Noizik eta behin azterketa sakona egitea komenigarri izan ohi dela-eta, epaile bila genuen Z. ARGIA 412. zenbakian. Izan ere, euskara batuaren alde hartutako jarrera zela eta ez zela, korapilotsu samarra suertatu zitzaion aurreko urtea, zenbait haserretu ere egin zitzaion, eta pentsatzekoa da, 1971. urtearen hasiera hartan, bere irakurleen oniritzien bila zebilela, ea gauzak bere onera ekartzea lortzen zuen-edo.

Garrantzi handia emango zion gure aldizkariak inkesta horri, jakina, baina aktualitateari lotua jarraitu nahi zuenez, hiru argazki aipagarriri eskaintzen zien bere lehen orrialdea, "Il... il... il... Eri... erio... eriotza..." hitz beldurgarrien azpian agertzen zituen haiei. Ezkerrean, neska polit bat korrika ageri zen. Gaztetasuna eta osasunaren irudi ezinhobea ematen bazuen ere, zoritxarrez, Lilian Board korrikalari ospetsuaren argazkia heriotzarekin zeharo lotua zegoen, 22 urteko neskatxa panpoxa minbiziz jota hil berri zelako. Gazte, oso gazte ziren baita ere Lilianen alboan ikus zitezkeenak: bai harro-harro eta irribarre gozo bat ezpainetan zuela ageri zen gerrilari kanputxearra... eta baita lepoa moztu ondoren eskuetatik zintzilik zeuzkan bi "etsai" vietnamdarrak ere. Hirugarrena, berriz, 46 urteko Ernest Uandié gerrilari kamerundarra genuen, bere herriaren askatasunaren alde sutsuki borrokatzeagatik heriotza jasatera zigortu berri zuten gizona.

Baina itzul gaitezen ZERUKO ARGIAren azterketara. "Joan dan urtean zer izan zen Z. ARGIA?" galderari erantzun behar zioten irakurleek, horretarako zazpigarren orrialdean agertzen zen datuz betetako koadroaren laguntza izango zutelarik. Dena den, badaezpada ere, edo defentsarik onena norberak eraso egitea dela kontuan izanik, erantzun posibleetatik bat argitaratzera ausartzen zen gure aldizkaria, gogorrena, apika: "Batek baiño gehiagok laster esango du: 'H' arazoaren ankapean egon dan edo eztabaida guzien kutxa besterik ez dan astekari bat da Z. ARGIA".
Posible ote, hori? Hala zirudien, zeren, aldizkarikoek behintzat ez baitzuten ukatzen. "Ditekeana da ala izatea" zioten bigun, segidan zehaztapentxo hau gehituz ordea: "Guk oraingoz ez degu ez ezetzik ez baietzik esango".
Askatasun osoa irakurle iritziemaileentzat, beraz... mementoz! Izan ere, honako ohar adierazkorrarekin bukatzen zen paragrafoa: "Azterketa bat egin ondoren gure iritzia emango degu".

Hala ere, Miren Jone Azurzaren zuzendaritzapean lan egiten ari zirenei borondate ona ukatuko zienik gutxi behar zuen munduan, zeuzkaten asmoen hasiera irakurri eta gero, behintzat: "Z. ARGIAz itzegiterakoan, datu orietaz ederki baliatu gindezke. Ortarakoxe dira, beste elbururik ez dute. Reflexiorako bide izan". Utikan mesfidantzak, bada. Gero, baina, gauza berotzen zihoan... "Ori dana zertarako? Egia argi eta garbi ikusteko. Guk elburu bat daukagu: gure asteroko au obetzea. Obetzea, herriaren serbitzurako danez, bere eginkizuna ondo bete dezan. Orretarako plan bat eratu behar da. Baiña giroari begiratzeko lehenik ikusi egin behar, bere egungo egoera nolakoa dan. Intuizioa beharrezkoa bada ere, ez da nahikoa, ordea. Gure ustez intuizio utsezko garaiak joan ziran pikotara. Zori txarrez mailla orretatik oraindik ez gera atera. Baiña ahalik eta gehien egingo degu ori gehiago gerta ez dedin".
Goiko zina egin ondoren, aldakuntzen berri emateari ekiten zioten... eta etsaiak ziurtatzeari, era berean. "Batez ere gaiari eldu behar diogu. Iritzi sakonez ondo ornitua egon behar du Z. ARGIAk. Ori lortzen badu, gaiñontzekoak berez etorriko dira. Gai aldetik, mami aldetik ondo jantzi! Onek aldakuntza bat baiño gehiago ekarraraziko du. Eztabaidak sortu ere, sortuko ditu. Mindutako jendea ere izango da. Izan ere, geure patxaran jarraitzea ain erreza da!". Ausartak, ez da hala? Euren bidean uste osoa jarria zeukaten, nonbait, horrela jarraitzen zutelako: "Ez degu lotan egon nahi. Gizartea aurrera dijoa eta guk ere berekin batera joan behar degu, ahal degunean aurrea artuaz, gaiñera. Zenbaitentzako, Z. ARGIAk gauza 'xinple' bat izan behar du. Erria, izan ere, oso behean aurkitzen da! Ume txikiari bezela aia eman behar! Etzeok toki txarrean! Ez degu demagojirik egin nahi , baiño ez gera iritzi ortakoak. Eta dagokigunez, astekari oneri 'folklorista' izaten ez diogu utziko. Ori nahi dutenak, jakin bezate aurka gogor egingo diegula. Sakontasun eta reflexio eza, nahiko garbi dagoen gauza da gure artean, gu emen txorakeritan galduta ibiltzeko. Gure erriaren etorkizunarekin ari gera jokatzen. Erria egunero egiten ari da. Ori egi bihurtzen Z. ARGIAk badu bere eginkizuna. Eginkizun ori betetzen ahalegiñak egingo ditugu"