GAZTEEN EUSKARAREN EZAGUTZA GORANTZ
- Euskararen aldeko jarrera dute gehienek eta euskara ikasteko edo ezagupeneansakontzeko asmoa adierazten dute. Euskara ez erabiltzearenoztopoetako bat egoera soziolinguistikoa da.
Ezagupenari dagokionez, 1981etik 1996ra gazte euskaldunen portzentaiak gora egin du, %17 izatetik %28 izatera igaro baitira. Ezer ez dakitenen kopuruak, berriz, behera egin du nabarmenki, %55 ziren 1981ean eta duela hiru urte % 27.
Gazteen artean orain arte gertatu ez den zerbait gertatzen dela ikus daiteke: askok ongi ez hitz egin arren euskaraz irakurri eta idazteko gai direla. Aldaketa honetan irakaskuntza arautuak zerikusi handia izan du, baita euskalduntze-alfabetatzeak ere.
Gazte hauen artean adinak gora egin ahala, euskararen ezagutzak behera egiten du. Honek ere badu zerikusirik irakaskuntzarekin. Izan ere, gazteen artean zaharrenek eduki baitute euskaraz ikasteko aukerarik gutxien.
Ikasteka ereduari dagokionez, gazteen % 73ak A ereduan egin ditu ikasketak eta % 24ak D ereduan. B eredua izan da Errenterian ezarpen txikiena izan duena (% 2).
Errenteriako gazteen ama hizkuntzari dagokionez, % 74aren ama hizkuntza gaztelera izan da, % 20arena euskara eta % 5arena euskara zein gaztelera.
Euskara ez erabiltzeko arrazoiak ezberdinak dira gazte euskaldunen eta erdaldunen artean.
Kontzientziazio falta, testuinguru erdalduna edo lagunartean gazteleraz hitz egiteko ohitura dira gazte euskaldunek aipatzen dituzten arrazoi garrantzitsuenak.
Gazte ia-euskaldun eta erdaldunen artean, berriz, arrazoiak bestelakoak dira. Hauen artean lotsa eta ulermen arazoak dira euskara ez erabiltzeko arrazoiak.
Gazteen artean euskararen aldeko jarrera orokorra izan arren, inplikazio maila ezberdina da batetik bestera. Gazte askoren artean euskara ikasteko edo daukaten ezagupenean sakontzeko asmoa argia da. Beste batzuk ikastetxeko gai moduan edota lanpostu bat lortzeko baldintzatzat ikusten dute euskara
Joan urteko udaberrian idatzi nuen intsusari eskainitako aurreneko artikulua eta orduan iragarri nuen bezala, testu sorta baten aurrenekoa izan zen. Sendabelar honen emana eta jakintza agortzen ez den iturriaren parekoa dela nioen eta uste dut udaberriro artikulu bat idazteko... [+]
Amonak sarritan aipatu zidan badela arrain bat, garai batean kostaldeko herrietako sukalde askotan ohikoa zena. Arrain-zopa egiteko bereziki ezaguna omen zen, oso zaporetsua baita labean erreta jateko ere. Beti platerean oroitzen dut, eta beraz, orain gutxira arte oharkabeko... [+]
Lurrari begira jartzea zaila da. Kosta egiten da. Landareekin lan egiten duenak maiz haiek bakarrik ikusten ditu. Etekina, uzta, ekoizpena, mozkina, errebenioa, emana, azken zurienean “porru-hazia” bezalako hitzak dira nagusi lur-langileen hizkuntzan.
Duela hamabi urte pasatxo ezagutu zuten elkar Izaskun Urbaneta Ocejok eta Ainara Baguer Gonzalezek, ingurumen hezkuntzako programa batean lanean ari zirela. Garaian, lurretik hurbilago egoteko gogoa zuten biek, teoriatik praktikara pasa eta proiektu bat martxan jartzekoa... [+]
Cristóbal Balenciaga diseinatzailearen biografia kutsuko fikziozko telesaila egin du Moriarti hirukoteak, Disney+ plataformarentzat. Estreinakoa dute formatu horretan. Aitor Arregi eta Jon Garañorekin egin du hitzordua ARGIAk, Jose Mari Goenaga kanpoan baitzen,... [+]