oraingo... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez 20 pertsona hil ditu, tartean bost kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean bost kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


BEC ondoko ‘minipisuak’: 1.000 euro hilean eta 24 metro koadro, iruzurrean oinarrituta eta legearen gainetik

639 'minipisu' ari dira eraikitzen Barakaldon, BEC erakustazokaren aldamenean. Udal ordenantzak aginduta, hotel erabilera eman behar zaio espazio horri, baina "alokairu malgua" dela dio Be Casa-k. Egun batzuetako alokairuetatik hasi eta "hilabete batzuetarako... [+]


Festetako egitarauaren argazkia matxista dela salatu du Cascanteko emakumeen elkarteak

Candela emakumeen elkarteak eta PSNk eskatu dute argazkia kentzea eta udalak argitaratutako materialetan kontrol handiagoa egotea, ez egoteko estereotipo sexistarik.


Paul Laverty gidoilari britainiarra atxilotu dute Edinburgon, Gazako genozidioaren aurkako kamiseta eramateagatik

Poliziak Palestine Action ekintzaileen taldea babestea leporatzen dio, Erresuma Batuko Gobernuak uztailean erakunde terrorista izendatu zuena. Bizpahiru orduz atxilo egon ondoren aske geratu da, baina epailearen aurrean deklaratu beharko du irailaren 18an.


Eguneraketa berriak daude