EUSKAL DEPARTAMENDUA: ATLANTIKOTIK KANTAURIRA


1999ko urriaren 10ean
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Pirinio Atlantikoak Departamenduaren Kontseilu Nagusia 52 kontseilariek osatua dago; Pauen egoitza izaki. Bere presidentea UDF alderdiko Francois Bayrou da. Kontseilari hauetako 34 Batzorde Iraunkorreko kideak dira. Hilabetean behin biltzen dira txosten arruntak aztertzeko. Kontseilari guztiak zortzi batzorde organiko eta bi batzorde berezietako kide dira.
Batzorde Organikoak honako hauek dira: Finantzak, Ekipamendua, Nekazaritza, Kirola eta Kultur Heziketa, Gizarte ekimena, Ekimen ekonomikoa, Ingurugiroa eta Hirigintza. Batzorde Bereziak: Turismoa eta Lurralde Antolaketa. Eskuduntza hauek guztiak, 1982 eta 1983an bozkatu ziren deszentralizazio legeen arabera kudeatzen dira. 1790 urtean eratu zelarik, 48 kantonamendu ziren berean, egun 52 kantonamendu dira, berriz.


2.295.000.000KO AURREKONTUA.

Pirinio Atlantikoko Kontseilu Nagusiak 2.294.950.608 liberako aurrekontua kudeatzen du urtean (57.373.765.080 pezeta). Gizarte laguntzarako –solidaritatea deitua– 822.414.000 libera erabiltzen du; % 49,56. Aurrekontuaren ia erdia. Azpiegiturak eta errepideak % 20,04 hartzen dute: 332.521.900 libera. Heziketa eta kulturak, berriz, % 12,59. Hau da, 208.930.900 libera. Garapenean % 8,73 erabiltzen du; 144.937.250 libera. Ingurugiroa eta Seguritaterako % 6,84 erabiltzen du; 113.434.231 libera. Azkenik, Kirolarako % 0,63 erabiltzen duelarik: 10.450.000 libera.


BAYROUREN ESTRATEGIA.

Pirinio Atlantikoko Kontseilu Nagusiak –Francois Bayrouren estrategia mediatikopean– bere departamenduari buruzko propaganda kanpaina jarri izan du abian oraindik orain. «Pyrénées Atlantiques» izeneko magazinaren lehen zenbakia igorri du engoitik departamenduko etxebizitza guztietara. 24 orrialdeko aldizkari hau, lauhilabetekaria izateko asmoz sortua, milioi bat liberako (25 milioi pezeta) kostua izanen du urteko; 263.000 aletan gastaturik. Bere lehen zenbakian hitz bakar bera ez dago euskaraz ez gaskoiez. Kurioski, berean ez da hitz bakar bat bera ere Ipar Euskal Herrian Euskal Departamendua aldarrikatzeko burutzen ari diren desmartxei buruz. Aldizkariak, ordea, Ipar Euskal Herriko Lurralde Antolaketari buruzko artikulu bat dakar. «Eskema» deritzan ekimena goraipatzen du, baita bere kudeaketaz arduratzen den Garapen Kontseilua, hala nola, Hautetsien Kontseilua ere bai. Argi uzten du Eskemari buruz bere iritzia: Lurralde antolaketarako tresna da, «

Pays edo herrialde
» baten antolaketaz arduratzen ez den bitartean.


BALIZKO DEPARTAMENDUA.

Euskal Departamendua antolatuko balitz, 261.400 bizilagunek osatua egongo litzateke: 3.000 kilometro koadro, 21 kantonamendu eta 157 komuna edo herri bilduko lituzke. Prefektura Baionan litzateke, eta suprefetura, seguraski, Maulen. Gaur egungo departamenduaren fiskalitatearen % 45 bertan kudeatzen da. «Liburu txuria» delakoak Euskal Departamenduak ekonomiaren garapena lagunduko duela baieztatzen du.
Administrazioaren alorretik hasita, 840 lanpostu berri sortuko lirateke Ipar Euskal Herrian: Kontseilu Nagusian 600 Prefeturan 100, eta Suprefeturan 40. Merkataritza Ganbaran eta bere adarretan, 100 lanpostu. Txosten honek dioenez, lanpostu hauetatik 450 Ipar Euskal Herrian bizi direnei eskaini beharko litzaizkieke; beste 390 Pauetik etorritako titularrentzako lirateke. Departamendu berriari esker, sortuko liratekeen zeharkako lanpostuak 975 inguru izatera irits litezke. Euskal Herria Departamenduaren aurrekontua 1.100 milioi libera ingurukoa izaki


Azkenak
Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Indendentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Biktimen artean lau kazetari hil daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Israelek eta Hamasek su-etenerako negoziazioekin jarraitzen dute, Gazan gosetea “larriagoa” bihurtzen ari den bitartean

AEBetako Estatu idazkari Marco Rubio astelehenean biltzekoa da Israelgo atzerri ministro Israel Katzekin, su-etenerako akordioez mintzatzeko. IPC Jakien Segurtasunaren Faseen Sailkapen Integratuak agentziak ostiralean kaleratutako txosten batek ohartarazi du Gazan gosete... [+]


Gaskoia irakatsiko dute lehenengo aldiz Samatzeko eta Bidaxuneko eskoletan

Martxan daude okzitanieran jatorria duen hizkuntza berpizteko hainbat ekimen. Ipar Euskal Herrian galzorian dagoen hizkuntza da gaskoia; aurreko mende hasieran galdu zen Hego Euskal Herrian.


Itsas salbamenduak 236 pertsona erreskatatu ditu Kanaria Handitik 429 kilometrora zegoen txalupa batetik

Sahara hegoaldeko gizonak, emakumeak eta adin txikikoak zeuden txalupan. Merkataritza ontzi batek jitoan zebilen txalupa ikusi, soka bat lotu, eta laguntza eskatu zuen.


2025-08-25 | ARGIA
Dani Larrea euskaltzalea hil da, Emun kooperatibaren sortzailea

Gaixoaldi baten ondorioz, 65 urterekin hil da Daniel Larrea Mendizabal. 


Gazte boluntarioak frankismoko memoria berreskuratzen

Azken zortzi urteotan 30 bunker inguru berreskuratu dituzte dozenaka gazte boluntariok; Baztanen, Otsondon, izan da azkena. Ana Ollo kontseilariak bisitatu du auzolandegia eta gazteen ezinbesteko lana txalotu eta eskertu du.


2025-08-25 | Euskal Irratiak
Zigor Akixo
“Euskal Herriari, Miarritzeko herriari eta itsasoari atxikia zitzaion Maite Maniort”

95 urte bete zituela zendu zen Maite Maniort Hennebutte, 2025eko uztailaren 10ean.


Jose Manuel Gorospe zendu da, Euskadiko Filmategiko sortzaileetako bat

Jose Manuel Gorospe Meagas aktore eta kultur ekoizle donostiarra zendu da, 81 urterekin, Madrilen. Bizitza osoa antzerkiarekin eta ikus-entzunezkoen munduarekin era batera edo bestera lotuta pasatu zuen Gorospek, eta, besteak beste, Euskadiko Filmategiaren sortzaileetako bat... [+]


Eguneraketa berriak daude