EUSKARA, MERKATURAKO TRABA?
- Jatorri anitzetako hamaika produktu dago Euskal Herriko saltokietan. Hemen egon arren, nahiago izaten dute beste edozein hizkuntza erabili, osagaiak eta argibideak euskaraz adieraztea baino. Produktuen salmenta mugatzen omen du euskarak sarritan.
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Baina Espainia bertako enpresa askok ere nazioartekoen jokaera bera du. Gallina Blanca Purinak adibidez, hamar hizkuntza erabiltzen ditu pentsuen osagaiak eta elikagarritasun balioak adierazteko. Lantegia Bartzelonan dago, baina hamar hizkuntza horien artean ez dago ez katalana, ez euskara ezta galiziera ere. Berdin gertatzen da Carioca errotuladoreekin eta Educa Sallent-eko puzzleekin, biak Bartzelonakoak. Beste batzuk bi hizkuntza erabiltzen dituzte soilik, hala nola, Dodotek eta Kelloggs zerealek lantegi bana dute Portugalen eta Katalunian, eta gaztelania eta portugesa erabiltzen dituzte.
Euskal Herrian sortu eta bertako gune komertzialetan saltzen diren produktuek ere ez diote euskarari begirune handirik. Esaterako, Andoainen dagoen Krafft enpresaren produktu guztien ontzi eta etiketek gaztelania soilik erabiltzen dute. Zahor txokolateak Oñatin du sorlekua, baina ez du euskara baliatzen, "Lore" txokolate motari izena emateko ez bada.
Hauez gain, badira bereziki esanguratsuak diren produktu mota batzuk: batetik, etxetresna elektrikoena. Fagor enpresak, adibidez, ez du euskara erabiltzen bere produktuen argibideetan. Bai ordea, gaztelania, frantsesa, ingelesa, alemaniera... Elgoibargo Alfa etxeak ere josteko makinetan ez du behin ere euskara aipatzen eta gauza bera gertatzen da Gasteizen dagoen Solac enpresarekin. Kontuan hartzekoa da baita ere kafegintzaren sektorea. Esaterako, Cafes Aitonak gaztelaniaz bakarrik aipatzen du Donostian duen helbidea eta bere iraungitze data. Donostian eta Oiartzunen egiten den La Casa del Cafek berriz, helbideak-eta euskaraz adierazten ditu. Iurretako Cafés Baqué-k euskara baliatzen du, baina soilik testu publizitarioa idazteko, non bere Kafe Eskolaren iragarpena egiten duen. Gero, "Tu café más cercano" dio ordea. Ardoari erreparatuz, Errioxako ardoak adibidez, ingelesa eta gaztelania baliatzen ditu bere jatorria adirazteko. Idiazabalgo gaztari dagokionez, Olaberriko Ovekik gaztelania baliatzen du eta Lanak frantsesa eta ingelesa ere bai. Baina euskara ez batak ez besteak.
Eroskik ordea, Consumer produktuen apustua egiten du. Hemen eta Espainian produktu hauek euskara, galiziera, katalana eta gaztelania erabiltzen dute. Consumer-en antzera, honelako konpromisoak hartzen hasi diren beste enpresa batzuk ere badira: adibidez, Euskaltelen Alcatel telefono mobilak argibideak euskaraz eta gaztelaniaz bakarrik ditu. Gure Eztiak, Getarian eginiko eztiak ere gaztelania, euskara eta katalana baliatzen ditu. Eta Jakion markako kontserbak ere euskaraz eta gaztelaniaz agertzen dira. Oliba oliotan dauden San Jeronimo patata frijitu bereziek ere euskaraz, gaztelaniaz, alemanieraz eta ingelesez azaltzen dituzte osagaiak. Saltokian ordea, Ruffles eta Lays patatetatik berezita, bazter bateko apalean kokatuta daude
“Badirudi memoria kolektibotik ezabatu nahi dutela hiriak bizi izan duen polizia-indarkeria arrazistaren ekintzarik latzena”, salatu dute. Bestalde, azken boladako diskurtso eta eraso arrazisten gorakadaren aurrean, elkarretaratzea deitu dute Irun eta Donostiako... [+]
Joan den astelehenean, Paris inguruko Bougival herrian izenpetu zen "oinarrizko akordioa", Kanakiaren etorkizun politikoari buruzko dokumentu garrantzitsua. Testuinguru honetan, Kanakiako Nazio Askapenerako Fronte Sozialistak bere lehen adierazpen ofiziala plazaratu... [+]
Duplomb Legeak hiru neonikotinoide baimenduko lituzkeela salatu du ELB sindikatuak. "Aberrazio zientifikoa, etikoa, ingurumenezkoa eta osasunekoa" dela salatu du legearen kontrako sinaduren biltzaileak.
ELAk eta LABek ez dute lan batzordearen gehiengoak erdietsitako eta langileen gehiengoak onartutako aurreakordioa sinatu: "Ez da 1.000 familiarentzako irtenbiderik planteatzen. Finean, lanpostu askoren galera eta fabrikaren itxiera dakar", adierazi du LAB sindikatuko... [+]
Gazteak dira, jaiotzetik aro digitala baino ez dute ezagutu, eta hiperkonexioaz eta estimulu jarioaz nekatuta/nazkatuta amaitu dute. Gutxiengoa dira, baina garbi dute sare sozialen zurrunbilotik ihes egitea hoberako izan dela: "Ez da alarmismo kontua, baina jakin behar dugu... [+]
"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]
Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.
2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]
Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.
2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]
Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.
Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu.
Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]
Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]