JURASIC ARABA

  • Kretazeo garaiko anbarra aurkitu zuten Araban lehengo mendearen amaieran. Duela 110 milioi urteko erretxin fosilizatu hauek orduko informazio eskerga eskaintzen dute.

2001eko ekainaren 17an
Lehengo mendearen bukaeran Arabako hegoaldean anbarra aurkitu zuten. Anbarra garai bateko zuhaitzen erretxin fosilizatua da. Fosilizatzerakoan anbarrak intsektuak, hostoak, lumak, eta tankerako arrastoak bere baitan mantentzen ditu eta behin datatuz gero garai hura hobeto ezagutzeko material ederra bihurtzen da. Anbar arabar hau Kretazikokoa omen da, Jurasikoaren ondorengoa, duela 110 bat milioi urtekoa.
Anbar hau Agathis generoko konifero baten erretxinarena omen da. Araukariazeoen familiako genero hau garai hartan mundu osoan hedatua bizi zen, baina egun Ozeano Bareko hego-mendebaldean soilik aurki daiteke. Hogei bat espezie ezagutzen dira eta denak zuhaitz erraldoiak dira. Agathis australis da espezie nabarmenena. Zeelanda Berrian bizi da eta bertako maoriek Kauri deitzen diote. 1.000 urte inguru dituzten zuhaitzak ba omen dira eta handiena Tane Mahuta da (maorieraz, Oihaneko jauna). Jaun honek 4,4 metroko diametroko enborra du eta 40ko garaiera. Zuhaitz hau bizi den Waipoua Oihan "Santutegian" badira garaiagoak, 51 eta 56 m. dituztenak. Kauriaren erretxina sukaldaritzan, argiztatzeko, arrantzan, tatuaiagintzan eta txikle gisa erabiltzen dute maoriek. Matakohe herriko Elizako errepidean museo bat ere badute
osoki zuhaitz honi eskainia. Arabar anbarrak Gasteizko Jesusen zerbitzariak kaleko Natur Zientzien Museoan ikus daitezke .


Azkenak
2024-04-30 | ARGIA
Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”

34.000 palestinar baino gehiago hil ditu Israelek urriaren 7az geroztik Palestinan, eta beste milaka dira desagerturik edota larri kolpaturik. Jarraipena egiten ari gara.


Netanyahuk dio Rafah inbadituko dutela su-eten akordioa "egon zein ez egon”

Israelek 40 eguneko su-etena eta preso trukea eskaini dio Gazari, baina akordioa lortu edo ez Rafah inbadituko dutela adierazi du Netanyahu lehen ministroak. AEBk eta Erresuma Batuak Hamas presionatzen ari dira Israelen eskaintza onar dezan. Astelehenean 47 palestinar hil zituen... [+]


2024-04-30 | ARGIA
Hil egin da Artzentalesen zauritu zen basogintzako langilea

Langilea larri zauritu zen apirilaren 24an, eta astelehenean, hilak 29, hil da. 22 urte zituen eta sektorean bi hilabete soilik zeramatzan lanean. 2024 urtean hildako 22. langilea da.


2024-04-30 | ARGIA
Eneko Bidegainen 'Bichta éder' eleberriak jaso du 111 Akademiaren Saria

Karmele Jaioren Maitasun kapitala-rekin lehiatu da finalean. 2023ko “libururik gogokoen” izendatu dute Bidegainen “bihurgune askotako” thriller politikoa 111 Akademia osatzen duten literaturazaleek.


Eguneraketa berriak daude