HITZFLAZIOA

Inoiz baino beharrezkoagoak dira eskuin muturraren gezurrei
aurre egingo dieten hedabide independenteak
ARGIArako noizpehinka idazten ditudan artikulutxo hauekin arazo larria daukat:

hitzflazioa
. Nagorek gogorazten dit aldian behin: «

Piter, berriro zure artikuluaren txanda da
». Eta nik beti berdintsu galdetzen diot: «

Zenbateko neurria behar du?
». «

3000 karakter inguru
» (

Karakter
zeinu edo hutsune bakoitzari esaten diote). Baina ez dut inoiz asmatzen. Denetan artikulu luzeak ateratzen zaizkit. ARGIAko lagunen borondate onak barkatzen dit eta batzuetan laburtu egiten dituzte, besteetan oso letra txikiz argitara ematen, edo bi ataletan, bi astetan azaltzen,... Amorrazioa ematen dit, ordea. Beti izan naizelako hitzflazioaren kontrakoa.

HITZFLAZIOA
da, jakingo duzuenez, akats estilistiko nabarmen eta itsusia. Orean legamia gehiegi jartzearen parekoa. Bi maila izaten ditu. Arinena: bi esalditan ondo esan daitekeena, zazpitan ez guztiz zehatz esatea. Larriena: hamaika esaldi luze erabiliz ezer interesgarririk ez komunikatzea.
Hizkuntza eta Literatura irakasle nenbilenean, ikasleak etortzen zitzaizkidan: «

Baina nola da posible? Lau orrialde idatzi dizkizut eta zuk `nahikoa' besterik ez kalifikatu?
» Erantzun berbera izaten nuen beti: «

Eskerrak ez duzun gehiago idatzi»
. Antzekoa gertatu izan zait ekitaldi askoren antolakuntzan suertatu naizenean eta hizlarien partehartzeak gobernatu behar nituenean: «

Hogei segunduz txukun hitz egiteko, gutxienez hogei minutuz pentsatu behar. Hogei minutuz trakets aritzeko, aldiz, nahikoa da hogei segunduz pentsatzea
».
Horixe izaten dut axioma horrelakoetan. Eta nik eratutako ekitaldietan parte hartu dutenek badakite zein punturaino izan naitekeen gogaikarri eta plasta ohar horiek gogorazten. Gehienek, kontseilua hainbestetan errepikatu ondoren, eginkizuna ondo bete duten arren, batzuk nonbait bestela pentsatu izan dute beren kolkorako: «

Hogei segunduko hizketa egiteko ez du ahalegin handirik merezi. Momentuan asmatuko dut
». Eta unea iritsi denean, ez dute ezer mamitsurik esaten asmatu, edo, okerrago, grazirik gabeko txanpa luzea hartu eta egundoko kalakaldiak bota dituzte. Unerik dramatikoena honela etortzen ohi da: behin eta berriz amaitzekotan daudela aipatu, baina errematea jartzen asmatu ez. Hizlaria eta entzuleak, denak aztoratuta geratzen dira.

GAUR
eguneko komunikabideen giroan, hitzflazioa eguneroko bidelaguna dugu. Zergatik? Batzuentzat, hainbeste garenez, hainbeste katramiletan sartuta, inguruan hainbesteko zarata dagoenez,

erredundantzia
handia behar da mezua jendearengana irits dadin. Besteentzat, baina, bestelako arrazoiak hartu behar dira kontuan hain hitzflazio handia ulertzeko. Esaterako, komunikabideen eguneroko lanean hainbeste orri edo denbora betebeharrak justifikatzen duela hitz mordo zozoa. Maltzurrenek diote, bide batez, jendea olga dadin ere baliagarria dela, droga leun baten antzekoa dela. Ke estaltzailearen gisan, benetako arazoak modu zuzenean behar den tokian hitz egiten diren bitartean, masak konformatzeko era egokia dela.
Arrazoi guzti horiek izan daitezke. Baina horiek bakarrik ez. Komunikazioaren zientzilariek aspalditxo aurkikunde hauxe egin zutelako: mezuaren azala eta mamia elkarrekin lotuta daude guztiz. Ez da batzuk xinple-xinple pentsa lezaketenez: apur bat luzeago baina mezu berbera adierazi du. Ez. Nola adierazten kontua, horixe komunikatzen. Hitzak puzten direnean, mezuak ere bai. Baina zerez? Puxikak haizez bezala, bestelako gasez ere bete daitezke. Batzuk sugarriak.

BERRIRO
ere hitzflazioan erori naiz. Nik baino askozaz ederrago eta egokiago idatzi du Juan Kruz Igerabidek «Herrenaren arrastoan» liburuan: «

Pentsatzen den guztia esateak ez du uzten esaten den guztia pentsatzen
». Ikasiko al dut noizbait!


Azkenak
Makro-onurak, mikro-ondoezak

Hemengo politikariek haien diskurtsotan immigranteen etorreraren alde edo kontra egiten dute. Immigrante ez-zurien etorreraren alde edo kontra, noski. Beste mugimenduak ez dut uste gehiegi inporta zaizkienik, edozein alderditakoak izanik ere. Tronu altu-altu batetik begiratzen... [+]


AEBetako Defentsako inteligentzia zerbitzuko burua kaleratu dute, Iranen aurkako erasoetan Trumpi aurre egin ostean

Jeffrey Kruse buru zen Defentsa Departamentuko inteligentzia zerbitzuek eginiko txosten baten arabera, AEBek Irango gune nuklearrei eginiko erasoek ez zuten Teheranen gaitasun nuklearra "guztiz suntsitu", bizpahiru hilabetez atzeratu baizik. Trumpek, ordea, adierazi zuen... [+]


Irakasle plazen %17 hutsik geratu dira Nafarroako Bigarren Hezkuntzan eta Lanbide Heziketan

473 plaza eskaini dituzte eta 84 ez dira bete. Lehen Hezkuntzan, aldiz, ia lanpostu guztiak bete dira.


Inoiz izan ez zen osasun ituna: aukera galdua Osakidetzarentzat

Duela gutxi Eusko Jaurlaritzak bultzatutako "Euskadiko Osasun Ituna" izenekoaren porrota ez da anekdota politiko soil bat, ezta osasun-kudeaketan unean-uneko estropezu bat ere. EAEko osasunaren ikuspegi kolektibo, inklusibo eta benetan publiko bat galtzea politika... [+]


2025-08-26 | Josu Iraeta
Euskara, oldartu zaitez

Euskarak urte luzeetan ezaguturiko zapalkuntzaren ondorio larriak, frankismoaren errepresio itogarriak, baita gure hizkuntzarekiko erakutsi zuen jarrera erasokorrak ere, piztu zituzten herri honen euskaldungoaren kontzientzia eta oldarra. Eguneroko esperientziaren egoera larriak... [+]


Meatzaldea eta Ezkerraldea ez dira zuen zabortegiak

A zer zortea gurea! Inork nahi ez duen edozein industria-proiekturentzako puntu bero gogokoena gara gu! Ezkerraldea eta Meatzaldea, beti prest beste leku batzuetan gogaitzen duen guztia beso zabalik hartzeko. Petronor? Ederto. Lindane-hobi bat? Aurrera. Dorre elektrikoak gure... [+]


Gazara abiatuko da Global Sumud Flotilla, Euskal Herriko ordezkaritzarekin

Ontzidia abuztuaren 31n irtengo da Bartzelonatik. Euskal Herriko lau kide joango dira bertan, munduko beste 40 herrialdeetako solidarioekin batera. 


Dopina

Sentitzen dut, baina kosta egiten zait sinestea. Yeray Alvarez Athleticeko jokalariak analisi batean positibo eman izanak berriro azaleratu du kirolean existitzen den dopinaren inguruko eztabaida. Eliteko kirolean, hobeto esanda; eta horra hor auziaren gakoa. Kirolari... [+]


Gorpu bat aurkitu dute Nagoreko urtegian, Nafarroan

Herritar talde batek bainua hartzen zegoela gorpua aurkitu eta Polizia deitu zuen. Iruñera eraman dute gorpua autopsia egiteko, eta heriotzaren zergatia argitzeko. Gizonak 51 urte zituen.


Ukrainako Independentzia Egunean, Kievek eta Moskuk 146na preso trukatu dituzte

Arabiar Emirerri Batuen bitartekaritzarekin lortu dute preso trukea gauzatzea. Zelenskik adierazi du Ukrainak "askatasunaren alde" borrokatzen jarraituko duela, herrialdeak independentzia aldarrikatu zuenetik 34 urte bete direnean: "Bakea behar dugu, eta gure... [+]


Israelek Gazako Nasser ospitaleari eraso egin dio, eta gutxienez hemeretzi pertsona hil ditu, tartean lau kazetari

Gazako osasun zentro nagusia bonbardatu du Israelek. Hildakoen artean lau kazetari daude, Reuters, AP, Al Jazeera eta NBCkoak. 


Imanol (edo futbola gizartearen isla, beste behin)

Futbola herriaren opioa zela zioten batzuk; garrantzitsuak ez diren gauzetan garrantzitsuena dela pentsatzen dute hainbatek; kapitalismo basatienarekin lotzen duenik ere bada… Nire iritziz, gizartearen isla soila da; herritarron gabezia eta arazo askoren isla.

Ez zait... [+]


2025-08-25 | Thomas Barlow
Hizkuntzaren ertzetik erdialdera

Hizkuntzalari ospetsu José Ignacio Hualdek hiru joera nagusi bereizi ditu euskaldun berrien artean, batuarekiko harremanari dagokionez: euskalki biziko herrietan, gazteek etxean euskalkia darabilte eta eskolan batua; gaztelaniaz hitz egiten den hiriguneetan, gehienek batua... [+]


2025-08-25 | Haritz Arabaolaza
Irakasleon figura

Azkenaldian buruari bueltak ematen ari natzaio, hezkuntza publikoaren egoerari. Aurtengo ikasturteko greba garaiak pasa dira eta lan hitzarmen berria sinatu zela denboratxo bat igaro da. Irakasleoi, onerako eta txarrerako, garai hartako odol beroa hoztu zaigula esango nuke. Ez... [+]


2025-08-25 | ARGIA
Euskaltzale independentistak Behorlegiko kanpaldian bildu dira, Nafarroa Behereko EHEk gonbidatuta

Ez diote ezeri muzin egin nahi opor giroan: natura, aisialdia eta gogoeta izango dira ardatz Euskaltzale Independentisten Akanpadan, abuztuaren 25etik 31ra.


Eguneraketa berriak daude