«Jada ez da nahikoa produzitzea, saltzeko irudimena behar dugu»


1993ko abenduaren 12an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Diseinuzko esperientzien elkar trukeko jardunaldiak hizpide
«Jada ez da nahikoa produzitzea, saltzeko irudimena behar dugu»
Ion Sojo Garate, Industri Diseinurako Zentroko gerente zuzendaria
Aurreko astean Bilbon Akitania eta EAEren arteko diseinuzko esperientzien elkar trukeko jardunaldi batzuk burutu ziren, bigarren atala urtarrilaren 11n Bordelen gauzatuko dela. Produktu berrien eta ohizkoen ikerketa eta garapenerako zein hauen merkaturaketarako tresna beharrezkotzat jotzen da gaur egun industri diseinua, nahiz eta Euskal Herriko enpresek ezer gutxi jakin honetaz.
ARGIA. Zeintzuk dira jardunaldi hauen helburuak?
I. SOJO. Jardunaldiok egitea EAE eta Akitaniaren arteko akordioen ondorioa da; eta gure asmoa industri diseinuaren inguruan mugaren alde bietan genituen esperientziak trukatzea. Horretarako DZ (Industri Diseinurako Zentroa) eta 4D (Bordeleko 4 unibertsitate biltzen dituen taldea) elkartu ginen, beti ere enpresa eta industri diseinuarekin zerikusirik duen edozein ekimen praktiko aztertzeko.
A. Zer ikasi behar dugu Hegoaldekook Iparraldekoengandik, eta alderantziz, hango sektore nagusia zerbitzuzkoa eta hemengo sare ekonomikoa industriala izanik?
I.S. Alde batetik, Akitaniak ez ditu zerbitzuak soilik, Bordele ingurua oso industriala baita. Eta ikasteari dagokionez ez ditugu, printzipioz, desberdintasun handiegiak, berrikuntza eta balore berdintsuak baititugu. Adibidez, konpetitibitateaz asko aritzen gara, gure arazo guztiak konponduko dituen edabe magikoa bailitzan, baina ez da horrela. DZ eta 4D ondorio batera heldu gara, hau da, enpresa barruan eman behar da kultura aldetiko aldaketa bat: enpresa bat kudeatzeko ohitura eta jarrera berriak behar ditugu eta hauen artean dago industri diseinua. Akitaniatik ikasi behar duguna zera da, enpresa antolaketa berriaz, zentzu honetan gu baino aurreratuagoak daude eta.
A. Aldaketa garaia bizi dugu eta askotan enpresek ez dakite aldaketa horiei aurre egiten. Industri diseinua lagungarria gerta al daiteke?
I.S. Alor honen eraginkortasuna neurtzea nahiko zaila da, publizitatearena neurtzea zaila den bezala. Nork daki publizitateari esker produktua saldu den ala merkatu liderra blokatu den? Industri diseinua antzekoa da. Produktuaren kalitatea, irudia, banaketa, merkatua aztertzen ditu. Azken batean, jada ez da nahikoa produzitzea, merkatu baten arabera produzitu behar da eta produktu bat merkaturatzeko behar duzun informazioa biltzen du industri diseinuak. Ez da nahikoa produktua estetikoki baloratzea, areago doa, enpresa osoa inplikatu behar du diseinu horrek.
A. Akitanian aurreratuagoak daude arlo honi dagokionez?
I.S. Euskal enpresetan oso diseinu gutxi egon da eta dago. Ez da nahikoa diseinatzaile talde bat izatea, prozesu bat da. Enpresa antolatzeko edota produktuak merkaturatzeko irudimena behar da, ohizko ereduak porrot egin dute eta hori da diseinuzko prozesu horren zeregina.
A. Euskal ekonomiak bide horri heldu behar dio?
I.S. Ez dugu beste irtenbiderik. Gune teknologikoak, langile koalifikatuak, industri oinarri garrantzitsua dugu. Orain egin beharrekoa zera da, guzti honi sormen ahalmena eta irudimena gehitu gure produktuak saltzeko, kalitate irizpideak galdu gabe. Arazoa ez da produzitzea, hori nonnahi egiten da, gauza da merkatu liderra den produktua izatea. Eta industri diseinua faktore garrantzitsuenetakoa da.
A. Krisi garaiak bizi ditugula, ez al da zaila enpresariengandik hori itxarotea?
I.S. Oso zaila da. Hedapen egoera batean enpresariek inbertsioak egiten dituzte beldurrik gabe, eta orain arte teknologian inbertitu izan da. Baina Euskal Herrian aspaldidanik bizi dugun krisialdiak egoera larriak ekarri ditu enpresari gehienentzat. Gaur egun enpresariek itolarritik ateratzeko egiten dituzte saioak eta egunetik egunera bizi dira. Gainera, diseinua ez da makineria edota teknologia bezala, uki daitekeen zerbait. Euskal enpresariak orain arte produzitzeaz arduratu dira bakarrik, berezko merkatua zutelako, baina Irungo muga zabaldu denetik, merkatu hori aldatu egin da eta gaur egun ez dakigu nola, non eta zer saldu. Garrantzitsua da hemen produzitzen diren produktuak merkatu berri horretara egokitzea. Ez dago beste irtenbiderik. Saltzeko orduan irudimena behar dugu.
Myriam Gartzia
24-25

GaiezEkonomiaIndustriaBesteak
PertsonaiazSOJO1
EgileezGARTZIA3Ekonomia

Azkenak
“Herriak erabaki du Hatortxu Rock 30 aldiz egitea”

26 urtez euskal preso eta iheslariak etxeratzeko aldarria oholtza gainera eraman ondoren, Hatortxu Rock jaialdiak bere azken edizioa egingo du ostegunetik igandera bitartean, Lakuntzan (Nafarroa). Jaialdian bildutako dirua preso sein senideentzat dispertsioak zekarren zama... [+]


Banketxeen mozkinak eta ustezko ezinak

Askotan hitz egin izaten da (dugu) banketxeen inguruan, kritika askoren jo-puntuan jarriz behin baino gehiagotan. Inor gutxi ezagutzen dut banketxeei buruz zerbait txarra esan ez duenik… baina, era berean, inor gutxi ezagutzen dut banketxeen zerbitzurik erabiltzen ez... [+]


2025-07-22 | Nagore González
Maite ditugun pertsonen heriotza

Zenbat min jasan dezake bihotz batek?

Zenbat aztarna sentitu dezake azkenengo bihotz-taupadara arte?

Jaiotzen garenetik, min desberdinak sentitzen ditugu. Desilusioak eta arazoak, gero eta helduago garenean, orduan eta jasanezinagoak bihurtzen dira.

Jolasa bukatzea... [+]


2025-07-22 | Patxi Azparren
Armagintza eta gerrekin eten

Orain dela 39 urte Hego Euskal Herriak, Kataluniak eta Kanaria uharteek ezetz esan zioten NATOri; duela 36 urte lehenengo intsumisoek euren burua aurkeztu zuten Gobernu Militarretan. Garai hartan Gerra Hotzaren izua hedatuta zegoen, blokeen arteko gatazka, gerra nuklear baten... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | ARGIA
Kanakyko independentistek eta Frantziak adostutako akordioa eztabaidatuko dute oinarriek egunotan

Uztailaren 12an akordioa sinatu zuten Kanakyko indar independentistek eta Frantziako Gobernuak Parisen. Negoziatzaile independentistek “akordio historikotzat” jo zuten. Alabaina, independentisten arteko hainbat taldek akordioari buruzko erreparoak agertu dituzte, eta... [+]


2025-07-22 | UEU
Elisa Peredo Quiroz (Maitelan)
“Emakume eta migrante izateagatik ez gaituztela kontuan hartzen hautematen dugu”

Kooperatibismo bat komunitateari begira: lurraldeetako beharrei erantzuteko ereduak zabaltzen jardunaldia izan zen ekainaren 19an eta 20an Usurbilen, Jakinek, Usurbilgo Udalak eta UEUk elkarlanean antolatuta. Praktika kooperatibo eraldatzaileen adibide gisa, besteak beste, [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Bizkaiko autoeskolek hirugarren greba eguna izan dute astelehenean

Uztailak 8, 16 eta 21 izan dira greba egiteko ELA eta CCOO sindikatuek aukeratutako egunak. Kontsumorako Prezioen Indizea (KPI) eta soldatak parekatzea eta lanaldiak murriztea eskatzen dute. 


Nerabeak

Gero eta sarriagotan ikusten ditut nerabeak sufritzen. Irakasle naizenetik Bigarren Hezkuntzan, azken urteotan gero eta kasu bortitzagoen aurrean ikusi dut neure burua, eta hortxe batez ere hasten zaigu irakasleoi korapiloa. Nola lagundu nerabeari? Ikastetxean ordu asko... [+]


BSHko langileen gehiengoak onartu egin du sindikatuek eta enpresak adostutako aurreakordioa

Langile batzordeak eta enpresak adostutako aurreakordioak 655tik 609ra murriztuko ditu kaleratzeak, gainerakoak birkokatuko dituzte. Astelehen arratsaldean jakin da langileen %78k babestu dutela akordioa. Nafarroako Gobernuak eta langile batzordeak etorkizunari begira,... [+]


Cesar-Neron kasua

Martxoaren 25ean Arabako Foru Aldundiak (AFA) eta Eusko Jaurlaritzak (EJ) prentsa-ohar bat atera zuten, hedabideetan nahiko zalaparta eragin zuena, Gobierno Vasco remite a la Ertzaintza dos piezas cerámicas del yacimiento de “Las Ermitas” por ver indicios de... [+]


Ana Sagasti (AZ Ekimena)
“Jasanezina da sanferminetan pixaren kiratsa eta etengabeko soinua”

Alde Zaharreko Ekimeneko Ana Sagastirekin hitz egin du Euskalerria Irratiak, bertako bizilagunek sanferminak nola bizi dituzten ezagutzeko. Bederatzi egunez eta 24 orduz soinua gehiegizkoa eta pixa usaina erabatekoa dela esan du. Jaia eta egunerokotasuna uztartzeko... [+]


Riviera Gaza: euskal ekonomiarako aukera bat?

Bai, eremu horren historia odoltsua da. Pena izan zen hainbeste jende hiltzea eta herri hori modu horretan kanporatua izatea, baina hainbestetan gertatu dira halakoak...! Gizakiok ez dugu erremediorik eta Historiak ez du atzera bueltarik. Egiten ari zirena gehiegizkoa zela... [+]


Donostiako Klasikoa eta Israel-Premier Tech taldea

BDZ Israeli Boikota, Desinbertsioak eta Zigorrak mugimenduko (BDS nazioartean) ordezkaritza bat bildu berri da Donostiako Klasikoa antolatzen duen Oceta erakundeko arduradun batekin. Jakinarazi digu aurten, iaz ez bezala, lasterketara ez dela talde israeldarrik etorriko... [+]


Eguneraketa berriak daude