DONOSTIATIK IRUÑERA, GURE KONPROMISOA KORRIKA

  • Bi berezitasun ditu aurtengo Korrikak: omenduak hamaika izatea eta lekukoa eraman edo kilometroa erosteaz at, norbanakoak aurrerantzean konpromiso zehatza erakustea. Konpromisoa ez baita etorkizunean etorriko dena soilik. Korrikaren 11.a da eta euskararen aldeko konpromisoa duela hogei urte lasterka hasi zen.

1999ko martxoaren 21ean
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Aurtengo Korrika martxoaren 19aren eguerdian hasiko da Iruñean, eta 28an amaituko da Donostian. Inoiz baino kilometro gehiago izango ditu edizio honek: 2.250 kilometro alegia. Korrika 11ren bideorako Koldo Izagirrek idatzitako testua honela azaltzen du aurtengo leloa: «Bat eta bat hamaika dira, eta hori hala ez denik ezin frogatuko du ezein eragiketa matematikok. Bat eta bat hamaika dira, elkarrengana biltzen diren biek bat egiten baldin badute. Bat egitetik hamaika sortzen dira: hamaika asmo, hamaika lan, hamaika poz. Matematika beti egon da euskaldunon aurka: sei euskaldun gehi erdaldun bat berdin zazpi erdaldun, hala izan da beti legea».
Hala izan da beti legea, baina «Bai Euskarari» kanpainan AEK buru belarri aritu da eta orain Korrikarekin euskal gizarte osoari beste urrats bat eskatzen dio.
Korrika 11ren berrikuntza garrantzitsuenetako bat konpromisoaren hariaren ildotik dator. Korrika betidanik kontzientziatze kanpaina erraldoia eta AEKrentzat diru iturri garrantzitsua izan bada ere, oraingo honetan beste ekarpen bat egin nahi du. Horretarako, kilometroa erosiz edo lekukoa eramanez Korrika honetan parte hartzen duten guztiei proposamen berezia egingo zaie: euskararen aldeko konpromiso zehatz bat har dezaten. Batek seme-alabak euskal ereduetan matrikulatzeko konpromisoa har dezake, besteak bere dendan prezioak euskaraz jarriko ditu...


HAMAIKA OMENDU.

Korrika guztietan egin izan zaio omenaldia euskararen aldeko jardueran nabarmendu den lagun bati, baina aurten omenduak hamaika izango dira, hamaika izan baitira alor desberdinetan euskararen alde aritu direnak. Hamaika hauek beste hamaika ordezkatzen dituzte, baina bizitzaren arlo desberdinetan egindako esfortzu anitzen ordezkari gisa izan dira hautatuak.
Korrikaren lehen eta azken eguna kenduta, egun bakoitza arlo bateko konpromisoari lotuko zaio, sektore batek hartuko du protagonismoa, eta sektore hori ordezkatzeko aukeratu diren pertsona zein taldeen omenaldirako hainbat ekitaldi berezi antolatu da. Bestetik, omenduak eta sektore horretan euskara bultzatzeko egindako lanean nabarmendutakoek Korrikan parte hartuko dute zuzenki, egun horretako kilometro berezia eginez.
Martxoaren 20, larunbata, Irratigintzaren Eguna izango da Korrikan, eta Baionan eguerdi partean Euskalerria Irratiak jasoko du omenaldia. 1988an lehenbiziko momentutik euskaraz emititzen hasi zen Iruñerriko irrati honek, zoritxarrez, oraindik ere administrazioarengatiko laguntza eta lege-berme osoa eskuratzeko arazo frankori aurre egin behar dio.
Igandea 21, Literaturari buruzko konpromiso eguna izango da, eta Korrika Erronkaritik goizez igarotzean Maiatz taldeak jasoko du omenaldia. Idazle talde bat baino askoz gehiago dugu Maiatz kolektiboa: liburu ugari argitaratu du, Ipar Euskal Herriko literaturaren azken urteetako nondik norakoak ulertzeko ezinbestekoa den «Maiatz» aldizkaria argitaratzen du, eta batez ere berrikuntza eta freskotasuna ekarri dio Iparraldeko literaturaren panoramari.
Astelehena 22, Helduen Euskalduntze Alfabetatzeari buruzko eguna izango da, eta arratsaldean Lizarratik igarotzean Maitena Araguasek jasoko du omenaldi beroa. Maitenak AEKn ikasi zuen euskara eta, AEKn beste hamaika lagunek egin bezala, beste urrats bat ematea erabaki eta irakasle izatera pasatu zen, gaur egun Zuberoako gau eskolan ari delarik.
Asteartea 23, Herrien eta Herritarren eguna izango da, eta Arantzatik Igantzira bitarteko bidean Arantzako herri osoak hartuko du omena. Euskaraz bizi den Nafarroako herri txiki eta txukun hau –Udal Euskaldunen Mankomunitatean dauden beste herri guztien antzera– lan eskerga egiten ari da eta, esaterako, aspaldian euskara ikasleentzat antolaturiko udako barnetegietan laguntza paregabea eskaintzen du herri osoak. Honekin batera euskaraz bizitzeko ahalegina egiten ari diren herritar guztien meritua aipatu nahi da omenaldi honen bidez.
Asteazkena 24an Zientzia munduari heltzen zaio txanda, eta Ordizian zehar eguerdi partean Pedro Miguel Etxenike zientzilari nafarrak hartuko du omena, euskarak zientzia munduan egin dituen urratsetan aritu diren guztiak gogoan hartuz. Zientzilari nafarra unibertsitateko irakaslea da, Jaurlaritzako Hezkuntza eta Kultura sailburu ohia, Euskararen Legearen eragilea, eta hainbat sari garrantzitsuren jabe da.
Osteguna 25ean Lan eta Zerbitzu mundua euskalduntzeko egiten ari den ahalegina omenduko da, kasu honetan bi omenduren bitartez, lasterketa iluntzean Gasteiztik igaroko denean. Elgoibarko Etxepe enpresak euskarari oraindik ere nahikoa arrotz zaion lan esparruan ahalegin berezia egin izan du, kanpo zein barne harremanak euskaraz garatu daitezen. Gasteizko Mendia Optikak euskalgintzako ekimenak sustatzeko eta euskara zerbitzuen mundura ekartzeko esfortzu ugari egin izan du, publizitatea euskaraz eginaz, kasu.
Ostirala 26, Irakaskuntza sektoreari eskainiko zaion korrika eguna da, eta omenduak hiru izango dira kasu honetan. Goiz partean Laudioko ikastolako sortzaile taldeak jasoko du omenaldia, garairik beltzenetan ikastolen mugimenduan lan eginez euskararen sua pizturik mantendu zuten gizon eta emakumeen izenean jasotako omena. Arratsaldean berriz, Sestaon, eskola publikoaren alde lan egindako guztiek jasoko dute errekonozimendua Kueto eskolan aritutako Argiñe Iturregiren bitartez. Gauez, azkenik, Joxerra Etxeberriak jasoko du omena Leioan, unibertsitate munduan euskara normalizatzeko lanean aitzindari izanagatik, gure hizkuntzak ofizialtasunik ez zuenean klaseak euskaraz emanez, ikas-materiala sortuz eta abar.
Larunbata 27, Kirolaren Eguna izango denez, Bilbon Jose Angel Iribar Athleticeko atezain ohia omenduko du Korrikak eguerdi partean, euskalgintzan konpromezua hartutako gizona izan baita beti. Athleticek omenaldia eskaini zionean, adibidez, bertan jasotako diru guztia euskarazko kirol hiztegia egin ahal izateko eman zuen.
Martxoaren 28, igandean jai handi baten bidez Donostiako Boulevardean amaituko da Korrika 11, kale horretako obrak garaiz bukatzen badituzte behintzat. Lekukoaren barruan Euskal Herri osoa eskuz-esku zeharkatu duen mezuaren irakurketa egin eta gero, jaigiroan euskararen alde bakoitzak hartutako konpromiso zehatza betetzeko ordua iritsiko da. Korrikak ez baitauka etenik


Azkenak
Euskara osasungintzan

Osakidetzak berak aitortzen duenez, “komunikazioa tresnarik garrantzitsuenetako bat da jarduera asistentzialean; beraz, zerbitzuaren kalitatea bermatzeko, ezinbestekoa da paziente eta erabiltzaileak erosoen eta seguruen sentitzen diren hizkuntza ofizialean jardutea”.


Amurrioko hizkuntza aniztasunaren elkargunea euskara dela aldarrikatu dute

Aiaraldeko Hizkuntzen Mapa proiektuarekin bat egin dute Amurrioko Amaurre, Zaraobe, Aresketa Ikastola, Mendiko Eskola eta Zabaleko ikastetxeek. Aiaraldeko Euskalgintza Kontseiluarekin elkarlanean udalerrian presente dauden hizkuntzak ikertu dituzte.


Hamaika mobilizazio gastu militarraren aurka eta Palestina zein Irango herritarren alde

Asteazkenean, NATOren goi-bilera hastearekin, aliantzak herrialdeei inposaturiko gastu militarraren aurkako mobilizazioak izan dira Hego Euskal Herriko hiriburuetan. Ostegunean eta ostiralean Iranen eta Palestinaren aurkako gerrak salatuko dituzte.


Gastu militarra %2tik %5era igotzea onartu dute NATOko herrialde guztiek

Hamar urteko epea dute NATOko estatu-kideek helburu hori lortzeko. Espainiak ere sinatu du akordioa, baina, aldi berean, Mark Rutte aliantza atlantikoko idazkari nagusiaren gutun bat eskuratu du Pedro Sánchezek, ustez "malgutasuna" emango liokeena. Donald Trumpek... [+]


Lanbide Heziketa euskalduna, noizko?

Zergatik eskaintzen dira Lanbide Heziketako hainbeste ziklo erdara hutsean EAEn? Zergatik jarraitu behar dituzte ikasketak gaztelaniaz ordura arte D ereduan euskaraz aritu diren ikasle andanak? Lanbide Heziketa euskalduntzeko behingoz plan estrategiko bat gauzatu dezala eskatu... [+]


Zuberoako Chaumes gasnategian eta Iratiko Txaletetan sexu erasoak jasandakoei babesa erakusteko dinamika abian da

Mauleko Chaumes gasnategian langile eta CGTko sindikatu ordezkaria izandako gizon baten kontrako lau salaketa dira pausaturik, eta Larraine gaineko Iratiko Txaletetan lankide ukandako bosgarren emakume batek ere gehitu du berea. Uztailaren 3an iraganen da auzia Pauen. Erasoa... [+]


2025-06-26 | Aiaraldea
Arartekora jo dute, “Osakidetzak ez dielako osasun sistema publiko eta duinaren aldeko 5.646 sinadurei erantzun”

Iazko udazkenean egin zuten sinadura bilketa, eta abenduaren 12an entregatu zituzten atxikimendu guztiak Osakidetzaren Gasteizko zerbitzu zentraletan. 


2025-06-26 | Antxeta Irratia
Euskararen Mapa osatu dute Urruñan engaiatu diren herriko 42 eragilerekin

Bai Euskarari ziurtagiria lortzeko interesa agertu duten herriko 42 elkarte eta establezimenduekin Euskararen Mapa osatu dute Urruñan. Euskara «biziago» egiteko pausoak emateko prest liratekeen eragileak identifikatu ondoren, urratsak egiteko laguntza emango zaie,... [+]


2025-06-25 | Euskal Irratiak
Betharram ikastetxearekin lotutako bortizkeria kasuak ikertzeko, lekukotasunen bilketa abiatu dute

Betharram ikastetxearekin lotutako sexu eta bortizkeria kasuak ikertzeko asmoz, Batzorde Ikerketa Independenteko kideek lekukotasunen bilketa abiatu dute


Billabesa gidariek greba mugagabea eginen dute uztailaren 1etik aurrera

Hilabeteetako protesten ostean, TCC enpresako zuzendaritzak ez du aurrera urratsik egin eta langileek leher egin dute. Greba mugagabera doaz, baita sanferminetako ez ohiko zerbitzuetan ere. “Enpresak erantzukizunez jokatuko balu saihestu litekeen zerbait” dio langile... [+]


Sustrai Erakuntzak salatu du enpresa batek Nafarroako lau eremutan kobre meategiak ireki nahi dituela

Fundazioaren arabera, Aguilar de Codes eta Sorlada artean, Villamayor de Monjardinen, Villlatuertan eta Kasedan ustiatu nahi dute kobrea. Iberian Copper SL izan da Nafarroako Gobernuari lau eremu horietan prospekzioak irekitzeko baimenak eskatu dizkion enpresa. 


Ehunka herritar elkarretaratu dira Hernanin San Joan gaueko eraso arrazisten kontra

Hernaniko Txosna Batzordeak azaldu duenez, gutxienez hiru eraso arrazista izan ziren herrian ekainaren 23ko gauean, eta horren harira zabaldutako “bulo eta gezur arrazistak” salatu ditu. Udalak ere adierazpen instituzionala onartu du gertaturikoa gaitzesteko. Amher... [+]


Sánchezen NATOko tratuak hautsak harrotu ditu zenbait estatu kideren artean

Asteazkenean bozkatuko dute NATOra bideratutako diru kopurua, eta Pedro Sánchez Espainiako presidenteak kuoten igoeran lortutako salbuespenak haserrea piztu du AEBetako eta Europako zenbait herrialdetako gobernuetan.


Galdakao-Usansoloko eta Gernika-Lumoko ospitaleetako “prekaritatea” salatu du ESK-k

Sindikatuak adierazi du bi ospitale horietan behin-behinekotasunean daudela langile gehienak, eta ordezkapenak ez direla bermatzen; ondorioz, langileen lan-karga areagotzen dela. Gehitu du larrialdi zerbitzuetan “gainkarga” dagoela.


Eguneraketa berriak daude