ERABILI KOMUNIKABIDEAK, BAINA BURURIK GALDU GABE
- Orain dela lau urte sortu zen Heko kolektiboa Euskal Herrian. Hezitzaileek eta komunikatzaileek osatzen duten taldea da, eta komunikabideek gizartean duten eragina aztertzeko xedez sortu zen. Horretarako, heziketan dago giltzarria.
Hainbat komunikabidez inguratuta bizi gara eta horrek gure bizimodua aldatu du, guregan eragiten baitute. Baina, eragin hori nolakoa da? Ona ala txarra? Onuragarria ala kaltegarria? Handia ala txikia? Nola jokatu behar dugu horren aurrean? Zerbait egin behar al dugu?
Baietz uste duen hainbat talde bada: Euskal Herrian Heko kolektiboa, Katalunian MitjansXarxa d'Educadors y Comunicadors, Valentzian EntreLÍNIES, Madrilen Apuma, Kanarietan Colectivo Pedagógico M.A.V.I.E., Andaluzian Grupo COMUNICAR eta Galizian Pé de Imaxe. Hezkuntza eta komunikazioa oinarri dituzten taldeak dira, eta hauetan biltzen diren hezitzaileak eta komunikatzaileak asmo batekin elkartu ziren: komunikabideek gizartean eta hezkuntzan duten eragina aztertzeko. Izan ere, komunikabideen aurrean kritikotasuna eta hausnarketarako gaitasuna izatea oinarrizkotzat jotzen dute, eta hori landu egin behar da. Horretan laguntzea da beraien zeregina.
Euskal Herriko Heko kolektiboa duela lau urte sortu zen, eta berriki legeztatu da elkarte juridiko bezala. Bertako partaideak hezkuntza eta komunikabideen mundutik datoz; irakasleak, kazetariak, komunikabideetan lan egiten duten profesionalak, psikologoak, pedagogoak eta abar dira. Guztiek behar bat ikusten zuten; komunikabideek hezkuntzan duten eragina aztertzea eta gizartean sortzen diren galderei eta premiei erantzutea. Elementu mediatikoek gero eta nabarmenago kontrolatu eta zuzentzen duten mundu honen garapen zorabiagarria ikusirik, hezkuntzaren eta komunikazioaren munduko profesional hauek beraien ahalegina eta lan ildoak bateratzeko premia sentitu zuten. Hedabideen gorakadak gure gizarteari egiten dizkion desafioei aurre egiten saiatu nahi dute.
"Telebista izan da gure gairik kuttunena eta erakargarriena. Zergatik? Irratia eta prentsarekin konparatuta gauza gutxi egin delako. Ikusentzunezkoen arloa ez da asko ukitu, eta nahiz eta programaketa guztietan agertu aztergai eta jorragai bezala, praktikoki ez da ezer aurkitzen"
"Zentro guztietan edo gehienetan daude telebista eta bideoa, baina gehienetan ez zaio erabilpen egokia eman"
Hori konpontzeko irtenbide bat ikusten dute Hekoko kideek: alegia, ikusentzunekoetan alfabetatzea. Zer esan nahi du horrek? Komunikabideen aurrean jarrera aktiboa izatea.
"Komunikabideek gugan eta gizartearengan izugarrizko eragina dutela ikusirik, horren aurrean ez dugu jarrera pasiboa eduki behar. Horrela, telebista lantzeko eta heziketa hori jasotzen laguntzeko programak egin ditugu helduentzat, gurasoentzat, haurrentzat eta gazteentzat".
"Eskolak ez direla inoiz behar zen hainbeste hornitu telebistekin eta bideoekin. Telebistarekin pasa dena ez da gertatu ordenagailuekin. Teknofobia bat sortu da telebistaren kasuan, kuriosoki ordenagailuaren kasuan gertatu ez dena".
"Gaur egun pertsona bakoitzak batez beste egunero hiru ordu ikusten badu telebista, telebistaren kontsumoak ezin du hezkuntzatik at egon, neurri batzuk hartu behar dira, bai eskolan eta bai etxean"
Telebistaren aurrean dagoena hezi egin behar da, ikusleak aktiboa izan behar du eta pantailan ikusten duena kritikoki jasotzeko gai izan behar du.
"Telebistan erakusten diguten guztia ez dugu sinestu behar. Erakusten digutena interpretatzen saiatu behar dugu, eta zergatik erakusten ari zaigun jakin. Baina mozorro horiek guztiak kentzea zaila da heziketarik ez badago"
Heziketa hori zertan oinarritzen den galdetuta, kodea ezagutzean datzala diote Mitjanseko kideek.
"Produkzio prozesua ezagutzeak mezuak nola egiten diren ikasten laguntzen du, kodea ezagutzen, alegia. Beraz, hori ezagutaraztea eta mezuak dekodifikatzeko eta kritikoki analizatzeko elementuak erakustea da hezitzea. Gakoa da jakitea pantailaren atzean zer dagoen, zer erakusten zaigun eta nola iristen den guregana"
"Nik ikasleei beti adibide hau jartzen diet"
"Manifestazio bateko irudiak ikusten dituztenean arretaz begiratu behar dela zenbat kamara dauden eta non. Kamara poliziaren atzean jartzen bada, poliziak jasotzen duena baino ez da ikusten. Berriz, kamara manifestarien aldean jartzen bada, poliziak ematen dizkien kolpeak ikusten dira. Era berean, 200 edo 200.000 pertsona daudela esan daiteke kamararen kokalekuaren arabera. Horregatik, irudiak ikusterakoan zenbat kamara dauden, non dauden eta zer erakusten duten begiratu behar da, eta hortik aurrera norberak bere interpretazioak egin ditzake".
Beste proposamen bat ere luzatzen dute: bideoa erabiltzea. Gurasoek semealabentzat interesgarritzat jotzen dituzten programen sailkapena egin dezakete bideoarekin. Horrela, menu propioa egin daiteke, eta ez dago telebistaren programazioa jarraitu beharrik. Programazio horretatik nahi dena aukera daiteke, eta orduan baino ez piztu telebista. Intereseko programa batetik bestera dauden denbora tarteak bideoan grabatuta dauden programekin, dokumentalekin, bideo dendako edo kioskoetako bideoekin eta abar bete daitezke.
"Gauzak behar diren lekutik ez direla bideratzen ikusten badugu, hori aldatzen saiatzea da gure betebeharra".
"50eko hamarkadako programa zatar bat zen: emakumea ileko erruloak jarrita agertzen zen, egun osoan haurrei joka... Horren aurrean oso ongi argudiatutako salaketa ipini genuen, hura ordu hartan emititzea ez genuela egoki ikusten adieraziz eta ez zela batere hezitzailea esanez"
"Beste komunikabideetara eta telebistetara ere bidali genuen salaketa, eta saioa kendu egin zuten; gutxienez hori lortu genuen"
"Jakin dezatela gauza horietaz kezkatuta dagoen jendea dagoela, eta ez diegula kontzientzia lasai utziko nahi dutena egin dezaten".
Sinatzeak, ordea, ez zuen hitza betetzea ekarri, eta horregatik mugitu ziren Mitjans taldekoak.
"Hitzarmena hauts artetik atera genuen eta gutunak bidali genizkien Ministerioari eta telebistei. 93az geroztik, urte horietan guztietan, zer egin zuten galdetu genien. Eta noski, ez zuten ezer ere egin. Orduan, zerbait egin behar zeneko kontzientzia piztu genuen".
Energia eta telekomunikazio burujabe eta iraunkorraren aldeko manifestu kolektiboa.
Europako Batzordeak beste urrats bat eman nahi du migrazioaren kontrako politikak gogortzeko bidean: deportaturiko migratzaileek ez lukete zertan harreman zuzenik izan behar hirugarren herrialde "seguruak" deiturikoekin, hara kanporatuak izateko.
Salatu dute 69 urteko gizonak hogei urtean egin zituela erasoak. Donostian bi gizon atxilotu dituzte, adingabe bat bortxatzea leporatuta; beste bi gizon ere ikertzen ari dira, talde bortxaketako parte izan daitezkeelakoan. Salaketa jarri duen adingabea Gipuzkoako gizarte... [+]
10:00etan etxegabetzea gauzatzeko agindua zuen Poliziak, baina lehenago bertaratu dira sei patruila emakumearen etxera eta inguruko kale guztiak moztu dituzte. Haritu Elkarlaguntzako Sareak eginiko deiari erantzunez, dozenaka lagun elkartu dira etxearen aurrean etxegabetzea... [+]
Abiadura Handiko Trenaren kontrako plataformak astelehenean jakinarazi zuen Espainiako Gobernua eta Nafarroakoa egiten ari diren zundaketa kanpainak ez duela etenik. Izurdiagan eta Otsobin herri mugimenduak lortu zuen geldiaraztea legezkoak ez ziren eta baimenik gabe abiatu... [+]
Europako Batasunak ere Israelekin dituen akordio komertzialak “berrikustea” erabaki du, 27 estatutik 17k aldeko botoa eman eta gero. Dagoeneko 53.000 hildakotik gora eragin ditu Netanyahuren gobernuak.
Bizkaian, Artzentales eta Sopuerta artean Euskal Haizie enpresak eraiki asmo zuen zortzi aerosorgailuko zentral eolikoaren proiektua atzera bota du Eusko Jaurlaritzako Industria Sailak, faunan, landaredian eta ondarean eragingo lituzkeen kalteengatik. Enkarterriko herritarrak... [+]
Berria izateari utzi dio: beroketa globalak bi graduak gaindituko ditu, eta gainditze horrek ondorio oso garestiak ditu. Klimaren gaia tabu bilakatzen ari den testuinguru berri honetan, banketxe handiek ez dute horri buruz komunikatzen, baina arazoaz ongi jabetu dira eta... [+]
Unai Elorriagaren Francesco Pasqualeren bosgarren arima liburua izan da lehiako bigarren finalista.
Mundu mailan abiadura handian garatuz doan ideologia eta mugimendua dugu antiwokismoarena. Boterera arribatzeko eskuin muturreko agintariek duten arma berria da, eta berdin-berdin zabaltzen ari da herriko karriketan, unibertsitateetako korridoreetan zein telebista platoetan. Eta... [+]
Wokismoari begiratu beharrean antiwokismoari so jarri gara. Antiwokistek sorturiko multzoa delako wokismoa, eta antiwokismorik ez balego ez legokeelako wokismorik. Multzo eklektiko horri begiratu, eta laster ohartzen gara eskuin muturrak hastio duen guzia barnebiltzen duela:... [+]
Ustekabean edo... urte hasiera honetan bi mila milioitik gorako irabaziak izan omen ditu Iberdrolak, baina ez omen dago txapliguak, altxafuegoak, etxaferuak... edo dena delakoak zeruetara botatzeko egoeran, izan ere, iaz aldi berean baino %27 gutxiago irabazi omen du. Atalen... [+]
Politikan, gizartean eragiteko nahiaren eta identitate zeinuetan sakontzearen arteko tentsioa ekidinezina da. Zabaltzearen eta norberaren ezaugarriak indartzearen arteko hartu-emana politikaren adierazle baita. Bi arloak lortu nahi izaten dira, eta elkarren artean elikatzen... [+]
Bisita, bizipen eta hausnarketa egunak izan ditut maiatzekoak. Hor nabil, intersekzionalitatea nola gauzatu, borrokak lotu nahian, bertsolarien moduan puntu guztiak esan nahian, potorik egin gabe...
Lan egiten dudan LoRa irrati komunitariotik, Maiatzaren 1erako... [+]
Oliver Laxe-k esan zidan behin enpatiari eustea dela zuzenena bizitza honetan. Zauritutako jendeak hunkitzen duela, eta jakin-min handia sorrarazten diola; eta hori dela, hain zuzen ere, gehien gustatzen zaion gauzetako bat: bere buruari galdetzea zergatik hunkitu duen horri... [+]