Argentina, bigarren Euskal Herria
Antonio Zavalak argitaratutako bertsoetan antzematen da zein harreman zegoen Argentinako eta etxean geratutako bertsolarien artean. Baina inork gutxik imajinatuko luke XXI. mendean ere Euskal Herri hiru-buru honetan ia ezinezkoa den ekintza handi bat, opera bat euskaraz, 1900ean estreinatu ahal izan zela Buenos Airesen. «Artzai-Mutilla»ren hitzak Pello Mari Otañok idatzi zituen, eta musika Felix Ortiz y San Pelayo azpeitiarrak. Zabalaren «Pello Mari Otaño eta bere ingurua» liburuak bildu ditu Buenos Airesko prentsak «Artzai-Mutilla»z idatzitakoak: «La Nación», «La Prensa», «El País», «El Correo» («... y hacemos votos para que cuanto antes se anuncie nuevamente la audición de la primera ópera vasca»), «El Diario», «La Tribuna», «El Tiempo», «El Diario del Comercio» («Estreno de la ópera vascongada del maestro Félix Ortiz y San Pelayo congregó una concurrencia extraordinaria en el teatro Victoria»), «Caras y Caretas», «Ilustración Sudamericana», «La Mujer» («El libreto original del señor Otaño, modesto herrero en Pehuajó, que con su espíritu de poeta ha llevado a la escena un idilio tan sencillo como encantador, que encaja verdaderamente en las patriarcales costumbres de la tierra vasca...»
Herri minez bizi ziren Argentinaraino iritsitako euskaldunok, espero zuten aurrerabiderik ez zuten aurkituko askok, beste zenbait sos batzuk eginda itzuli zen sorterrira (Hernanin bezala beste zenbait herritan diren Buenos Aires auzoetako jendeek badakite horren berri), eta denentzako ere urte eta egoera latzak bizi zituen Euskal Herritik alde egiteko ihesbide ere bazen.
Ezagunak dira Otañok «Ameriketako Panpetatik» izenburupean idatzitako bertsoak. Haietan, txabola aurrean duen ombú arbolari mintzo zaio, jaiotetxe atariko intxaur handia eta inguruko gaztainadia biziarazten dizkiola maitekiro kantatuz. Eta Otañori ezagutzen zaizkion azken bertsoak Argentinaren independentzia ospatuz idatzitakoak ditu: «Euskaldunak Arjentinan, dierri onen lokabetasunaren lenengo eunki-mugan». Argentina aurrera ateratzen hainbeste lan egin zuten euskaldunak eta egunen batean Foruak kendu ondorengo kalamidadeak bukatzea espero zuten hemengo anai-arrebak elkarrekin ariko zirela uste zuen, beste hainbeste herritarrek bezala. Baina itsasoa erditik, elkarren arteko distantzia handiegia zen
Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.
Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]
Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]
Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.
Osasuna futbol taldeak bat egin du Nafarroako Abiadura Handiaren aldeko plataformarekin, azken honek ostegun honetan jakinarazi duenez. UGT sindikatuak eta Eraikuntzaren Industrializatzearen Aldeko Nafarroako Klusterrak ere bai.
Palestinarekin Elkartasunak manifestazio nazionala antolatu du urriaren 4rako. Ostiral honetan Euskal Herriko 130 udaletxeren aurrean protestatzera deitu du Gernika-Palestina ekimenak.
Osakidetzak Itzulbide aurkeztu berri du. Itzultzaile neuronal bat da EAEko osasuneko profesionalentzat, euskaraz egiten diren kontsulta medikoetako informazioa gaztelaniara itzultzen duena. Euskara lan-hizkuntza eraginkorra izateko baliabide gehiago eskainiko dizkie... [+]
Hiru urte bete dituzten 1.404 ikasle berri matrikulatu dituzte D edo B ereduetan, Nafarroan. Adin guztiak kontuan hartuz, 27.334 ikaslek ikasiko dute euskaraz. Matrikulen 67,8% ikastetxe publikoen sarean izan da.
Ikasleek pantailekin duten harremana aztertu eta "Heziketa digitala LH eta DBH" izeneko txostenean jaso dituzte ondorioak Macsonrisas-eko kideek.
Asteleheneko bileran helarazi zioten asmo hori enpresa batzordeari, eta irailaren 9rako deitu dute hurrengo bilera. Fabrikak 151 behargin ditu gaur egun, baina ez dute zehaztu zenbat kaleratuko lituzketen.
Emakumeak dantzara atera eta gizonezko dantzariek oztopatu egin dituzte, bultza egin diete eta haien dantza eragozten saiatu dira. Beste batzuetan musikariak geldiarazi dituzte eta ikusleetako batzuk bizkarra eman diete emakume dantzariei. Ez da Baztan, ez Hondarribia edo Irun;... [+]
"Bailara eraldatzeko ezinbesteko tresnatzat" hartzen dute Gaztetxea, eta elkartasuna adierazi diete "borrokan dauden beste Gaztetxe guztiei".
Hondarribiko udal gobernuaren “ausardia faltaz”, kontsentsua bilatzearen tranpaz eta “gatazkaren espiritua berpiztu” nahi duen alarde tradizionalaren aldeko elkarteaz mintzatu zaigu Uxoa Anduaga, Jaizkibel konpainia berdinzaleko kidea. “Ez dira... [+]
Donostiako epaitegi batek aurretik emandako epaia berretsi du EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak. ELAk eta LABek mobilizazioa antolatu dute ostiralerako, eta Euskalgintzaren Kontseiluak bat egin du.