Merkataritza elektronikoa, on line egiten dena alegia, gero eta gehiago entzuten den hitza eta aurrera eramaten den jarduera da. Nahiz eta Euskal Herrian oraindik joera hori ez izan nabarmenegia, Interneten web guneren bat duten herritarrak gero eta gehiago dira. Horregatik ziur, dagoeneko euskaldun askoren belarriei lau hizki hauek ezagunak egiten zaizkiela: LSSI edo berdina dena, Informazio Gizartearen eta Merkataritza Elektronikoaren Zerbitzu Legea. Espainiako gobernuak onartutako lege proiektu bat izan arren, sareko euskal jarduera beronen menpe geratzen da. Alberto Unamunzaga, «Eusko Alkartasuna Sarean»eko komunikazio arduradunak zentzu honetan dio Euskal Autonomi Elkartearen eskuduntzak direla ikerkun-tza zientifiko eta teknikoa, barne merkataritza, azokak, kontsumitzailearen eta erabiltzailearen babesa eta merkatal burtsen ezarpen eta erregulazioa. «Non geratzen dira Gasteiz eta Nafarroa prozesu honetan? Estatutuko iruzur berri baten aurrean gaudenaren susmoa daukat».

Legearen sorburua Europako Batasunak estatu partaideei luzatutako zuzentarau bat izan da. Asmoa Internet bidezko merkatal harremanak arautzea da, enpresari zein kontsumitzaileek ildo konkretu batzuen arabera joka dezagun eta segurtasun juridikoa bermatuta gera dadin. Espainian otsailaren 8an Ministroen Kontseiluak LSSI lege proiektua onartu zuen. Martxoaren 12a arte emendakinak aurkezteko epea zabalik egon da eta orain Kongresura pasako da behin betirako onartua izateko.
Lege proiektu hau onartu aurretik, bitartean, eta baita orain ere, kritikak edonon entzun eta irakurri ahal izan dira. Baina zergatik hainbeste zalaparta ustez guztien onerako izan beharko lukeen lege baten inguruan? Kritika guztiak bilduko lituzkeen premisa bat aipatzea nahikoa da irakurlea arrastoan sartzeko; LSSIren atzean Internet kontrolatzeko nahia dagoela uste dute hainbat sektorek. Azter dezagun ordea, zer dioen legeak eta zer suposatu lezakeen. Isabel Hernandok Europako Komisioan lan egiten du teknologia berrien inguruko legeak aztertzen. Bere aburuz, «ziberzentsuraz hitz egitea gehiegizkoa da. Beste gauza bat da etorkizun hurbil batean ziberzentsura eman daitekeela, momentu konkretu batean herri batek izan dezakeen profil politikoarekin jokatzen ari baikara».

Legeak sarean jarduera ekonomikoren bat dutenak merkataritza erregistroan beren datuak ematera behartzen ditu: enpresaren izena eta web helbidea besteak beste. Bestalde, linean egiten diren kontratuak zer kasutan diren baleko zehazten da. Era honetako kontratu batek balio dezan enpresak zehaztasun guztiak irakurrarazi behar dizkio bezeroari, horretarako prestatua dagoen orrialde batera eramanez. Bestalde, spam edo publizitate erauntsia galarazten du, baldin eta erabiltzaileak aurretiaz baimenik eman ez badu. Zerbitzua eskaintzen dutenen ardura noraino iristen den ere arautzen du, zerbitzua eskaintzen dutenen eta edukiak jarri edo bidaltzen dituztenen aldea zehaztuz. Zentzu honetan legeak dio zerbitzuen hornitzaileak ez dituela zertan edukiak gainbegiratu behar.

Baina onura horien atzean, zehaztasun eza eta zentsura ikusten dutenak asko dira.

Informazioa eta merkataritza jardueren arteko mugak ez dira bereizten errazak eta askok ez dakite adibidez, zer gertatuko den iritziak eta zerbitzuak eskaintzen dituzten orriekin edo informazioa izan baina autofinantzatzeko publizitate bannerra jartzen duten orrialdeekin. Azken kasu hori, publizitatea jartzea merkataritza egitea denez, legeak arautzen duen esparrua bihurtzen baita. Zentzu honetan adierazpen askatasuna arriskuan egon litekeela diote batzuk. Gainera, ez dago delitua egin beharrik. Legearen arabera, ordena publikoa edo pertsonen duintasuna bezalako baloreei eraso egiten dieten edo eraso egin diezaioketen zerbitzuen aurkako neurriak hartu ahal izango dira. Erabakia hartuko duen agintearen inguruan ere bada hainbat eztabaida. Legeak «agintari eskuduna» aipatzen du. Baina nor da aginte hori? Askoren aburuz mota honetako erabakiak epaile baten esku bakarrik egon beharko lukete. Denborak erakutsiko digu susmoak egia bihurtzen diren, ia inork ez baitu zalantzan jartzen legea aurrera aterako denik l