"GURASOEI BEGIRUNE HANDIA ZOR DIEGU, EGOERA TXARREAN ERE EKARTZEN DITUZTE"


2001eko urriaren 21ean
Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Deikaztelu , Lizarrerriko bertze herri baten izena du Sartagudako ikastolak. Nondik datorkio?
1978an sortu zen Deikaztelu herrian ikastola txiki bat. Hor Haur Hezkuntza bakarrik zen, eta gero Lizarrara joaten ziren, 12 kilometro egiten zuten egunero orduko OHO ikasteko. 1985ean jaiotze tasa jaitsi zen eta nafar gobernuak hiru urtekoak eskolatzeko legea atera zuen. Horregatik ikastola umerik gabe gelditu eta ixtear zegoela, Juan Luis Larrazak, orduko federakuntzako buruak Nafarroan, Sartagudako eta Deikazteluko guraso batzuk elkartu zituen. Sartagudan guraso asko prest zegoen, baina ez zekiten ikastola bat zer zen. Adin ezberdineko hogeita bi ume ekarri zuten, eta lehenengo elkarrizketan azaldu behar izan genien bilakaera bat behar zela, bakarrik txikienak hasiko zirela. Eta kooperatiba, izena, materiala, dirua eta langilea, ni, Deikaztelutik hona etorri zen.

Eta, hondarrean, Sartagudan hasi zinen...
Bost umerekin hasi ginen. Bi gela, bost eta zazpi metro koadrokoak, ilunak, zaharrak, tristeak, surrealismoa zirudien. Nik, benetan, pentsatzen nuen: "hemen ez dut iraungo". Kalean ere begiratzen zuen jendeak, "ésta es la de vasco", baina oso babestuta, mimatuta sentitzen nintzen. Lehenengo urtean Olentzero atera genuen, oso harrera ona izan zuen. Santa Ageda ere atera genuen, oso erantzun onarekin.
Bi urte pasa eta gero ez genuen tokirik gela txiki horietan. Udalarekin harremanetan jarri eta toki hobea eman ziguten. Hogeita hamar bat metro koadrokoa, pentsa zer zen hori guretzat. Baina iluna, leiho txiki batekin, kaskarra ere. Komuna gelatik jaitsi, patioa zeharkatu eta han zegoen. Euria egiten zuenean umeak busti egiten ziren komunera joateko. Hor sei bat hilabete egon ginen.

Baina laster egoera hobetu zen...
Pleno bat egin eta etxe berria eman ziguten, kultur etxea izango zena. Hura amets bat zen. Gure matrikula igo zen. Zazpi ume ziren eskolatzeko urte hartan eta bost etorri ziren ikastolara, eskola publikora bakarrik bi. Ikuskatzailea kezkatu eta bisita egin zigun, ea haurtzandegia ote zen hori. Eta guk ezetz. Bi urtez egon ginen.
Kultur etxea martxan jarri eta handik atera behar izan genuen. Harrezkero hemen gaude. Matrikula poliki gora joan da. Eskoletan urtebeterekin hartzen hasi dira, gu alegalak gara baina haiek ere egiten dutena... Ikuskatzaileek bestaldera begiratzen dute horrelakoetan. Gaur egun jaiotze tasa hemen ere behera doa. Dena den, ikastolan sartzen dena geratzen da, lehen batzuetan eskolara joaten ziren, ja ez.

Nola duzue antolaturik ikas prozesua?
Txikienetik seigarren maila arte dugu, gero Lizarrara joaten dira DBH egitera, 37 kilometro gora eta 37 behera. Gurasoei begirune handia zor diegu, egoera txarrean ere ekartzen dituzte. Urte-betetik hiru urte arte irakasle bat dute, lautik seira beste bat, zazpitik bederatzi arte beste bat eta hamar hamaikarekin beste bat. Ingeles irakaslea ere badugu, bosgarren mailan frantsesa ikasten dute.

Bertzalde, nola hasi zen Lodosakoekin duzuen harreman estua?
Ikastola sortu eta handik bost urtera Lodosako guraso talde batekin elkartu ginen. Poliki Lodosako ikastola sortu zen, "Muskaria" izenekoa. Ane Santxez, Lodosako lehenengo andereñoa gure kooperatibakoa izan zen, hiru urtez. Gero haiek kooperatiba egin zuten eta haien langile bihurtu zen.

Baina euskararen legeak hazkundea baldintzatu du...
1987an legea sortu eta diru laguntzak moztu zizkiguten, ikastola ixtear egon zen. Lodosako ikastola sortu zenez, poz handia hartu genuen, baina ez genuen dirurik. Baina orain ikastola berria izango dugu... Bizipoza!


Azkenak
NATOren eta Trumpen irizpideen aurka, Espainiaren aurrekontu militarra %5era igotzeari uko egin dio Sánchezek

Oraindik ez dago garbi noiz arte eutsiko dion bere erabakiari Pedro Sánchez Espainiako Gobernuko lehendakariak, baina korapilo handi samarra sortzen ari da NATOren barruan, honek aurrekontu militarra %5era igotzea arbuiatu ondoren.


Elkarte frankistak debekatuko dituen legea onartu du Espainiako Kongresuak

Espainiako Gobernua osatzen duten PSOEren eta Sumar alderdien arteko koalizioak aurkeztutako lege proposamena onartu dute Kongresuan ostegun goizean, frankismoaren apologia egiten duen edozein erakunde debekatuko edo legez kanpo utziko lukeena


Beste familia bat etxegabetu dute Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kalean

Ostiral goizaldean emakume bat eta bere semea etxegabetu dituzte Iruñeko Alde Zaharreko Jarauta kaleko 82. zenbakian. Espainiako Poliziaren laguntzarekin, epaitegiko segizio judiziala etxebizitzan sartu eta eta bizilagunak kanporatu dituzte.


2100. urtean herritarren %60 urak har ditzakeen eremuan biziko dira Eusko Jaurlaritzaren azterketaren arabera

Bero boladak ohikoagoak eta luzeagoak dira, azken bi mendeetan 20 zentimetrotan igo da itsas maila eta EAEko bataz besteko tenperatura 0,3 ºC igo da hamarkada bakoitzean.


Donostiako Gladys Eneako paumei emandako tratu txarrak salatu ditu Eguzki taldeak

Eguzki elkarte ekologistak salatu du Donostiako parkean gertatutakoa. Parkean bizi diren hainbat paumari lumak erauzi dizkiote, odoletan utzita. Beraz, erasoa izan dela ondorioztatu dute eta ez dela hegaztien lumaberritze prozesu naturala izan. Eguzki


Hamabost migratzaile bizi ziren kanpaleku bat hustu du Getxoko Udalak

Algortako Larrañazubi inguruan dago kanpalekua, eta Getxoko Udaltzainek hori husteari ekin diote ostegun goizean. Alkateak adierazi du han bizi ziren pertsonen "segurtasuna" bermatzeko eta "ingurune natural hori zaintzeko" desegin dutela. Getxoko EH Bilduren... [+]


Zizurren ikasleak komun eta aldageletan grabatzen zituen irakasleak 180 urteko zigorra jaso dezake

Zizur Nagusiko institutu batean 41 pertsona grabatu zituen eta haietako 30 bere ikasleak ziren. Argazki batzuk sare sozialak erabilita lortzen zituen eta adimen artifizialarekin aldaketak egiten zituen.


Jaurlaritzak babestu du Jerusalemgo kolonoentzat CAF egiten ari den tranbia

Beasaingo enpresaren akzioen %3ren jabe da Eusko Jaurlaritza, eta adierazi du CAFek nazioarteko legedia errespetatzen duela. BDZ Euskal Herriak gogorarazi dio gobernuak derrigortuta daudela okupazioa bultzatzen duten proiektuen aurka egitera.


Irungo ‘auzokide patruilen’ atzean, islamofobia, xenofobia eta erailketarako deiak

Maiatzaren 5ean “Lo Vimos en Irun” WhatsApp taldea sortu zenetik, 700 lagun baina gehiago bildu dira larunbatetan patruilak antolatzen dituen taldera. “Segurtasuna bermatzeko” eta “delituak prebenitzeko” aitzakien gibelean, gorrotoaren haztegi... [+]


2025-06-20 | Gedar
Basauriko Sidenorrek 1.207 tona altzairu bidali dizkio arma-ekoizle sionista bati

Egoitza nagusia Basaurin duen enpresak IMI Systemi egin dio bidalketa. Armagintzan bakarrik aritzen da Israelgo Estatuko konpainia hori.


Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


Eguneraketa berriak daude