EMAKUMEA LARRUGORRITAN


2021eko uztailaren 26an

Elkarrizketa egiteko prest geundela esan genienean oraindik emanaldien alderik gogorrenetako bat zuten aurretik: instrumentu guztiak jaso eta furgonetan sartzea. Aiora Renteria abeslaria, Iñaki Imaz gitarrajolea, Asier Basabe bateria eta Ruben Gonzalez baxujolea izerdi patsetan bildu genituen grabagailuaren inguruan. Baina adrenalina guztia eszenatoki gainean eman izanaren sentsazio ederrarekin.


Ipuin batean oinarritu duzue disko berria, ezta?
A. RENTERIA: Nire ustez alderantziz izan da, lehenengo abesti batzuk egin ditugu eta gero abesti horiek bultzatu gaituzte ipuin bat egin eta istorio bat kontatzera. Ez gara abestiak egiten hasi ipuin bat esku artean dugula, alderantziz izan da, lehenengo abestiak egin ditugu eta gero ipuina sortu dugu. n Ipuina egiteko Kirmen Uribe idazlearen laguntza izan duzue.
A. RENTERIA: Ipuina guk sortu dugu eta berak konponketak egin ditu. Gu ez gara idazleak, hortaz, berak moldaketak egin ditu irakurtzeko errazagoa eta atseginagoa izan dadin. Diskoan bezala, ideiak kapituluka sailkatuta eman genizkion eta berak aldaketak egin ditu, ipuina konpondu egin du.

Zergatik aukeratu zenuten Kirmen Uribe?
A. RENTERIA: Hori Gaztelupeko Hotsak-eko "Xarra"ren bitartez egin genuen. Berari galdetu genion ea norekin jar gintezkeen harremanetan ipuina borobiltzeko. Izan ere, guk ez dugu idazlerik pertsonalki ezagutzen. Orduan, ez zitzaigun aproposa iruditzen norbaiti lan hori eskatzea gu ezagutu gabe. Orduan, "Xarra"k berarekin hitz egin eta baiezkoa eman zigun.

Nola bururatu zitzaizuen zuen disko berriaren ardatza ipuin bat izatearen ideia?
A. RENTERIA: Ez dakit nola otu zitzaigun. Ideia batekin hasi ginen, hasiera batean abestiak egin genituen eta beraien artean lotura bat zegoela konturatu ginen. Orduan, abesti ezberdinekin istorio bat kontatzea otu zitzaigun. Gero ipuin bat eginez osatuago geldituko litzatekeela pentsatu genuen. Ipuina ardatz izateak lagundu egiten du istorioa kontatzerako orduan.

Zer da ipuinean kontatzen dena?
A. RENTERIA: Tipo baten bizitza kontatzen da, jaiotzen denetik hiltzen deneraino. Bere bizitza nahiko tristea da, arrotz sentitzen da bere gorputzean. Horregatik, arazo pila bat ditu bere bizitzan. Bestalde, ipuinak ez du pertsona horren bizitza soilik kontatu nahi, sentimendu baten bizia ere adieraz dezake. Adibidez, zu gaizki sentitzen zarenean sentimendu horrek hasiera bat dauka, jaiotza bat, gaizki sentitzen zara eta pentsatzen duzu: "Ni lehen ongi nengoen, ondo bizi nintzen, zergatik nago gaizki orain?". Gero arazo horrek aurrera darrai eta etapa batzuk ditu amaitzen den arte. Hori ere adierazi nahi da. Hortaz, norbaiten bizitza edota sentimendu baten hasiera eta amaiera da.

Zergatik "Harrobian" titulua?
A. RENTERIA: Ideia rave batera joan ginenean otu zitzaigun, rave batean dj-ak izaten dira eta jaia izaten da gauetik goizera arte.
I. IMAZ: Bermeoko jaiak ziren eta rave Mundakan izan zen. Goizeko zortziak edo hamarrak ziren ravera joan ginenean, harrobi batean ari zen ospatzen. Itxita zegoen harrobia eta soinu ekipo bat zegoen muntatuta dj-ekin. Demasekoa zen. Harrobia oso zabala zen, oso ederra eta gainera egun argiz geunden. Musika topera zegoen, tonoak grisak ziren, itsasoa ikusten zen bertatik, gizakiak haren aurrean oso txikiak garela iruditu zitzaigun. Hori izan zen guztiaren abiapuntua.
A. BASABE: Harrobi batean grabatu genuen.
I. IMAZ: Gernika ondoan dagoen Ereño harrobian izan ginen, sorgailu bat eraman genuen eta hamasei pistako mahai batekin abestiak grabatu genituen. Oso hippya izan zen, 70eko hamarkadan geundela zirudien.
A. RENTERIA: Grabaketa hura ez da diskoan agertzen dena. Gero guztia berriro grabatu genuen. Esperientzia polita izan zen. Toki zabal batean jo gura genuen. Eta sekulakoa da. Harrobi batean jotzea izugarria da.
R. GONZALEZ: Harrobiaren irudia bideoa egiteko erabili genuen gero.
I. IMAZ: Bai, diskoak zazpi abesti ditu, baina zortzigarren pistan CD ROM pista bat sartu dugu. Gure lagun batekin muntatu dugun bideoklip bat da. Kontzertu ezberdinetako irudiak agertzen dira, baita harrobian jotzen egon ginenekoak eta gurekin nahasten diren marrazki bizidunenak ere. n Guztien artean landu al duzue istorioa?
I. IMAZ: Gutxi gorabehera denon artean egin dugu. Egunaren araberakoa izaten zen, batzuetan batzuek gogor egiten genuen lan, beste batzuetan makalago... Baina, orokorrean denok landu dugu.


Lehenengo bi diskak Gor-ekin argitaratu zenituzten. «Harrobian", berriz, Gaztelupeko Hotsak diskoetxeak kaleratu du. Zergatik aldaketa?
I. IMAZ: Gorrek gure bi disko argitaratu zituen, eta jada ez zuen gurekin jarraitzeko gogorik. Salmentak ere ez ziren oso arrakastatsuak... Dena dela, denborarekin Zea Maysen lekua zehazten joan da eta ikusten genuen Gorrekin zerikusi gutxi genuela.
R. GONZALEZ: Bertan zeuden taldeak ere ez ziren gure estilokoak, beste batekoak ziren, komertzialagoak edo famatuagoak... Ez geunden oso gustura; izan ere, antolatzen zituzten jaietan, adibidez, jotzen genuen taldeekin zerikusi gutxi genuela ikusten genuen. Orduan, gustuko duzun leku bat bilatu behar duzu.
I. IMAZ: Orain Gaztelupeko Hotsakekin gaude eta oraindik ezin dugu ezer esan.
R. GONZALEZ: Gure gustuko talde batzuk badaude bertan, Split 77, adibidez.
A. RENTERIA: Duten estiloa ere ezberdina da, eta beraz, gustura gaude. Gorrek guganako konfiantza galdu egin zuen, baita musikalki ere. "Gu trenetik jaisten gara", esan ziguten. Guk "trenak aurrera jarraitzen duela" erantzun genuen eta hementxe gaude.

Aurreko diskoetan abestiek egitura zehatzak zituzten eta normalean nahiko luzeak izaten ziren. Lan berrian joera hori albo batera utzi duzue.
A. RENTERIA: Abestiak horrela irten ziren. Beti musika ezberdina entzuten ari zara eta horrek jotzerako orduan eragiten dizu. "Elektrizitatea"n, adibidez, intentsitateekin jokatu genuen. Orain, berriz, beste zerbait egiten dugu. Izan ere, denbora guztian esperimentatzen zaude, gauza berriak egiten...
I. IMAZ: Aurreko lanetako abestien dinamika oso zabala zen. Zati oso lasaiak egiten genituen, eta gero kristoren zarata atera. Orain, berriz, nahiago dugu abestia intentsitate batekin hasi eta ez jaistea amaitu arte. Horrela, lehengo abestiak ditugu intentsitatearekin jokatzeko eta berriak hasieratik amaierara indar berdinarekin jotzeko.

Zergatik zazpi abesti?
A. RENTERIA: Horrela irten zelako. Antzeko estiloa zuten zazpi abesti egin genituen eta pentsatu genuen: "Egingo ditugu gehiago?".
I. IMAZ: Bagenituen sei edo zazpi gehiago, baina hauek zerbait zuten amankomunean.

«AEKantuz» diskorako Mikel Laboaren "Gogo eta gorputzaren zilbor hestea" moldatu zenuten. Disko honetan, berriz, Itoizen "Hilzori II" kantaren bertsioa egin duzue. Aproposa al zen egin duzuen ipuinerako?
A. RENTERIA: Bertsio hori lehenagotik egina genuen. Beste abestiak egin genituenean, diskoan oso ongi geldituko zela konturatu ginen, ipuineko protagonista hilzorian dagoeneko mementoa azaltzeko aproposa zelako. Baina abestia aurretik genuen egina, diskoren batean sartzeko gogoa geneukan eta ikusi genuen "Harrobian"en perfektu gelditzen zela.


Euskal Herrian emakumezko partaideak dituzten rock taldeak egon badaude, baina gutxi. Zergatik ote?

A. RENTERIA: Emakumea orain ari da jauzi hori egiten eta pixkanaka-pixkanaka gehiago agertzen hasi dira. Orain talde dezente daude emakumezko kideekin. Arraroa da rock talde batean egotea, normalean pop eta horrelako estiloetan agertzen baikara. Dena dela, orain hasi dira rockean ere neskak sartzen.
R. GONZALEZ: Arlo guztietan gertatzen ari da hori. Soinu teknikarien artean ere gero eta emakume gehiago dago.
I. IMAZ: Lehen, aldiz, ez zen horrelako lanetan neskarik ikusten.

Eta nola sentitzen zara Aiora hainbeste mutilen artean?
A. RENTERIA: Ondo. Ongi zaintzen naute.

Estilo propioa du Zea Maysek. Zeintzuk dira, ordea, bere eraginak?
A. RENTERIA: Denetarik.
I. IMAZ: 60ko hamarkadako musika, 80koa, 90ekoa, denetarik.
R. GONZALEZ: Dena dela, Euskal Herrian gauza ezberdinak egiten dituzten talde asko dago, Lisabö, Kashbad, Dut... nabaritzen da haize berriak daudela. Jendeak musika ezberdin asko entzuten du eta hori bereganatu egiten du. Eta gero igarri egiten da musikan. Hori ikusi egiten da, kontzertu guztietan ikusten da bakoitzak bere estiloa duela.
A. RENTERIA: Eraginen zerrenda eginez gero, oso luzea izango litzateke.

Zer diozue Zea Mays izenari buruz?
A. RENTERIA: Artoaren izen zientifikoa da. Sonoritateagatik gustatu zitzaigun. Beste bi izen genituen pentsatuta: El 7° Armario edo Birus Azoka. Baina azkenean Zea Maysekin gelditu ginen.

Zer da "El 7° Armario"?
A. RENTERIA: Hasieran egin genuen proiektu bat da. Kontzertuak azterketa baten modukoak zirela ikusi genuelako sortu genuen. Emanaldia zehatz-mehatz atera behar zen, dena oso entseatuta... eta horrela askotan sentimenduak ez ziren agertzen. Orduan, hori lortzeko desfaserako talde bat sortu genuen. Bertsioak egiten ditugu. Ni atril batean letrak ditudala irtetzen naiz eszenatokira... Jai baten moduko bat egiten dugu. Era guztietako abestiak jotzen ditugu: Prodigy, Pearl Jam, Red Hot Chilli Peppers... Ondo pasatzeko talde bat da.
I. IMAZ: Partaideak berdinak gara, bakarrik bertsioak egiten ditugula. Planteamendua ezberdina da: Zea Mays serioa da, guztia ongi prestatuta dago, letrak barnekoiak dira... El 7° Armario, ordea, desfase bat da. Ez dugu hainbeste entseatzen, alde basati hori ateratzeko bide bat da. Eta hori nabaritu egiten da Zea Maysen kontzertuetan. Astean zehar errepertorioa askotan entseatzen duzu eta hori apurtzeko bide bat da El 7° Armario. Beharrezkoa da jotzea. Abestiak gogoratzeko, ordea, nahikoa da errepertorioa astean behin entseatzea. Bestalde, mailari eusteko ezinbestekoa da egunero zerbait jotzea. Horregatik bertsioak egiten hasi ginen, eta denborarekin moldaketa dezente bildu genituenez, El 7° Armario sortzea bururatu zitzaigun


Azkenak
Plangintza demokratikorik gabe itzalaldien menpe jarraituko dugu

Gero eta nabarmenagoa da Espainiako Estatuak ez duela planifikazio demokratikorik energiaren arloan. Duela gutxi jasan dugun itzalaldia adibide garbia da, baina ez da bakarra. Energia berriztagarrien kontrolik gabeko eta lurralde askotan gehiegizko hedapena da beste adibide... [+]


Itzalaldia

Ez dakit itzalaldiak itsutu gaituen edo itsu gaudelako itzali garen. Edozein kasutan, itzalaldia ez da gaur hasi eta bukatu den gertaera histerikoa –barkatu, historikoa–. Aspaldian hasi zela uste dut eta, zoritxarrez, ez zen San Prudentzio egunean amaitu.


Bridgestoneko langileek elkarretaratzea egingo dute Japoniak Madrilen duen enbaxadaren aurrean

Bridgestone Japoniako pneumatikoen multinazionalak kaleratu nahi dituen langileek elkarretaratzea egingo dute astelehen eguerdian Japoniak Madrilen duen enbaxadaren aurrean, astelehen eguerdian. Horrez gain, langile batzordeko hainbat kide Yolanda Díaz Espainiako Gobernuko... [+]


Palestinaren aldeko Askatasunaren Ontzidia Maltako Gobernuarekin negoziatzen dabil, itsasontzia hango portu batera eramateko

Nazioarteko ekimenak igandean argitaratutako prentsa ohar batean jakitera eman duenez, Maltako Gobernuak bonbardatutako itsasontzia konpontzeko asmoa erakutsi du. Askatasunaren Ontzidiak eskatu die Maltako agintariei itsasontzia herrialdeko uretan sar dadila. Israelen erasoak... [+]


2025-05-05 | ARGIA
Hamar egunez pantailetan euskaraz aritzeko erronka maiatzaren 6an hasiko da

Maiatzaren 6tik 15era egingo da Pantailak Euskarazek antolatutako aktibazio sozialerako ariketa. Helburua, hamar egunez soilik euskarazko ikus-entzunezkoak kontsumitzea da. Ariketan izena eman daiteke maiatzaren 6ra arte.


Pentsiodunen mugimenduaren lege-proposamenak ia 140.000 sinadura lortu ditu

Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak lau hilabetetako kanpainan lortu du 140.000 herritarren babesa. Herri Ekimen Legegilea maiatzaren 15ean aurkeztuko du Eusko Legebiltzarrean. Pentsio duinak eta gutxieneko soldata besteko pentsioak eskatu ditu mugimenduak.


2025-05-05 | Behe Banda
barra warroak
Eta egun bat gutxiago

Bizilagunen obren zarata gogaikarriak esnatu nau gaur ere. Burkoan burua bildu, eta saiatu naiz beste hogei minutuz lo egiten, baina ez zegoen zulagailu hura isilduko zuenik. Jaiki eta apirila hasieran egin nuen eginbeharren taulari begiratu diot; hala zioten errotuladore... [+]


Eskuin muturrak erraz irabazi du Errumaniako presidentetzarako bozen lehen itzulia

Gutxienez botoen %40 lortuta, George Simion AUR alderdiko buruak bikoiztu egin du bigarren indarraren babes kopurua. Europako Batasuna "diktadura bat" dela aipatu du Simionek behin baino gehiagotan, eta Errumaniak Ukrainari emandako laguntza etetearen alde agertu da... [+]


Zaintzen dugulako maite dugu, ala maite dugulako zaintzen dugu?

"Maitasuna" hitza darama izenburuan Galdera Basatiak podcastaren laugarren atalak, baina eraman zezakeen "harremanak", "bakardadea", "dependentzia"... Hari mutur ugaritan barreiatu dute Izaro Toledok eta Iñigo Martinezek.


Berriz ere okupatu dute Guardetxea, oraingoan, bertan geratzeko asmoarekin

Hainbat okupazio "sinboliko" egin ostean, dozenaka lagun Urgulleko Guardetxean sartu dira eta garbitzen eta txukuntzen ari dira, ekitaldi kulturalak antolatzeko.


Euskal armagintza industria eztabaidagai (III)
Norentzat sortzen du aberastasuna industria militarrak, eta zeren kaltean?

Moldaketari buruzko gure liburuan azaldu genuenez, aurreko mendeko 80ko hamarkadaren amaieratik Europako gastu militarrak behera egin zuela ikusirik, XXI. mendearen hasieran Europako heriotzaren merkatariek antolatzea erabaki zuten, eta eredu estatubatuarra imitatuz lobby moduan... [+]


Aroztegiko auzipetuei elkartasuna adierazteko kanpaldia egingo dute maiatzaren 4tik 10era

Baztango zazpi herritar epaituko dituzte maiatzaren 19tik 23ra. Epaiketaren bezperan, Aroztegiko Elkartasun Komiteak zazpi absoluzioa aldarrikatzeko kanpaldia antolatu du, maiatzaren 4tik 10era, Elizondoko Plazan. Askotariko egitaraua osatu dute egunotarako.


Manex Mailharin eta Nerea Mitxelena, Palestinarekin Elkartasuna ekimena:
“Hemengo enpresarien etekinak Israelen egonkortasunaren menpe daude”

Euskal Herrian harreman mota asko dago Israelekin, eta arrazoi eta interes ugari harremanak ez eteteko. Horietako batzuk aletu dituzte Palestinarekin Elkartasuna plataformako kideek iragarri berri dute liburuxkan, Israel hemen hasten da izenburupean. Maiatzaren 7an aurkeztuko... [+]


Eguneraketa berriak daude