IPAR EUSKAL HERRIKO BOZAK: ITUN POLITIKAREN MIRAILA
- Frantzia mailako herri eta kantonamenduetako bozak burutuko dira datozen bi igandetan; martxoaren 11n eta 18an. Bi itzuliko hauteskundeak izateak alderdi politikoen arteko itun bitxiak sortarazi izan ditu historikoki. Ipar Euskal Herrian ere besteak beste gertatzen da.
Iparraldeko bozkatze sistemak beraz, ez du hegoaldekoarekikoan batere antzarik. Iparraldean bozen gehiengo osoa lortzen duenak aulkien erdia bereganatzen du, hau da %50, eta gainontzeko aulkiak modu proportzionalean banatzen dira. Auzapeza lehen itzulian ez bada hautatua bigarrenean izaten da, hori bai, aginte makila hartuz gero sei urteko agintaldi egonkorra ziurtatuta dauka, alegia, irabazleak erabateko egonkortasuna atxikitzen du agintaldi osoan zehar.
Frantziako Estatuko hauteskunde legeak bereziak dira inola ere, eta hartara, alderdi politikoen artean gauzatu izaten diren itunak ere bai. Kasuan kasu, frantses nazionalista jakobinoak, ezkertiarrak zein eskuindiarrak, berdeak nola ideologia abertzale ezberdineko hautagaiak agertzen dira zerrenda berean. Horretarako alderdi politikoen disziplinari lotuta dauden hautagai batzuek "izaera politiko"rik ez dutela edota beren alderdiaren karta "galdu" izanaren itxura agertu behar badute ere.
Baigorriko kantonamenduan atera liteke hautatua gaur gaurkotz kontseilari abertzale bakarra. Jean Michel Galantek gidaturiko zerrendak emaitza onak lortu zituen azkeneko bozketaldian. Gabriel Dermitek RPR-UDFko gidaritza utzi ondoren eskuina oso zatituta aurkezten da. Alta, bigarren itzulia beharko da ziur aski eta abertzaleek laguntzaile gutxi ukanen dute inondik ere.
Herri txikietan alderdi politikoek beren protagonismoa galtzen dute eta zerrenda independientetan gauzatu ohi da hauteskunde lehia. Hautagaiak "burujabeagoak" izaten dira beraietan. Hiri eta herri handietan ordea bestela gertatzen da. Miarritze eta Angeluko kasuak izan dira nabarmenenak. ABko zenbait kidek RPR eta UDFko zerrendetan leku aurkitu izan dute eta honek ezinegona sortarazi du abertzalen batasuna deitu mugimenduaren baitan. Hendaian ere kasu bat izan da, baina ez da berria. Lehen ere zerrenda sozialistan aurkeztu zen. ABkoek Baionan atxikitzen diote beren nortasunari buruaski joateko, Xabi Larralde militante gaztea hautagai-burua izaki.
Donibane-Lohizun herria jo dezakegu abertzaletasunaren eredua, baldin eta eredua Lizarra-Garaziko Akordioa kontsideratzen bada bederen. Izan ere, RPRko Michele Alliot- Marie presidentearen eskuetan dagoen auzapezgoari aitzi egiteko zerrenda batua osatu baitute AB, EAJ, EA eta Haikako kideek. Alliot-Marie Herriko Etxetik kentzeko hori baino gehiago beharko dute, haatik, abertzaleak prest daude oposizioko beste aukerekin adosteko. Lizarra-Garaziko espiritua Donibane-Lohizunen bizirik dago, antza. Bestelakoan, datu adierazgarri baten aiduru ari dira abertzaleak. Hau da, datozen igandeaz geroztik Herriko Etxeetako aulkietan zenbat hautetsi abertzale eseriko diren jakinmina dago. Udalbiltzarekin bat egingo luketeen hautetsi kopurua emenda daitekeen esperantzaz ari dira abertzaleak. Egungo Udalbiltza baina Lizarra-Garaziko Akordioaren espirituaren bilgunea ote?
HIL FABOREZ FEST
Lekua: Ibaola Harriak, Eskuernaga.
Taldeak: Lukiek, Las Sexpeares, Seggs Tape, GAL, Chuleria Joder!, Aposapo, Bayou la Batre, Borla, Türbot, Malakias MX3
Data: 2025eko ekainaren 14a.
--------------------------------------------------------
EAEko 1,3 milioi biztanlek Europar Batasunak 2030erako ezarri berri dituen mugak gainditzen dituen aire kutsatua arnastu zuten 2024an, Ekologistak Martxanek eginiko ikerketaren arabera.
ESK eta LAB sindikatuek jakinarazi dutenez, lorezainek greba egiteko duten zilegitasuna aldarrikatu nahi izan dute ekintza ikusgarri honen bitartez. PSE eta EAJren gobernu-taldea seinalatu dute erantzule nagusi gisa, "Green Capital markaren atzean hiriaren ikurra zaintzen... [+]
Gaza izan zen iragarpena, Ukraina tanteoa, Iran eskalada, baina Errusia eta Txina dira traka eta azken helburua. Europar Batasunak "Israelek bere burua defendatzeko duen eskubidea" baieztatzen jarraitzen du, eta bere lehen potentziaren buruak aitortzen du "Israel lan... [+]
Frantziako gobernamentüak ekonomiak egin nahian, leküko kolektibitateer eta eskülder sos pübliko gütigo banatü dü. Horrek ondorioak badütü, ekonomia handiena kültüran egin beita. Intermitenteek nekeziak ezagütze... [+]
Euskara eskakizunak zehazteko derrigortasun indizea ezabatzea eta erabakia erakunde bakoitzaren esku uztea proposatu zuen iragan astean EAJk. LABek salatu du derrigortasun indizea kenduz gero, epaileen "borondate euskarafoboak" ezarriko lukeela hizkuntza eskakizunaren... [+]
.jpeg)
Lanpostuak, emakumeak artatzeko egonaldi ertaineko harrera zerbitzua eta aurrekontua murriztu ditu Aldundiak.
Xabier Lertxundi alkateak adierazi du istiluak leku eta ordu ezberdinetan gertatu direla, eta haien artean ea loturarik dagoen ikertzen ari dira. Udaltzaingoak laguntza eskatu dio Ertzaintzari 03:30 aldera, eta haiek oldartzean hainbat lagun zauritu dituzte. Segurtasun Sailak... [+]
Ekainaren 13an, ezohiko ekitaldi baten lekuko izan zen Pekineko Herriaren Areto Handia: Txinako Alderdi Komunistaren aginte goren osoak (baimenduta leudekeen absentziak salbu; nola jakin horietakoa ote zen He Weidong jeneralarena? Izan ere, ez zen ageri mahai nagusian,... [+]
Ez dute itxiko, baina orain arte eskaini duten programazioari ezin izango diote eutsi. "Bira txikiago bat" izango dela zabaldu dute sare sozialetan.
Legez, 16 urte bete arte ezingo dituzte sare sozialak erabili Australian, urte bukaera honetatik aurrera. Baina nola gauzatzen da hori praktikan? Gobernuaren azterketa batek ondorioztatu du teknikoki bideragarria dela, eta aurrekaria jarri du bide bera hartu nahi duten... [+]
El Salto hedabideak argitaratu zuen Espainiako dozenaka musika jaialdiren Superstruct sustatzailea Israelen aldeko funts batek erosi zuela. Geroztik, musika talde eta bakarlari ugari batu dira KKR-ren aurkako boikot kanpainan, eta Israel Palestinan egiten ari den genozidioaren... [+]
Mark Rutte NATOko Idazkari Orokorrak ukatu egin du “baztertze klausula” onartu zaionik Espainiako Estatuari. Kalkuluen arabera, BPGren %3,5a gastu militarretara bideratu beharko du gobernuak, NATOk eskatzen dituen kompromisoak betetzeko.
Iranek AEBen Qatarreko base militarrari eraso egin ostean eman du ustezko akordioaren berri Etxe Zuriko maizterrak, Truth Social sare sozialean. Ostean, Israelgo Gobernuak adierazi du Trumpen proposamena onartu duela, eta berdina egin du Irango Segurtasun Nazionaleko... [+]