"Baserritarren lana ez da ondo baloratzen gizartean"

Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Paul Nicholson, EHNEko arduradunari elkarrizketa
"Baserritarren lana ez da ondo baloratzen gizartean"
Paul Nicholson, EHNE sindikatuko nazioarteko arduraduna
Bera Inglaterran jaio da, baina, Euskal Herrira gaztetxo etorri zen bere familiarekin. FAOren inguruko bilkuretan izan berria da Quebecen, Europako Nekazarien Koordinadoraren izenean. Berak dioskunez, munduko nekazari txikiek arazo berdintsuak dituzte eta elkarrekin jarduteko bildu dira.
Joan den astean Norvegiako baserritarrak izan ziren Euskal Herrian eta lehenxeago Austrian. Zer ikasi duzue bisita trukaketa hauetatik?
Batez ere haiek eta guk baserriarekiko dugun maitasuna eta baserriak gure herriei ematen dien nortasuna mantentzeko egiten dugun ahalegina. Bietan mendi-nekazaritza mantentzeko egiten den lana oso interesgarria da guretzat. Norvegian, esaterako, ez dute okelarik, garirik eta esnerik inportatzen eta hori Norvegia moduko leku batean lortzea oso esanguratsua da. Austrian ere, EBn sartu arte nekazaritza-politika berezia izan dute, prezio politika zehatzaren bidez nekazari jarduera mantendu ahal izateko. Eurak ere harrituta geratu dira hemen baserriarekiko dagoen atxikimenduarekin.
Austrian, 23.000 baserritarrek nekazaritza ekologikoa lantzen dute, kalitateari begiratzen zaio eta hemen egiten den mendi-nekazaritzak ere produkzio modu horrekin zerikusi handia du. Hemen ere, etorkizunari begira kalitatea da gure erronka.
Quebecen izan berri zara, 1996ko Erromako Elikadura Gailurraren Foro Alternatiboaren prestakuntza lanetan. Zer esaterik duzue baserritarrek hor?
Elikaduraren produkzioan baserritarrak protagonista gara. Quebecen egin zen batzarrean jendea nahiko domestikatua ikusi nuen, eta baserritarren erakunde gutxi --Iparramerikarrak ziren batez ere--; Gobernuz Kanpoko Erakundeak, estatuak eta multinazionalen arteko bilkura izan da nagusiki.
FAOren bilkuran, elikadura-segurtasunaren inguruan bi eztabaida nagusi izan dira, batzuentzat gosea arazo teknikoa da eta beste batzuentzat arazo politikoa. Gaur egun 800 milioi pertsona dago gosez munduan, eta 20 urtetan Lurraren egungo populazioa bikoiztu egingo denez, arazoa oso larria izango da, areago gainera lantzeko lur kopurua gero eta urriagoa denean.
Europako Nekazarien Koordinakundearen izenean izan ziren han eta mundu mailako Via Campesina erakundearen barruan, zer plazaratu duzue?
Osoko bilkuran publikoki berba egin duen nekazari elkarte bakarra izan da. Bost kontinenteetako nekazariak gaude hor eta argi ikusi dugu GATTen aurkako gure orain arteko kritikak ondo bideratuta zeudela. Globalizazioarekin aberastasuna banatuko dela zioten batzuek, baina datuek erakusten dutenez, garapenean dauden herrietako nekazariak ezin dira garatuetakoekin lehiatu eta hondoratzen ari dira. Eredu neoliberalaren aurka agertu gara, nekazari erreforma eskatu dugu, prezio justuak eta FAOren berbideratzea.
Via Campesinan herri garatuak eta garapenean dauden herrietako nekazariak zaudete, garatuetako soberakinek hondoratzen dituzte besteen prezioak. Ez al dago kontradikziorik zuen artean?
Ez dago kontraesanik, eredu berberaren aurka ari gara borrokan. Europan nekazarien % 20k laguntzen % 80 jasotzen dituzte, Latinoamerikan ere berdin gertatzen da. Eredu produktibista da eta intensifikazioa bultzatzen da. Bitxia zen, afrikarrak eta gu ekonomia lokalaren defentsa indartsua egiten ikustea. Kalitatea eta kontsumitzailearekiko harremana. Soberakinak ez dira haien aurkakoak bakarrik, baita gure aurkakoak ere.
Baserritarren defentsan jo eta ke baina, hemen behintzat, gero eta baserritar gutxiago, gazteak ez dira baserrian geratzen. Ez al du etsipenik sortzen horrek?
Egoera gogorra da, baina hor arazo desberdinak daude. Batetik errentagarritasun kontua: inbertsio gogorrak egin beharra, adibidez esne kuotetara heldu beharra... Bestetik, baserritarren astialdirako denbora urria da eta gazteek hori eskatzen dute, arrazoiz gainera; horrez gain, gizartean ez da ondo ikusten edo ondo baloratzen baserritarren lana eta horretaz ondo ohartzen da baserritarra, autoestimaren arazoa dago. Baserritarren lana oso sakrifikatua da eta maitasun handia behar du; sektorean sartzen den gaztea berezia da.
Duela gutxi Itoizko urtegiaren aurkako epaia eman zuen Entzutegi Nazionalak. Erriberako nekazariak, dena den, Itoizen alde azaldu ohi dira. Zuek ere badituzue afiliatuak han, zer diote, zer dio EHNEk?
Guk afiliatuak ditugu Erriberan eta baita mendialdean ere, eta azkenean adostasunera heldu gara guztiok. Lehenbizi erantzun behar da urtegi hori zertarako eta norentzat den, horren aurretik ezin da ezer egin. Nafarroako ubidea ez da egingo, ez baitago horretarako dirurik. Hori ez da Erriberarako egin, Mediterraniorako baizik.
XABIER LETONA
Paul Nicholson, EHNE sindikatuko nazioarteko arduraduna
LETONA, Xabier
18,19

Gaiez\Ekonomia\Lehen sekto\Nekazaritza
Gaiez\Ekonomia\Sindikalgin\Sindikatua\EHNE
Pertsonaiaz\NICHOLSON1
Egileez\LETONA1\Ekonomia

Azkenak
2025-07-18 | Mara Altuna Díaz
Noelia Sánchez Jenkins, gales irakaslea Patagonian
“Galesak bizirik dirau Patagonian”

Zerk lotzen ditu Galesko muino berdeak eta Patagoniako basamortu hotzak? Bada, hil nahi ez duen hizkuntza batek. Noelia Sánchez Jenkinsen arbasoak 1865ean lehorreratu ziren Patagonian (Argentina). Galesetik iritsi ziren, britainiarrek inposatutako zapalkuntzatik ihesean... [+]


2025-07-18 | Gedar
SAPAri 2,3 milioi emango dizkio Espainiako Industria Ministerioak

Gipuzkoako enpresak hainbat kontratu sinatu ditu Israelgo industria militarrarekin, eta diru publikoa jasotzen du ibilgailu elektriko bat garatzeko, Espainiako Gobernuak finantzatutako proiektu baten bidez.


Massive Attack musika taldeak Gazaren aldeko musikarien aliantza sortu du

Ingalaterrako Massive Attack taldeak artisten arteko aliantza sustatu du, hasi berri diren artistei edo Israelen aldeko erakundeen zentsura pairatzen dutenei babesa emateko.


Euskara, katalana eta galiziera Europar Batasuneko hizkuntza ofizial gisa aitortzea babestu dute hainbat unibertsitatek

Espainiako Gobernuak Europako Batzordeari egindako eskaerari Euskal Herriko, Kataluniako eta Galiziako 28 unibertsitatek babesa eman diote. Salvador Illa Kataluniako Generalitateko presidenteak eta Imanol Pradales lehendakariak eskutitz bat sinatu dute eskaerari babesa... [+]


Aurreakordioa erdietsita, Eskirozko BSH enpresa abenduan itxiko dute

Bilera akigarria izan zuten asteazkenean Eskirozko BSHko lan batzordeko kideek eta multinazional alemaniarraren zuzendaritzako kideek: aurreakordioa lortu zuten UGT, CCOO, ATTIS eta Solidarik (17 ordezkaritik gehiengoa dute 12 kiderekin) eta ez dute mahai gainean jarritakoa... [+]


Bizkaia eta Gipuzkoako hainbat hondartza desagertzeko arriskuan daude

Gaztetape (Getaria) eta Muriola (Barrika) hondartzak 2050. urterako desager daitezke Greenpeaceren txostenaren arabera. Itzurun (Zumaia), Karraspio (Mendexa), Isuntza (Lekeitio) eta Azkorri (Getxo) hondartzek hedaduraren erdia gal dezakete.


Iruñeko espetxeko osasun arreta “urria” dela salatu du Salhaketa Nafarroak

Nafarroako Gobernuak espetxeetako osasun zerbitzuaren eskumena eskuratu zuenetik, baliabideak “indartu” dituzten arren, presoek nabarmendu dute ez diela sobera eragin egunerokoan.


‘Eskumenlagoa’

Hezkuntza Sailak 2025-2026 ikasturtearen antolaketa bigarren hezkuntzako ikastetxe publikoetan ebazpena argitaratu du. Urteroko agiria da, uztail hasierakoa; ikasturte-hasierako ebazpena esaten diogu.

Aurtengoan, hauxe jasotzen du euskarazko bertsioak:... [+]


2025-07-18 | Aiaraldea
Gorrotozko delitu salaketa jarri dute Artziniegan eta Udalak “irain arrazistak” gaitzetsi ditu

Artziniegako Udalak mezua zabaldu du gertatutakoa gaitzesteko eta elkartasuna adierazteko irainak jaso dituzten herritarrei.


2025-07-18 | Elhuyar
Neandertalak San Adriango koban maiz ibili zirela berretsi dute, Aizkorrin

Duela bi urte Aranzadi Zientzia Elkarteak neandertalek egindako harrizko tresna batzuk eta haiek jandako animalien hezurrak aurkitu zituzten San Adriango koban. Horrela jakin zuten neandertalek duela 40.000 urte koba hori erabili zutela. Aurten egin duten indusketa-kanpainan... [+]


2025-07-18 | Sustatu
Fitxategi handien transferentziarako alternatibak (WeTransferrekoa ikusita)

WeTransferren baldintza berri gaiztoen aurrean, alternatibarik? Bai, pare bat, edo bien arteko konbinazioa. Enkriptazioa edo/eta Tori.eus zerbitzu euskalduna erabiltzea.


2025-07-17 | ARGIA
Europan espetxean denbora gehien daraman preso politikoa
40 urteren ostean Georges Abdallah askatuko dute uztailaren 25ean

Georges Ibrahim Abdallah, Frantzian 40 urteko espetxealdia igaro ondoren kaleratuko dute. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea izan zen, eta diplomazialari israeldar eta amerikar bana hiltzeaz akusatu zuten. Inoiz... [+]


2025-07-17 | Piztu Donostia
Ez dakigu ahoa ixten

Azken sei urteotan Piztu Donostia eragile sozialaren talde motorra osatu dugunoi txanda pasatzeko unea iritsi zaigu, mila gai eta beste mila fronte zabalik geratzen diren arren.

Duela sei urte Eneko Goiak, PSOEren laguntzarekin, osaturiko Donostiako Udalak bideratzen zuen... [+]


Eguneraketa berriak daude