«Ganaduzaleak, lege aldetik, ez gara batere babesturik sentitzen»


1991ko abenduaren 08an
Euskal Herriko kuatreroen arazoa dela eta, Juan Bautista Arruabarrena ganaduzaleari elkarrizketa.
Juan Bautista Arruabarrena, ganaduzalea
«Ganaduzaleak, lege aldetik, ez gara batere babesturik sentitzen»
ARGIA. Aralar inguruan ganadu lapurketarik izan al da azken aldi honetan?
J.B. ARRUABARRENA. Bai desagertu izan dira ale batzuk, baina ganaduzaleek askotan esaten dute harrapatu egin dizkietela. Batzuetan egia izaten da, baina gertatu izan da handik denbora gutxira aberearen hezurrak aurkitzea. Zenbait jenderen esanez ezin da fidatu.
A. Nolakoak izan dira lapurketak?
J.B.A. Egunez izaten dira, Iapurtutako ganadu hau larrean izaten delako, erdi basatia. Normalean kuatreroak beraien ganaduarekin igotzen dira mendira, eta han beraienak ez diren abereak hiltzen dituzte, erdi basatiak eta ez basatiak, denak batera behera jaitsiz. Gero, kamioietan sartu, eta lapurtutakoak banatzea besterik ez zaie falta.
A. Eta honek zenbateko diru galera suposatzen dizue ganaduzaleoi?
J.B.A. Larreko behi hat 150.000 eta 160.000 pezeta bitartean saltzen da normalean. Zalditeria 160.000 eta 180.000 pezeta inguruan ibiltzen da. Hau kontuan harturik pentsa zer diru galera izan ditzakeen behi batzuk ohosten dizkioten ganaduzaleak. Diru asko, berreskuratzen ez dena.
A. Legalki babesturik ikusten al zarete lapurketa hauen aurrean?
J.B.A. Ez, ez gara batere babestuak sentitzen.
A. Elkarte bat osatu behar duzue Aralarko ganaduzaleok, ez da hala?
J.B.A. Bai, paper ofizial guztiak lortu ditugu jadanik eta hemendik oso denbora gutxira lortuko dugu geure elkartea gauzatzea.
A. Zenbat herritako ganaduzaleak egongo dira elkarte horretan?
J.B.A. Hamalau herritakoak gara denak. Ordizia, Lazkao, Amezketa... Asko gara.
A, Berreskuratzen al dituzue inoiz laparturiko ganadu buruak?
J.B.A. Ez, inoiz ez. Orain urte batzuk Lazkaon, zaldi bat lapurtu zuten. Nafarroa aldekoak ziren lapurrak. Harrapatu ere egin zituzten baina handik gutxira kalean zeuden, ez zieten ezer egin.
Negurako asegurua ere egiten dugu, baina aseguru horrek ez ditu lapurketak estaltzen, bigarren pertsonei eginiko kalteak baizik, eta orduan guk inoiz ez dugu ezer jasotzen galdutako aberearen truke.
A. Eta ba al dakizue zer egiten duten abere horiekin?
J.B.A. Beno, oso zaila da hori jakitea, baina adibide bat emango dizut. Orain sei bat urte bi behor desagertu ziren Amezketan. Zamorako soro batean ari ziren lanean denbora gutxira. Hemendik harrapatu eta gero sareren bat eratu dute, azoka eta bitartekarien bidez saltzen joateko. Hori uste dugu ganaduzaleok behintzat.
Amagoia Iban
27

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
PertsonaiazARRUABARRE1
EgileezIBAN1Ekonomia

Azkenak
Lan banaketak

Gizakiok ez bezala, erlauntzako hiru partaideek jaiotzetik dituzte eginkizunak argi.


2024-05-06 | Nagore Zaldua
Arrosarioa, sexu-estrategia aurrerakoiaren adierazle

Itsaso zabalean bada izaki lirdingatsu bat, gorputz gardenekoa, bitxi bezain ezezaguna. Aitzitik, ezin esan genezake ezohikoa denik, haren banaketan munduko itsaso gehienetara zabaltzen baita, Kantauri itsasoa barne. Batzuetan bakarka topatu daitezke, besteetan aldiz lepoko edo... [+]


2024-05-06 | Jakoba Errekondo
Intsusa lore edariak

Edanari emateko prest? Uda atari hau aproposa da gero berokoak etortzean ez lehortzeko edariak destilatzeko. Hezetasunari eustea garrantzitsua da gorputzari bere onenean atxikitzeko, eta etxean sortutako mamarekin bada zer esanik ez.


2024-05-06 | Garazi Zabaleta
Erlauntzako airea arnastearen onurak

Eladi Balerdi erlezainaren eta Jose Manuel Atxaga erleen zale sutsuaren arteko elkarlanetik egitasmo berritzailea sortu da duela gutxi. "Arnastu erlauntzaren airea" eta "Erleen sauna" jarduerak proposatu dituzte, konbentzituta baitaude onuragarri direla... [+]


Adimen artifizialaren esku utzi du palestinarren hilketa Israelek

Titularra irakurri eta baten batek pentsatuko du esajerazio bat dela, neurriz kanpoko orokortze bat egin duela kazetariak. Israelgo informazio zerbitzuetako sei langile ohien lekukotasunetan oinarrituriko 'Lavender': The AI machine directing Israel's bombing spree in... [+]


Eguneraketa berriak daude