Aitortu beharra daukat oso autostop zalea naizela. Oraindik ere, beharrean aurkituz gero, behin edo behin egin izan dut. Esperientziari dagokionez, zer esan? Oso ondo joan zaidala askotan, eta hala ere baditudala oroimenean ahaztu nahiko nituzkeen gorabeherak, kotxearen atea indarrez ireki eta jauzi batean ospa egitera bultzatu ninduten horietakoak. Neska izaki, ez zaizue zailegi gertatuko arrazoia asmatzea. Dena den, eskarmentu horiek kenduta, oso oroimen ona dut autostopez. 1972ko uda atarian ZERUKO ARGIAko editoriala idazten zuenak baino hobea, esango nuke.

Horrelako izenburua zeraman editorial hark. Auskalo nork egina zen, baina gizonezkoa behar zuen, errepide ertzean denbora asko egon beharra nabarmentzen zuelako, eta berriz, ez hainbeste autostop ugari eginiko nesken lehen kezka izaten zena, (den-denena ez dut esango, baina kasik ausartuko nintzateke horixe ere ziurtatzera), hau da, hainbat gidarik bere adeitasunaren trukean eskuratu nahi izan ohi zuena.
Nolanahi ere, goazen harira. «Auxe izango da aurtengo udan ere guraso askori sortuko zaion arazoa. Seme-alaba gazte eta gaztetxoek auto-stopean ibiltzeko baimena eskatuko dute eta aiei erantzun beharra. Tajuz, zentzuz eta zuzen erantzun beharra», zioen editorialgileak. Aipatzen zituen seme-alaba horiek oso txintxoak behar zuten izan, niri behintzat ez baitzitzaidan sekula burutik pasa gurasoei horrelako galderarik egitea. Gehienean ere, hobe ekintza burutu eta gero azaltzea, badaezpada. Baina jakina, horrelakoak agertuz gero, izua barreiatzea baino askoz gehiago ez zuen lortuko bere editorial bestenaz nahikoa zuhur harekin! Eta hark garbi zeukan autostop egitea «gero eta ohitura aundiago egiten ari dala. Sartzen ari dala erabat gizartearen moldeetan», eta «alde onak eta txarrak dituala. Dana txarra balitz, ezezkoa erabaki eta kitto giñake gurasook. Baiña entzun ditzagun, entzun, stop-zaleen arrazoiak: ‘Mundua diru gutxirekin ezagutzeko bidea da. Bestela, asko izango lirake etxetik behin ere ateratzerik ez luketenak».
‘Erri bat ezagutzeko ez da bide egokiagorik. Bertakoekin sartu autoan eta itz aspertuak, lasaiak egiteko erarik oberena da. Jendearen pentsaeraz eta bizieraz ohartzeko ederragorik!’.
‘Askatasun aundia ematen dizu. Ez daukazu aldez aurretik treneko txartelik atera beharrik. Ordu jakiñean trenaren zai egon beharrik. Txoria bezala ibiltzea da, bide jakin bati lotu beharrik gabe. Geroaren berri ez jakite orrek, bizitasuna ematen dizu. Beti ustegabeko eta batpateko gertaera berria da. Badu gatza eta piperra».

Honaino editorialgileak ezagutzen zituen autostop zaleen iritziak. Berak, bestalde, arrazoia ematen zien zenbait puntutan: «Egia da, bai, oporraldiak igarotzeko era berri bat dala. Gazteentzat badituela alde bizi-biziak. Baiña ibilli diranak dakite besteek baino obeki, alde txarrak nolakoak eta zenbat dituen».
Eta hortik aurrera, autostop egitearen alde makurrak aipatzen zituen: «Bide bazterrean orduak eta orduak egin eta gero, bakardadea, besteen ezer ez jakin nahia, nekea, gaua non pasako dezun jakin eza... Bistan da auto-stopean ibiltzeko ez duela edozeinek balio. Baditu bere arriskuak, bai eta erantzukizun bereziak ere. Zenbat aldiz besteen nahia egin behar izaten da! Autoan sartu bazaitue, aren gustura ibilli behar. Elkarrizketarako ere balio behar du auto-stopistak. Besteen gauzak entzun, zureak askotan gorde, azkenean kosta ala kosta eskerrak eman, beti alai ibilli, lagun artean zabaltzen ikasi. Baditu bere maratillak bai auto-jabearentzat eta bai stop-zaleentzat. Jabeak ez daki zer jende artzen duan, zer arriskutan jartzen dan, zer ondoren etorri lekiozkeen ezbehar batetik. Ez daki stop egiten duenak ere nork artzen duen, zer asmoz artzen duen, zertaratu ditekeen. Beraz zer egin behar du gauza auen berri dakian gurasoak? Galerazi egin behar al die bere seme-alabei?».
Ez zen bera horren oso aldeko: «Gurasoak, ezagutu egin behar ditu bere seme-alabak. Ikusi beren buruen jabe diran ala ez. Arriskuak ezagutzen ahal dituzten eta gertatuz gero erantzuten badakiten ala ez». Eta hori guztia, garbi aipatzen ez zuen arrazoiarengatik (alegia, galerazita ere seme-alaba horiek berdin-berdin abia zitezkeela auto-stop egitera), eta hobe delako arazoa aurreikusi eta neurriak hartzen saiatzea, behin gertatuz gero, negarrari eman behar izatea baino!
«Ez dira gazte guztiak auto-stop egiteko gauza. Oso gaizki ibilli diran stop-zaleak ez dira bat edo bi. Baiña zentzuzko seme-alabei galeraztea baiño obe, berauekin itzegitea. Banaka ez ditezela erten bide ertzera; binaka gutxienez. Zer gerta ere, diru piska bat izan dezatela patrikan, ostatua pagatzeko edo treneko txartela artzeko adina. Jantzi egokiz, eta ez nabarmenez, atera ditezela, inork gaizki pentsatuz ar ez ditzan».
Eta bukatzeko, honakoa oroitarazten zuen: «Ez dira ez, auto-jabe guztiak ardi larruz jantzitako otsoak. Ez eta stop-zale asko ere kaskariñak, zabarrak, nola-alakoak». Erabat ados!