ANDORRATIK HURBILAGO SUMATZEN DA EUROPA
Andorran hizkuntza ofiziala normalizatze aldera, katalanaren aldeko hizkuntz politika jarria dute abian eta, ondorioz, gazteen artean ezagutza maila ia erabatekoa lortu dute, baina arazo handiak dituzte motibazioan eta, ondorioz, baita erabileran ere.
Egoera bitxi honen aurrean eta, beste hainbat kezkaren artean, Europako Ituna ere kezka-iturri dute. Izan ere, zer babestuko du itun honek, lurralde honetan egoera minoritarioan dauden espainola eta frantsesa?
Andorrakoaz gain, herrialde askotako egoerak eta esperientziak ezagutzeko aukera eman du kongresuak, katalanek antolaketarako duten abilezia agerian utziz berriro ere. Hiru egun intentso izan dira. Goizean eta arratsaldean ordu bete inguruko ponentzia hasieran, ordu erdiko komunikazioak, ondoren, gai oso desberdinez osatuak, nork bere aukera egiteko moduan, eta eguna amaitzeko mahai ingurua. Europako herrialde askotako ordezkariak izan dira bertan, Suedia, Alemania, Letonia, Gales... eta Estatu Espainiarrekoak izan dira nagusi, galiziarrak, euskaldunak eta katalanak (batez ere).
Euskaldunen artetik ordezkaritza zabala izan da kongresuan. Batetik, erakunde autonomikoetako ordezkari politikoak eta teknikoak, Eusko Jaurlaritzakoak eta Nafarroako Gobernukoak, Foru Aldundiko ordezkari politikorik ere bazen, eta herri administrazioetako ordezkari teknikoak. Hauez gain, unibertsitateko irakasleak eta gizarte erakundeetako nahiz kultur elkarteetako ordezkariak ere izan dira. Bost komunikazio aurkeztu dituzte euskaldunek eta mahai inguru batean parte hartu ere bai. Guztira 25 bat euskaldun izan da kongresu honetan, parte-hartzaile guztien %10.
Aipatu dugun moduan, gai ugari eta desberdinak jorratu dira kongresuan, baina, Hizkuntzen Urte Europarra den 2001 honetan, gai bat nagusitu da nabarmen hiru egunotan, Europa. Europaren legedia, Europaren hizkuntz politika, hizkuntz aniztasuna Europaren aberastasun ezaugarria, Europaren egituratzeak eragingo dituen hizkuntzazko ondorioak...
Europako Batasuna, gaur egun, hamabost estatuk osatzen dute eta hamaika dira hizkuntza ofizialak. Hizkuntza hauetan guztietan egiten da lan eta erakunde horietatik sortzen den dokumentazio guztia hamaika hizkuntza horietan argitaratzen da. Europako Batasunean sartzeko eskaera, berriz, beste hamabi estatuk egina dute, eta guztiak sartuko dira datozen urteotan. Sartze berri hauen ondorioz beste hamaika hizkuntza ofizial gehiago izango dira Europako Batasunean. Guztira, beraz, 22 hizkuntza. Hogeita bi hizkuntzatan egingo al da lana aurrerantzean ere ala beste irizpide batzuk hartu beharko ote dira funtzionaltasunaren izenean, eta, hala bada, zein tratamendu emango zaie gainerako hizkuntza ofizialei eta minorizatuei?
Kongresua amaituta, Euskal Herrirako bueltan burutazio hainbat datozkigu gogora. Orain bost urteko kongresuak utzi zigun lilura hura ez digu utzi oraingoak, besteak beste, azken urteotan Euskal Herrian ere lan andana egin delako eta esperientzia anitz jarri delako martxan, baina egin den lan hori guztia ezagutarazten al dugu behar adina? Ezagutzen al gaituzte behar adina? Badugu, beraz, zer irakatsia. Bestalde, berriz, geure egunerokotasunean murgilduta, susmoa dugu Europa, mundua, urruti samar sentitzen dugula. Eta zentzu honetan, badugu zer ikasia eta zer landua
Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.
Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]
Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.
Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.
Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua".
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Beethovenen 'Missa Solemnis'
- Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
- Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]
Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.
Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.
-------------------------------------------------------
Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]
Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]
Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]
2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.
1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.
Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]