"Baserritarren lana ez da ondo baloratzen gizartean"

Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Paul Nicholson, EHNEko arduradunari elkarrizketa
"Baserritarren lana ez da ondo baloratzen gizartean"
Paul Nicholson, EHNE sindikatuko nazioarteko arduraduna
Bera Inglaterran jaio da, baina, Euskal Herrira gaztetxo etorri zen bere familiarekin. FAOren inguruko bilkuretan izan berria da Quebecen, Europako Nekazarien Koordinadoraren izenean. Berak dioskunez, munduko nekazari txikiek arazo berdintsuak dituzte eta elkarrekin jarduteko bildu dira.
Joan den astean Norvegiako baserritarrak izan ziren Euskal Herrian eta lehenxeago Austrian. Zer ikasi duzue bisita trukaketa hauetatik?
Batez ere haiek eta guk baserriarekiko dugun maitasuna eta baserriak gure herriei ematen dien nortasuna mantentzeko egiten dugun ahalegina. Bietan mendi-nekazaritza mantentzeko egiten den lana oso interesgarria da guretzat. Norvegian, esaterako, ez dute okelarik, garirik eta esnerik inportatzen eta hori Norvegia moduko leku batean lortzea oso esanguratsua da. Austrian ere, EBn sartu arte nekazaritza-politika berezia izan dute, prezio politika zehatzaren bidez nekazari jarduera mantendu ahal izateko. Eurak ere harrituta geratu dira hemen baserriarekiko dagoen atxikimenduarekin.
Austrian, 23.000 baserritarrek nekazaritza ekologikoa lantzen dute, kalitateari begiratzen zaio eta hemen egiten den mendi-nekazaritzak ere produkzio modu horrekin zerikusi handia du. Hemen ere, etorkizunari begira kalitatea da gure erronka.
Quebecen izan berri zara, 1996ko Erromako Elikadura Gailurraren Foro Alternatiboaren prestakuntza lanetan. Zer esaterik duzue baserritarrek hor?
Elikaduraren produkzioan baserritarrak protagonista gara. Quebecen egin zen batzarrean jendea nahiko domestikatua ikusi nuen, eta baserritarren erakunde gutxi --Iparramerikarrak ziren batez ere--; Gobernuz Kanpoko Erakundeak, estatuak eta multinazionalen arteko bilkura izan da nagusiki.
FAOren bilkuran, elikadura-segurtasunaren inguruan bi eztabaida nagusi izan dira, batzuentzat gosea arazo teknikoa da eta beste batzuentzat arazo politikoa. Gaur egun 800 milioi pertsona dago gosez munduan, eta 20 urtetan Lurraren egungo populazioa bikoiztu egingo denez, arazoa oso larria izango da, areago gainera lantzeko lur kopurua gero eta urriagoa denean.
Europako Nekazarien Koordinakundearen izenean izan ziren han eta mundu mailako Via Campesina erakundearen barruan, zer plazaratu duzue?
Osoko bilkuran publikoki berba egin duen nekazari elkarte bakarra izan da. Bost kontinenteetako nekazariak gaude hor eta argi ikusi dugu GATTen aurkako gure orain arteko kritikak ondo bideratuta zeudela. Globalizazioarekin aberastasuna banatuko dela zioten batzuek, baina datuek erakusten dutenez, garapenean dauden herrietako nekazariak ezin dira garatuetakoekin lehiatu eta hondoratzen ari dira. Eredu neoliberalaren aurka agertu gara, nekazari erreforma eskatu dugu, prezio justuak eta FAOren berbideratzea.
Via Campesinan herri garatuak eta garapenean dauden herrietako nekazariak zaudete, garatuetako soberakinek hondoratzen dituzte besteen prezioak. Ez al dago kontradikziorik zuen artean?
Ez dago kontraesanik, eredu berberaren aurka ari gara borrokan. Europan nekazarien % 20k laguntzen % 80 jasotzen dituzte, Latinoamerikan ere berdin gertatzen da. Eredu produktibista da eta intensifikazioa bultzatzen da. Bitxia zen, afrikarrak eta gu ekonomia lokalaren defentsa indartsua egiten ikustea. Kalitatea eta kontsumitzailearekiko harremana. Soberakinak ez dira haien aurkakoak bakarrik, baita gure aurkakoak ere.
Baserritarren defentsan jo eta ke baina, hemen behintzat, gero eta baserritar gutxiago, gazteak ez dira baserrian geratzen. Ez al du etsipenik sortzen horrek?
Egoera gogorra da, baina hor arazo desberdinak daude. Batetik errentagarritasun kontua: inbertsio gogorrak egin beharra, adibidez esne kuotetara heldu beharra... Bestetik, baserritarren astialdirako denbora urria da eta gazteek hori eskatzen dute, arrazoiz gainera; horrez gain, gizartean ez da ondo ikusten edo ondo baloratzen baserritarren lana eta horretaz ondo ohartzen da baserritarra, autoestimaren arazoa dago. Baserritarren lana oso sakrifikatua da eta maitasun handia behar du; sektorean sartzen den gaztea berezia da.
Duela gutxi Itoizko urtegiaren aurkako epaia eman zuen Entzutegi Nazionalak. Erriberako nekazariak, dena den, Itoizen alde azaldu ohi dira. Zuek ere badituzue afiliatuak han, zer diote, zer dio EHNEk?
Guk afiliatuak ditugu Erriberan eta baita mendialdean ere, eta azkenean adostasunera heldu gara guztiok. Lehenbizi erantzun behar da urtegi hori zertarako eta norentzat den, horren aurretik ezin da ezer egin. Nafarroako ubidea ez da egingo, ez baitago horretarako dirurik. Hori ez da Erriberarako egin, Mediterraniorako baizik.
XABIER LETONA
Paul Nicholson, EHNE sindikatuko nazioarteko arduraduna
LETONA, Xabier
18,19

Gaiez\Ekonomia\Lehen sekto\Nekazaritza
Gaiez\Ekonomia\Sindikalgin\Sindikatua\EHNE
Pertsonaiaz\NICHOLSON1
Egileez\LETONA1\Ekonomia

Azkenak
Itsaso zakar bat eta bi ahots poetiko

Xak eta Ekiza

Non: Ondargain txiringitoan (Deba)
Noiz: abuztuaren 27an.

-------------------------------------------------------

Euri langarraren eta lanbro-lainoen artean pasatu dugu Gipuzkoako muga, kostaldean zehar doan errepidetik itsaso zakarrari beha. Bandera... [+]


Jaizkibel konpainiak gutuna eman dio alkateari, desfilean: “Estrategia aldatzeko garaia dela adierazi diogu”

Jaizkibel konpainia berdinzaleak bi ekintza berezi egin ditu Hondarribiko alardearen egun honetan. Batetik, urte luzez ukatu zaion eta Alarde Tradizionalak baino erabili ez duen espazio oso sinbolikoa bere egin du; bestetik, gutuna eman diote alkateari, mahai gainean bestelako... [+]


Gida bat Donostiako Zinemaldiaren atarian

Euskarazko ekoizpenek presentzia nabaria izango dute aurtengo edizioan. Bestelakoen artean, espektatiba handiko lan eta gonbidatuak izango dira Donostian: George Clooney protagonista duen Jay Kelly pelikula; Angelina Jolie ere ikusiko dugu Couture-rekin; Julliete Binoche... [+]


Euskarazko ekoizpen ugari, Zinemaldian

Sail Ofizialean erakutsiko dira hiru: Maspalomas, Karmele eta Zeru ahoak. Lehia nagusitik kanpo, zuzendari onenaren saria irabazten ahaleginduko da Irati Gorostidi Aro berria pelikularekin. Beste zenbait lan ere aurkitu ahalko dira.

Zinemaldiaren atariko orokorra beste [+]


ANALISIA
CAFek Israelekin kontratua eteteko asmorik ote du?

Etengo du. Hori da kaskora supituan etorri zitzaidan pentsamendua, gosaria ahoan eta Euskadi Irratia sintonian, Imanol Pradales lehendakaria entzun nuenean CAF “gogoeta etikoa” egitera gonbidatuz, Palestinako lur okupatuetan trena eraikitzeko duen kontratua eten edo... [+]


Tunisian dira, abiatu eta astebetera
“Flotillaren aurkako eraso bat Palestinaren aldeko greben pizgarri balitz, ongi etorria izan dadila”

Astebete igaro da Bartzelonako portutik Global Sumud Flotilla ekimeneko lehen ontziak itsasoratu zirenetik, Gaza helburu. Tunisian lurreratu berri erantzun ditu ekimeneko euskal ordezkaritzako kide Itziarrek ARGIAren galderak, igande arratsaldean. Flotillako Tunisiako ontziekin... [+]


Enpatia garaia

Ekofeminismoak bizitza nondik eta nola baloratzen duen, ikuspegi konplexuagoa eraikitzeko proposamena dakart. Desazkundearen inguruko ekofeminismoa eta antiespezismoa ezagutzearen ondorio dira datozen lerroak; landa eremuan jaio eta hirigunean bizitzeak dakartzan ikuspegiekin;... [+]


2025-09-08 | Nagore Zaldua
Itsas izar arantzaduna
Izarren hautsa

Izarrak, ortzi mugagabean, keinu egiten diguten argi izpi dardarti liluragarriak dira, osotasuna eta ezereza bateratuta, zer garen ulerrarazteko oroitarri zaizkigunak: izan sua, izan ondotik joan zaizkigun kuttunak, gizakiaren txikitasuna edo Anbotoko Mariren edertasuna;... [+]


2025-09-08 | Jakoba Errekondo
Orria egitera

Orriuldu gabe daude oraindik zuhaitzak eta arbolak. Hostoak ihartu gabe daude, bai. Eta hostoa jasotzeko sasoi aproposa da. Hostoa, batez ere geroago jasotzen da; zuhaitzaren adaburua janzten duen orritza edo hostotza erortzen denean edo orriultzen denean, lurraren instantziako... [+]


2025-09-08 | Garazi Zabaleta
Amama
Lursail bakoitzak bere arnoa

Irulegi eta Anhauze artean ditu mahastiak Joanes Haritschelharrek, Amama proiektuaren bultzatzaileak. “Mahastiak ene amarenak ziren, eta bera jubilatu zenean hartu nuen nik etxaldea, 2022an”, azaldu du. Ama mahastizaina eta aita ardi gasnagilea ditu, eta beraz, beti... [+]


“Inoizko euskal zinemarik indartsuena” izango da 73. Zinemaldian

Astelehenean jakinaraziko dituzte ordutegiak, eta hilaren 14an, igandean, jarriko dituzte salgai lehen egunetako sarrerak. 254 film egongo dira ikusgai, 56 herrialdetakoak.


26 herrialde prest dira Ukrainan esku hartzeko, baina Putinek erantzun die helburutzat joko dituela

Emmanuel Macron Frantziako lehendakariak adierazi du 26 herrialde prest direla gerra amaitu ondoren Ukrainan indar militarra zabaltzeko, “lurrez, airez edo itsasoz” parte hartuz. Vladimir Putin buruzagi errusiarrak erantzun die ez duela horrelakorik onartuko, ez... [+]


Hizkuntza bat gutxiago munduan: azken caddo hiztuna hil da

Caddo hizkuntza gorde eta biziberritzeko ahaleginean ari den ekintzailea da Alaina Tahlate. AEBetako jatorrizko caddo herriko hizkuntza hori jario oneko hiztun bakarrarekin gelditua zen: Edmond Johnson, 95 urteko hiztunarekin. Tahlate gazteak aitortu zion estutasunez bizi zuela... [+]


Asimilazioaren kontrako topagune izanen da Izpegi irailaren 19 eta 20an

Izpegiko besten hirugarren edizioa ospatuko dute, Basaizea Baigorriko kultur elkarteak, Baztango Gazte Asanbladak eta Baigorriko zein Erratzuko gazteek elkarlanean prestaturik. Hitzaldiak, bazkaria, ibilaldia, kontzertuak... izanen dute zeregina.


Eguneraketa berriak daude