SAUTRELA: LIBURUETAN MURGILTZEKO LEIHO IREKIA
- Urtetako hutsunea betetzera dator "Sautrela". Apirilaren 10ean hasiko da ETB-1ean Orio ekoiztetxearen eskutik eta Hasier Etxeberriak aurkeztuta. Saioaren itxura nahiz mamia ikusita harridura sortuko du, irudiari hitzari bezainbesteko presentzia emango zaio-eta.
Edonori zuzendua dago "Sautrela", "irakurzaletasuna bultzatzeko bai noski, irakurle den edo izan daitekeen nornahik gustura jarraituko du. "Sorginen laratza"ren ostean izanik, magazaina ikusi duen jendeak aise ikusiko duelakoan gaude". Hain zuzen, ez du Frantziako telebistan hain goraipatua den Bernard Pivot-en "Apostrophe" saioaren antzik ukanen. Hain berbaldi luzeko saio batek euskaraz porrot egingo bailuke. "Irudiak bereziki zainduko dira, ikusleari erakargarria egin dakion. Saiatuko gara inor ez imitatzen, berezko estetika izango du-eta; esaterako, pasarte literarioei irudiak erantsiko zaizkie".
Beñat Etxepareren "Linguae Vasconum Primitiae" liburuan azaltzen den "Sautrela" olerkia hartu dute izenburutzat; berez, dantza mota bat dugu. Olerki ezagun honen edertasunaz ohartarazteko, hona hemen pasarte bat:
"Heuskara da kanpora eta goazen oro dantzara. O Heuskara, lauda ezak Garaziko herria./ Zeren handik ukhen baituk behar duyan thornuya. Lehenago hi baitintzan lengoajetan azkena./ Orai aldiz izanen iz orotako lehena.
Heuskaldunak mundu orotan preziatu ziraden. Bana haien lengoajiaz bertze oro burlatzen. Zeren ezein skripturan erideitzen ezpaitzen; Orai dute ikasiren nola gauza hona zen."
Honenbestez, Etxepareren izpirituaz eta indarraz blai daudela, 13 saio egingo dituzte ekainera bitarte. Astelehen gauerdian emateaz gain, litekeena da errepikapena asteburuan ere izatea. Aurkezle lanetan Hasier Etxeberria kazetari eta idazlea izango da, Mielanjel Elustondo eta Kirmen Uribe gidoilari, Martin Ibarbia zuzendari eta Iker Trebiño errealizadorea. Orobat, Bernardo Atxaga izango dute aholkulari. "luxu bat izango da alboan Bernardo Atxaga edukitzea, literaturak eskatzen duen ezagutza eta irizpidea ditu-eta. Aldian behin gurekin bildu eta saioa zer iruditu zaion esango digu, iradokizunak botaz, hau da, zein autore jorratu edota zein eleberri azpimarratu" gaineratzen du Ibarbiak. "Sautrela"k gai nagusi bat jorratuko du, 11-12 minutuko erreportaje baten bidez, beti ere literatura moldetik helduz. "Ez du nahitaez pertsona baten ingurukoa izan beharrik. Polizia eleberria Euskal Herrian, erotismoa gure literaturan, emakume idazleak, herri batek zer eman dion literaturari, eta abar. Zabala eta aldi berean zehatza". Lehena, Gabriel Aresti idazle bizkaitarrari eskainiko zaio.
Bigarren atala aldiz, solasaldi kritikoa izango da, zeinean hiru idazlek liburu interesgarri baten gainean jardungo duten, Gerardo Markuleta, Iban Zaldua eta Juan Luis Zabala, alegia. Estreinako saioan Agota Kristof idazle hungariarra izango dute aztergai, bere "Koaderno handia" liburua berriki izan baita euskaratua. Horren ondotik, elkarrizketa bati emango zaio bide. Lourdes Oñederra izango da lehena, "Eta emakumeari sugeak esan zion" liburuaz gozoki mintza dadin. Saioaren azken txanpan bestalde, astero liburutegi bat osatuko dute, zenbait liburu gomendatuz. Lehenbizikoa arestian aipatu Etxepareren liburua izango da, euskaraz argia ikusi zuen lehena 1545ean, hain zuzen. Edozein euskal etxetan egon beharko lukeen oinarrizko liburua.
Matias Mugicak bere libelo entzutetsuan zioen euskaraz plazaratzen den makina bat liburu dagoela, erdaraz inoiz aterako ez litzatekeena; kalitate kaskarreko lan anitz dagoela, alegia. Jakina, ez zuen arrazoi falta hori esan zuenean, nahiz eta ageriko "sekretua" izan. Horren harira, eta luze joko ligukeen eztabaida horretan sartu gabe, Ibarbiak garbi dauka: "saioan aipatuko diren liburu guztiak gomendagarriak direla, ez dugu liburu baten kritika txarrik egingo. Euskal literaturaren bueltan urtean ateratzen diren 200-300 liburuen artean denetik dago, gutxi batzuk oso onak, onak eta gutxieneko maila ematen ez dutenak. Ba, saioan behintzat, gure ustez onak ez diren liburuen aipamenik ez da egingo eta kitto"
Donostia, 1960. Fermin Leizaola 16 urteko gazteak San Telmo Museoan zegoen Aranzadi Zientzia Elkarteko idazkaritzara jo zuen, bertako Espeleologia Sailean aritzeko prest.
Ez zen San Telmora egiten zuen lehen bisita izan; 1975eko ekainean Zeruko Argia-rekin... [+]
Maribi Ugarteburuk, EHNE Bizkaiaren enkarguz, herrialdeko hamar emakume baserritarren bizi historiak batu ditu Erein, Borrokatu, Bizi liburuan. Azken mende erdian Hego Euskal Herrian nekazaritzan eta abeltzaintzan izandako gertaerak bizi izan dituzten emakumeak dira protagonista.
Zuzendaritzak aurkeztutako Enplegu-erregulazioko espedientea (EEE) atzera bota eta "irtenbide bat bilatzeko negoziaketak hasteko helburuz", Agurain eta Legasako ArcelorMittal enpresako langileek greba mugagabeari ekingo diote.
Argitaratutako oharrean, EHGAM Euskal Herriko Sexu Askapen Mugimenduak ohartarazi du "faxismoa eta ideia faxistak" zabaltzen ari direla mundu mailan, eta "erresistitzeko prest" daudela: "Beldurra baino askoz handiagoa da sentitzen dugun amorrua".
María del Cielo Galindo Puyalek EHUn Master Amaierako Lana aurkeztu du ostegunean, ekainaren 26an. Galindok kitxuaz hitz egin du epaimahaiaren aurrean, Boliviako emakume indigena meatzarien parte-hartze politikoaz. Lana kitxuaz eta gaztelaniaz idatzi du, eta bere anaiak... [+]
Beethovenen 'Missa Solemnis'
- Taldeak: Bilbao Orkestra Sinfonikoa (zuzendaria: Nuno Coelho), Bilbao Koral Elkartea (Enrique Azurza) eta Iruñeko Orfeoia (Igor Ijurra).
- Bakarlariak: Mira Alkhovik (sopranoa), Nerea Berraondo (mezzoa), Michael Porter (tenorea)... [+]
Aurrez, Plentziak, Alkizak eta Gernikak euskal errepublikaren parte izatea erabaki zuten. Baztanekin, dagoeneko Euskal Herriko lau herriek hartu dute erabakia.
Artxibo biluzia
Nor: Intza Alkain eta Javi Barandiaran (Metrokoadroka).
Non: Lemoako Kotxepin aretoan.
Noiz: ekainaren 2an.
-------------------------------------------------------
Lemoan independentzia eguna ospatzen ari dira. Kotxepin kultur etxearen alboan,... [+]
Duela urtebetetik duen aldi baterako harrera proiektua eten diote familia bati, eta bestea joan den astean etxegabetu zuten, inolako jakinarazpenik jaso gabe. Auzoan Bizi etxebizitza sareak agerraldia egin du ostegunean Txagoko Komunitate Sarearekin eta Federico Baraibar... [+]
Bretainiako adierazpide musikal zein literarioen sustatzaile eta banatzaile nagusia izan da Breizh kooperatiba. Ia zazpi hamarkadetako ibilbidean ehunka egile bretainiarren lanak editatu eta ekoitzi ditu, horietako hainbat bretoieraz.
Maider Behotegi Euskararen Erakunde Publikoaren (EEP) lehendakariak inbertsio handitze guztiak berri onak direla adierazi zuen iaz. Hala ere, erakunde bakoitzak gutxienez 300.000 euro gehiago ipintzea "beharrezkoa" dela nabarmendu zuen, helburua 2050ean hiztun kopurua... [+]
Tramite burokratikoetan murgilduta dago Ed Rojas. Kolonbian jaio eta bizi, 2022an Ikasketa Feministak eta Generokoak Masterra egin zuen EHUn. Baina titulua amaitu eta hiru urtera, ez du lortu bere izenean jasotzea. Arrazoia? 2022an ez-bitar markagailua jarri zuen bere... [+]
2009tik 2023ra izandako iktus intzidentziak jaso ditu Nafarroako Osasun Publikoko eta Lan Osasuneko Institutuak. Iktusa izan duten nafarren %84k arrisku faktoreren bat zuen.
1978ko sanferminetan gertatutako Poliziaren kargak argitzea, horiei buruzko dokumentuak desklasifikatzea eta gertakarietan hildako German Rodriguez biktima gisa aitortzea eskatzen diote Espainiako Gobernuari Kongresuak onarturiko dokumentuaren bidez.
Adimen artifizialak adimenari berari buruzko eztabaida berpiztu du: zer da adimena, zertan bereizten dira giza adimena eta adimen artifiziala deritzoguna, zer egitura dute oinarrian… Eztabaida horrekin batera, animalien garunen egiturari eta gaitasun kognitiboei buruz... [+]