«Ez ditugu elkarrizketa helburuak bete, eta zentzu honetan, frakasatu egin dut»
aurre egingo dieten hedabide independenteak
Euskal Herriko Unibertsitateko errektore ohia eta Zuzenbide Fakultateko katedraduna, Eusko Ikaskuntzaren gidaritzak ez dio lasaitzeko aukerarik eman. 75 urte bete dituen erakundeak herren dauzka proiektua eta laguntzak; ez ordea, etorkizuna, Gregorio Monrealek dioenez. Frogatzeko eskatu diogu eta honen harira eman dizkigu adibide gehienak. Euskal kulturaren ikuspegi zabalagoa ere eskaini digu, kritika zorrotzen artean.
Elkarte honetan, organu legitimatzailea asanblea orokorra da. Kargu bakarra aukeratzen du berak, lehendakaritzarena. Asanblea honetan onartzen den programa betetzeko nago, gero praktikan, batzorde iraunkorraren bitartez bideratzen dena. Nire lidergoa, beraz, oinarrian demokratikoa izateaz gain, bi erabakigune nagusi horiei loturik dago.
Agian, ez ditugu elkarrizketa helburuak bete, eta zentzu honetan, frakasatu egin dut, espero zen giroak huts egin duelako, ez garelako gai izan aurrera egiteko. Ez dugu arrakastarik izan.
Juridikoki, une honetan, gehiago ahal du Nafarroako Gobernuak EAEkoak baino. Ez dezakegu pentsatu, ordea, Nafarroako Gobernuak gure erakundea buru belarri defendituko duenik EAEko Gobernuaren borondatearen aurka. Bi gobernuena behar du, noski, kontsentsua. Eta hori bilatzen dugu.
Proiektuaren definizioan aurrera egin behar du elkarteak eta hainbat arlotan lanean ari diren gizarte taldeak proiektura erakarri. Hau horrela egiten bada, politikari batek aurka bota ditzakeen kanoikadek (hori bai, egundoko boterea dute eta hori beldurgarria da oso) ez dezakete ito ondo definituta eta gizartearen sostengua duen instituzio bat. Honen testigantza Oñatin eman genuen.
Euskal komunitate zientifikorik ba al dugu? Fisikoki badago, baina joan zaitez klaustroetara eta aztertu nola pentsatzen den eta egiten diren lan zientifikoen proiektatzeko naziotasunaren ikuspegirik badagoen. Instituzioen barruan ez dago herrigintzara jarritako dinamikarik. Hori da oinarrian huts egiten duena.
Adibide bat: ez dago unibertsitateen arteko gune bateraturik. Beste bat: gurea bezalako herri txikiak behar duen nazioarteko proiekzioa bultzatzeko aldizkaria falta zaigu, munduko liburutegi eta unibertsitate nagusienetan zabalduz, Euskal Herriko kultura ikuspegi zabala eskainiko duena.
Europako Komunitateak ikerketa programa aukerak eskaintzen ditu. Horietan parte hartzeko sare neutroak behar dira, unibertsitateak koordinatu eta guztien parte hartzea bideratuko dutenak. Dibulgazioa dago gero, kulturaren ikuspegi osoa eskainiko dituzten materialak osatu behar dira, historia dela, geografia...
Baina, zein da jokamoldea? Hor ditugu administrazioak zein unibertsitateak, eta zertarako besteak? Plataforma hauek gabe ez baitago aurrerapen zientifikorik, kontrasterik, komunikaziorik.
Alderdi guztiek jokatu dute honela, ez dira jabetu Euskal Herriaren eraikitze prozesuan gizarte mailako ekimenek duten garrantziaz, eta lagundu behar direla, sustatu, ez mesprezatu, gertatzen den moduan.
Hala ere, unibertsitateari buruz ezkorra naiz. Guk antolatutako unibertsitatearen diseinua Euskal Herriaren beharretatik oso urrun dago. Ez dut esaten jende onik ez dagoenik, bai noski, baina oro har, irakasleen maila kaskarra da. Kalitate izugarria dakarren belaunaldia badago, zientziarekiko interesa duena, baina kalean daude... Bien bitartean, barruan, beste hainbat, bokazio faltan eta produktibitate emankorrik erakutsi gabe ari dira.
Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]
Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.
Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]
Ekainaren 23aren eta uztailaren 2aren artean iraganen da ahozko azterketa. Frantsesez pasa beharreko azterketa izanda, Seaskako, sail publikoko eta pribatuko irakasle batzuek publikoki jakitera eman dute euskaraz bideratzeko aukera eskainiko dietela ikasleei.
Gasteizko Umandi ikastola duela 50 urte sortu zuten hainbat familia aski ausartek –herri ekimena, orduan ere–, euskararen transmisioa ardatz hartuta. Mende erdia joan da, ikastola hazi egin da, belaunaldi berriak hezi ditu ez gutxi, komunitate baten erreferente ere... [+]
Maitasun erromantikoari lotuta, nerabe askok normalizatuta eta barneratuta du bikotekideak mugikorraren eta sare sozialen bidez kontrolatu nahi izatea. “Inportantea da ziberbiolentzia gisa identifikatzea, eta ez maitasun seinale gisa”, gogorarazi dute ikertzaileek.
Sexu erasoei lotutako epai ugari eman dira azken egunetan, eta bost gizon zigortu dituzte. Tuteran izandako bortxaketa batengatik, bi gizoni 9,5 urteko kartzela zigorra ezarri diete. Gasteizen gizon bati bost urteko kartzela zigorra ezarri diote emakume bat bortxatzeagatik... [+]
3.000 zauritu ere utzi dituzte Israelgo armadaren erasoek. Maiatzaren bukaeran berrekin zioten laguntza humanitarioari, GHF fundazio estatubatuarraren eskutik; eta ordutik, bertaratutakoei tiro egin diete soldadu israeldarrek.
Grabagailuari stop eman eta segituan galdetu dit Oiherrek: “Transkribatzean mantenduko duzu euskalkia?”. Baietz nik, batuaren mugek uzten didatenaren barruan baietz. “Arras inportantea da niretako”. Dutxa hartu eta Elizondora eginen du berriz, Aroztegiko... [+]
Legea onartu eta ia hiru urte igaro direnean jarriko da martxan neurria. Espainiako Ministro Kontseiluak onartutako dekretuak dio biktima bakoitzak 32.000 eta 96.000 euro artean jasoko dituela kalte-ordain moduan.
Bestea”-k gogaituta du gizateria, duena kenduko dio, duena eraldatuko du, kutsatuko du... “Bestea”-k definitzen gaitu... baina “bestea” denok izan gaitezke.
Egun, nor da “bestea”? Nork seinalatzen du izan behar ez dena?
Zapalduen... [+]
Duela urtebete, toki honetan bertan, existitzen ez zen herri bati buruz idatzi nuen, eta existitzen ez den herri horrek Palestinako genozidioa geldiarazten lagunduko zuela amestu nuen. Argi dago ez dugula lortu. Urtebete geroago, oraindik ere, haurren hilketa masiboak eta herri... [+]
Hainbeste jainko, arima, teontzi… beren izatea frogatu ezinik, eta jendeak ez ditu sinesten zientziak, kazetaritzak… ahal bezala, baina geure espezieaz harro egoteko moduan, frogatutakoak. Batzuek Lurra laua dela diote, eta debekatuta dagoela Antartikara... [+]
Maiatza Birjina Mariaren hilabetea den bezala, amak ospatzeko aukera da Mendebaldeko jendartean. Kasualitatea? Ez dut uste. Frantses lurraldean, Vichyko gobernuak besta hori instituzionalizatu zuen. Helburua bertuteko eta sakrifizioak egiteko prest den pertsona hori handiestea,... [+]