ZERUKO ARGIAREN UMORE IZPIAK
Gerra aurreko komikiak aldizkariaren edukien isla garbia ziren. 20ko hamarkadako zenbait adibideri so egitea besterik ez dago horretaz jabetzeko. «Ikasi! Ikasi!» titulupean, baserri giroko pertsonaiak aurkezten zitzaizkien irakurleei, baita hainbat irakaspen ere. Katoliko zintzoak nolako jarrera izan behar zuen, emazteak senarrarekiko jokabidea nola zuzendu behar zuen (ikus ezkerreko irudia)... arrazakeria puntturen bat ere topa daiteke bateren batean.
Gerraren etenaren ondoren, 50eko hamarkadako etapa berrian ez zen ahalegin berezirik egin komikiei tarte egiteko eta sarritan gerra aurreko berberak izan ziren argitaratuak. Hurrengo hamarkadan ekingo zitzaion berriro lanari eta «Lerro» moduan sinatzen zuen marrazkilariak alero botatzen zuen berea. Baserri giroak, bertso munduak... oraindik pisua bazuten ere, gai berriak etorri ziren bultzaka (twist-a, kasu, beheko irudian ikusten denez).
1976an eman zen jauzia, Antton Olariaga Zeruko ARGIAn hasi zenean, hain zuzen. Sexua, ekologia, politika... ekarri zituen komikietara: hasieran txikitoa alboan zutela ageri ziren langile bizardunekin, geroxeago Hormasprayko izenburuz hormak spray-z betetzen zituen gaztearekin eta Mozorrozko, prekontseilari maskaratuarekin aurrerago. Urte horietan hasi ziren, halaber, Aleman, Artola, Zabaleta... euren irudiak astekarian argitaratzen.
80ko hamarkadan dagoeneko, eta aldizkaria ARGIA bezala birbataiaturik, «Koxka» izeneko atala iritsi zen, denborapasa eta komikiz hornitua. Besteak beste, «Pelix eta Mixerix» komiki-tira topa zitekeen orrialde horietan. Baina, 1986a arte ez zen hurrengo jauzia eman: TXT atala iritsi zen, hainbat orrialde, koloretan gainera, komikiei eskaintzen zien gehigarria. Corto Maltese edota Tintin klasikoez gain, bertakoek ere bazuten lekurik TXT-n. Lopetegi hasi zen azala betetzen eta 88tik aurrera Mattinek beteko zuen haren tokia. Xamarrek ere ekin zion urte berean eta hurrengoan Asisko Urmeneta gehitu zitzaien. Azken biek egun ere astero osatzen dute ARGIAn euren orrialdea «Gora pro nobis» izenburuarekin eta Marko Armaspach-en Errobiko pirañekin batera betezen dute umore grafikoaren txokoa
Azken bost hamarkadatan denetarik iragarri da Zeruko ARGIA zein ARGIAren orrietan. Eta, noski, bere burua ere promozionatu du aldizkariak. Bere ibilbideari berriro heldu zion urte berean, 1955ean, honako gomendio luzatzen zuen:
«Katolikoa al zera? Maite al dituzu euskaldunen oitura on eta garbiak?... Erlijioa sendo eta euskaldunen oitura onak gorde nai badituzu Zeruko ARGIA'n dezu laguntzalle bikaña. Euskaldunen etxe guztietan ezta falta bear Zeruko ARGIA».
1958an eten zen berriro Zeruko ARGIAren argitalpena. Hona ateak itxi baino lehen zabalduriko deia:
«Ala bizi da Zeruko ARGIA. Zor aundiak ditu. Bizkor ta indartsu bizi nai du. Orregatik euskaldun bakoitzaren laguntza eskatzen du».
63an berriro kalean egon arren, Zeruko ARGIAk gehiagotan ere eskatuko zuen irakurleen laguntza. 1980ko iragarki batean (ezkerreko irudian dagoena) nuklearraren aurkako lelo eta irudi ezagunak erabili zituzten:
«Desagertzea? Ez, eskerrikasko. Ekonomi egoera oso larrian aurkitzen garela eta berriro laguntza eskatzera behartuak aurkitu gara...». 100 pezetako bonoak jarri ziren salgai
Espainiako Gobernuak aurkeztutako lege-propoposamenak ez du aurrera egin, Juntsekin izandako negoziazioen porrotaren ondoren. "Langileei masailekoa eman die eskuinak", esan du Yolanda Díaz Lan ministroak.
Laudioko fabrikako jardunaren zati bat tokialdatu nahi du zuzendaritzak, 39 behargin kaleratuz.
Amsagar jer dyaspura d Arif: X wbrid n tgumi n tutlayt tarifit (Diasporaren eta Rifen arteko topaketa: tarifit hizkuntza zaintzeko bidea) lemapean, abuztuaren 27tik irailaren 5era, amazigh hizkuntza eta kulturaren aldeko 50 ekintzaile inguru bildu dira Alhucemas eta Nador artean.
EB eta Israelen arteko “Elkartze Akordioaren merkataritza arloa partzialki etetea” proposatu du Europako Batzordeko presidenteak. Neurriak indarrean jartzeko EBko herrialdeen gehiengoak eman behar dio babesa, eta hori “oso zaila” izango dela adierazi du... [+]
Kosmetiko enpresak azalerako kremak hornitzen zituen Dachauko kontzentrazio esparrua. Naziek presoekin esperimentuak egiteko erabili zuten krema mota bat, eta 80 eta 90 preso artean hil ziren horren ondorioz. Enpresak ikerketa “independente eta osatua” jarri du... [+]
Italiako hainbat hiritan hondartzen eta itsasoaren izaera publikoa aldarrikatzeko mobilizazioak egin ditu udan Itsasoa Aske mugimenduak. Hondartzen erdia enpresa pribatuek kudeatzen dutenez, bainua hartzeko ordaindu beharra daukate herritarrek. Zonalde turistikoenetan ordainpeko... [+]
Larunbat honetan Gasteiz Euskararen Hiria ekimenak hartuko du Gasteizko Andre Mari Zuriaren plaza. Goizean hasi eta gauera arte, “euskararen aldeko festa handia” izatea nahi dute euskalgintzako eragileek, kirol jarduerak, kultur emankizunak edo arratsaldeko... [+]
Zubietako erraustegia itxi eta Gipuzkoako hondakinen gaikako bilketa hobetzea eskatzeko giza katea deitu du Errausketaren Aurkako Mugimenduak eragile gehiagoren babesarekin, azken urteotan bezalaxe, igandean, irailaren 14an Donostiako Kontxan.
2023ko uztailean jaso genuen berria antzuolarrok. Irimon bi aerosorgailu erraldoi jartzeko proiektu bat aurrera eramateko eskaera jaso zuela Udalak. Hasieran zalantzak eta galderak: nor zegoen proiektuaren atzean? Zein zen proiektuaren benetako helburua? Zein izango... [+]
Emakumea eta lurra elkartzen dituen liburua idatzi du Onintza Enbeitak: Bizitza baten txatalak. Gure aurrekoen bizimodua jaso du, andre baten ahotan: "Baserria bere horretan, erromantizismorik gabe". Feli Madariaga (1932, Baldatika, Forua, Bizkaia) da andre hori, lurrari... [+]
CaixaBank Researchek egindako ikerketak agerian eman du Nafarroako etxebizitza merkatuaren egoera. 2007-2008 arteko higiezinen burbuilaren garaian baino %3,7 garestiagoa dira etxebizitza eraiki berriak Nafarroan.
Hemeretzi errusiar dronek Poloniako muga zeharkatu dute, eta Poloniak leherrarazi egin ditu. Poloniako aire eremuari “inoiz egindako erasorik handiena” dela dio armadak.
Protesta eguna da gaur Ipar Euskal Herrian eta Frantzian, François Bayrou lehen ministro ohiak egindako aurrekontu proposamenen aurka altxatu dira gizarte eragileak. Goizean goizetik, Baionako sarrerako biribilgunea blokatzeari ekin diote. Jada hogei manifestari atxilotu... [+]