DONOSTIARREN HIZKUNTZ ESKUBIDEAK BERMATZEKO PLANA
- Donostian euskararen normalizazioa helburu duen plana jendaurrean izango da urtarrilaren 31 arte. Hiritar eta elkarteen ekarpenak Donostiako Udalak aztertu, erabaki eta behin betiko onarpena eman ondoren, abian jarriko da bost urteko plana.
Ahalegin handiak egin izan dira hizkuntza normalizazioaren alorrean hala donostiarren eta giza mugimenduen aldetik nola erakunde eta udalaren aldetik. Ordea, bi hizkuntza ofizialak berdintasunetik urrun daude. Hori dela eta, Donostiako Udalak hizkuntza politika sendotzeko asmoz, Euskararen Ekimen Estrategikoak-Donostiako Plan Orokorra osatu du.
Planaren lehen oinarria aurreko legealdian finkatu zen. Helburu estrategikoak zehaztu ziren eta plana sektoreka banatu zen. Euskararen erabilpenaren normalizazioa eta benetako elebitasuna lortzeko, hiru helburu jasotzen ditu planak. Batetik, donostiarren euskalduntzea, belaunaldi berriena zein helduena, lortzea. Bestetik, hiriko erakunde publiko eta pribatuek euren jarduna euskaraz egitea. Eta azkenik, donostiarren hizkuntz eskubideak bermatzea. Horretarako, oinarrizko zortzi sektoretan banatu da plana: familia harremanak; hezkuntz, ikerketa eta gazteria; administrazio publikoa; komunikabideak eta kulturgintza; lan mundua; teknologia eta telematika; gizarte erakundeak, elkarte eta entitate hiritarrak, kulturazkoak, ludikoak eta kiroletakoak; euskara batuaren zabalpena eta azterketa soziolinguistikoa.
Lehentasunaren arabera, ekintza batzuk 2001ean jarriko dira martxan eta 2005 urtea bitarte izango dira martxan, beste batzuk, aldiz, 2004an jarriko dira indarrean. Izan ere, planak bost lehentasun maila zehazten ditu: erabatekoa, oso altua, altua, ertaina eta baxua. 208 ekintza hauek bost urteko epean egitea dago aurreikusia eta 1.500 milioiko (60 milioi libera) aurrekontu aurreikuspena dago; planaren eragin aldia, aldiz, hamar urtekoa da. 2006an planaren bigarren zatia abiatuko da, baina plana moteldu ez dadin, aurreikusia dago legegintzaldi aldaketan bost urteko plan honek jarraitzea.
Planaren balio erantsirik nagusiena sektore ezberdinetako 101 pertsona kualifikatuk parte hartu izana da. Sektorea ezagutzen duten pertsona horien partaidetzarekin egin da diagnostikoa eta finkatu dira helburuak eta ekintzak. Behetik gora egindako plana da, adostasun soziala eta instituzionala lortu nahi dituena.
Urtarrilaren 31 arte jendaurrean izango da interesa duenak eskura dezan. Ondoren, hiritarrek zein elkarteek egiten dituzten iradokizunak aztertu eta eztabaidatuko dira, eta azkenik behin betiko onespena emango zaio. Dagoeneko, euskalgintzako hainbat talderi bidali diete dokumentua, euren ekarpenak egin ditzaten.
Planak hiritarren partaidetza du jomuga. Ez soilik plana diseinatzerakoan, baita plana gauzatzerakoan ere. Alabaina, ekintza ugariren eragileen artean, patronatuaz gain, sektore horretako elkarteak eta gainerako erakundeak egongo dira. Ekintzaren izaeraren arabera, dagokion sektoreko elkarteek maila batean edo bestean hartuko dute parte.
Nolanahi ere, plan hau ez da itxia eta aldian aldiko beharren arabera moldatuko da. Orain, ekinean hasteko unea iritsi da.
Nire gorputza erortzen ari da. Ama kolapsatzen ari da nekeak jota. Nire lehengusuak egunero jokatzen du bizitza laguntza pixka baten truke. Gazako haurrak gure begien aurrean hiltzen ari dira eta ezin diegu lagundu.
1962ko udan, CNT Francisco Franco diktadorea hiltzen saiatu zen Donostian, ETAren laguntzarekin. Octavio Alberola anarkistak koordinatu zuen ekintza, baina huts egin zuten.
Irrintzi eta performance taldeak aste honetan egin ditu grabaketak Paul Urkijoren eta Mursegoren eta Aran Callejaren gidaritzapean, eta beste artista batzuekin elkarlanean, Ibon RG-rekin besteak beste. Sitgeseko zinema jaialdian estreinatuko dute pelikula, urrian.
%37 genero- eta sexu-diskriminazio kasuekin loturik egon ziren, eta aporofobia %33 hazi zen. Gorroto-delituen intzidentzia tasarik altuena Nafarroan identifikatu zuten iaz.
Nafarroako Kutxa Fundazioari esker 41.000 euro bideratuko ditu Palestinara Salam Gaza Gobernuz Kanpoko Erakundeak, umezurtz geratu diren haurrei eskolak bermatzeko gutxienez beste urtebetez. Alor akademikoa eskaintzeaz gainera, babes psikologikoa eta laguntza emozionala... [+]
GKSk eta Etxebizitza Sindikatuak salatu dute Ertzaintzak eta Gasteizko Udaltzaingoak gogor kargatu zutela "giro lasaian" egiten ari ziren ekimenaren aurka. Lau atxilotu, 11 identifikatu eta hamarnaka zauritu utzi zituzten Poliziaren esku hartzeari buruzko bestelako... [+]
40 urte pasatxoko espetxealdiaren ostean, joan den ostiralean atera zuten espetxetik, eta segituan Libanora eraman, bere jaioterrira. Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz ez... [+]
"Pausa taktiko" gisa definitu ditu Israelek. Igandean hasi da eta 35 kamioi sartu dira Gazako zerrendara.
Sendabelarra oliotan beratzeaz ariko gara baina ukendurik egin gabe. Bai, arraroa dirudi baina sendabelar freskoak oliotan beratu, iragazi eta erle argizaria ipinita ukendua egiten ikasi duenari olioarekin beste era batera lan egitea badagoela esan nahi nioke. Oleato edo olio... [+]
Udan, Sargazoen itsasoan (Ipar Amerikako ekialdean) eme bakoitzak 2-3 milioi arrautza askatuko ditu. Baten batek bizirauterik badu, bi hilabeteren baitan ekialderantz igerian hasi eta urte erdi izaterako Azore uharteetara helduko da. Bertan elikatu eta haziko da, urtebeterekin,... [+]
Gabezia, pobrezia eta erromestasuna orokortu ziren. Euskal Herri atlantikoa harropuzkeriaren ur gaineko bitsetan bizi zen. Itsasoz haraindiko merkataritzak, arrantzak eta estraperloak gure iparralde osoko jendartea aberasten zuten. XVI-XVIII mendeak ziren. Meatzariak,... [+]
Urtero bezala, aurtengoan ere martxan dira Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan Udako Azoka Ekologikoak. Euskadiko Nekazaritza eta Elikadura Ekologikoaren Kontseiluak antolatzen ditu azokak, Gipuzkoako Biolurrekin, Bizkaiko Ekolurrekin eta Arabako Bionekazaritza elkarteekin batera... [+]
Ituren (Nafarroa), 1777. Erramun Joakin Sunbil (1755-1821) arotza Donamariako Joana Mari Ezpondarekin ezkondu zen. Ia 40 urte eman zituzten ezkonduta, Joana Mari 1806an hil zen arte. Eta tarte luze horretan, noizbait, Iturengo arotzak santu baten kobrezko estatua urtu omen zuen... [+]
Sasijakintsua, jakineza eta franco txikia: horiexek dira aurrekoan Gotzon Lobera jaunak, Bilboko kale batzuen izenak aldatzeko ekimenaren kariaz, Deia egunkarian zuzendu dizkidan epitetoak. Ez du nire izena aipatu, egia, baina neu izan naizenez urte eta erdi luzeko borrokan... [+]