NAFARROAKO GOBERNUA ITSU ETA ENTZUNGOR
aurre egingo dieten hedabide independenteak
EAEko A-B-D ereduei G eredua gehitzen zaio Nafarroan, hots, euskararen aztarnarik ere onartzen ez duen irakaskuntza eredua.
Baina Nafarroan ere euskarak historiaren gorabeherei, ekaitz mardulei zein agintedunen estrategia maltzurrei aurre egin die egungo egoeraraino iritsiz. Euskaraz ikas daitekeen eremuetan –zonalde euskaldunean eta zonalde mistoan– euskara nagusi da –irakaskuntzan jakina–, eta euskaraz ikastea debekatua dagoen eremuan –zonalde ez euskaldunean– euskara ikasgai duen A eredua nagusitzen doa emeki-emeki, G ereduari gaina hartuz. Datuok zera adierazten dute, hots, zentzurik gabeko egoera legala gainditzeko borondatea egongo balitz, zonalde batzuetan emango ziratekeen emaitzak agian oso bestelakoak izango liratekeela.
Nafarroako ikastolek 5.734 ikasle biltzen dituzte (508 langile). Bost ikastola daude eremu euskaldunean (Baztan, Labiaga, Tantirumairu, Andra Mari eta Iñigo Aritza); lau zonalde mistoan (Jaso, Lizarra, San Fermin, Paz de Ziganda); eta zazpi zonalde erdaldunean (Arangoiti, Zangoza, Tafalla, Erentzun, Muskaria, Deikaztelu, Argia eta Kortes).
Horietatik bost egoera alegalean daude, Euskararen Legearen eta Logseren arabera (Argia, Erentzun, Kortes, Muskaria eta Deikaztelu). Bertan 500 ikasle (44 langile) biltzen dira. Tafallako eta Zangozako ikastolak kontzertatuak daude Euskararen Legea onartu aurretikoak direlako.
Berako Labiaga Ikastolak aldiz badu jadanik Haur Hezkuntza eta Lehen Hezkuntzarako kontzertua, eta eskakizun guztiak betetzen baditu ere DBH emateko onarpenik ez du jaso oraindik. Beraz, lerro horretan alegala izaten jarraitzen du, bertako irakasle eta gurasoek makina bat ahalegin egin badituzte ere. Nafarroako Gobernuak Logseren argudioa erabiltzen du aitzakia gisa Labiagakoei eskubidea ukatzeko. Eredu pedagogikoaren aukeraketan bide dago arazoa. Auzia epaitegian dago.
Nafarroako Ikastolen Elkarteko Irene Lopezen esanetan, ikastolen hazkundea oso txikia izan da Nafarroan azken urteotan, «
goitik eta behetik muga asko jartzen baitizkigute
Horregatik Nafarroan Eskola Publikoa eta euskara eskutik doaz
Nafar gizarteak euskararekiko agertzen duen begiruneak ez du zerikusirik ustez beren interesen ordezkari den Nafarroako Gobernuak euskararen aurka azaltzen duen jokaerarekin edota irakaskuntzaren barruan ezarri dituen neurri politiko administratiboekin.
Nafarroako Gobernua euskararen kontra gero eta jarrera argiagoa eta zabalagoa agertzen ari da, hainbaten esanetan. Horren zergatia matrikula eta aurrematrikuletan aurki daiteke. Gobernuaren helburua euskarazko irakaskuntzari kutsu gatazkatsua ematea litzateke, haurrek D eredua bazter dezaten.
Euskara Nafarroan hartzen ari den indarra ez da Sanzen eta bere lagunen gustukoa eta bere esku dauden bitarteko guztiak jartzen ditu errealitatea saihesteko. Iruñeko Ermitagaina auzoko hamasei haur eta hauen gurasoen egoera dugu lekukorik aipagarriena. Jose Maria Iribarren ikastetxea itxita dagoen bitartean, udaletxeak utzitako soto batean daude haurrok gurasoek kontratatutako irakasle batekin. Gobernuak entzungor jarraitzen du gurasoen eskakizunen aurrean –euskaraz ikasi ahal izatea–. Ermitagainan bezala, Donibane eta Mendebaldea auzoetan; antzeko arazoak dituzte sare publikoan D eredua ezarri nahi duten ikastetxeetan.
EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]
Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]
Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]
Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]
Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.
78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.
Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.
Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]
Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]
María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]