Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
ostirala 2025eko ekainaren 06an
"Materialea deskribatzea erraza da, zergatia jakitea izugarri zaila"
Abentura izpirituak eramango zuen, dudarik ez dena, 16-17 urteko mutil kozkorra zela, aranzadi Kultur Elkartera, Espeleologia espezialitateko sortzaileetako harek, ordea, lanean topatu zituen baserritar eta artzainengan ikusi zuen ikerketagairako altxor preziatua. Gaur egun, artzainen bizimoduaz, nekazaritza tradizionalaz eta bi arlo hauei dagozkien eratorriez Euskal Herrian gehen dakiena denari inork gutxik egin ahal izango dio uko.
Esperientzia rnedio, aurre-historia arras erakargarria eta liluragarria bazitzaidan ere, nere hasierako asmotan murgiltzeko irrikitan, espeleologia orokorra gustokoa zukeen jendeari deialdia zabaldu nion mendi federazioaren bitartez.
48 bat lagun elkartu gineneko bilera hartatik sortu zen Aranzadiko espeleologia sail berria. Aluminiozko eskilara justu ezagutu zuten espeleologoen erreleboa jaso nuen neuk. Harrez gero, teknologia berriekin asko aldatu dira gauzak.
Taldea sortu berri, Euskal Herriko hainbat herritako ur banaketa (euria egin bai, baina urik ez) ikertzeari ekin genion Diputazioaren aginduz. Gai honek lotura zuzena zuen kobazuloekin, bertako baserritar eta artzainekin, hauek bait ziren, nork bere txokoan, lurraldea hobetoen ezagutzen zutenak. Lan honetan piska bat sakontzen hasi nintzen orduko konturatu nintzen gure galderei erantzuten zieten pertsona hauek beste mundu bat osatzen zutela, ikertu beharreko hesparru bat nuela begi bistan, gure informatzaileetarik askori, 80-90 urte izanik, desagertu baino lehen testigantza, bizi izan zituzten esperientziak jaso behar genizkiela. Soldaduskatik bueltan, belaunaldi berriek tira egingo zutela ikusita, espeleologiari utzi eta mundu berri horri begira jarri nintzen, gaur arte.
A. Gipuzkoako "Etniker" taldearen sortzaileetariko bat zara.
F.L. Joxe Miel Barandiararen zuzendaritzapean sortu zen. Idazkaria izana banaiz ere, urtebetetik honuntz ez dut zerikusirik talde horrekin.
Aranzadin bezala, Eusko Ikaskuntzan ere bada etnografia saila 1978. urteaz geroztik. Guk Joxe Miekin generaman bidean, "Etniker", proiektua Aranzadiren barruan kokatzen zen, zentzu horretan ni ere talde horren sortzaileetariko bat nintzen.
1986 urtean ordea, Aranzadin argitaratzen genuen errebista, 55etik 85era kaleratu genuena hobe esanda, "Anuario de Eusko Folklore", bere fundatzaile den Joxe Miel Barandiaranek sortu zen taldearen magalera itzuli nahi zuen. Guk hien arteko lana izan zedin proposatu genion Joxe Miel Barandianari eta oso ongi iruditu zitzaion. Azken finean Aranzadik Eusko Ikaskuntzak baino ale gehiago argitaratu zituen bere poltsikotik dirua jarrita, ez zen bidezkoa Aranzadik egindako lana erabat bazterrera uztea. Baina Eusko Ikaskuntzako zuzendaritzak ez zuen oso begi onez ikusi koedizioa eta bi bat ale kaleratu ondoren, aldizkaria erabat beren eskutan nahi zutela adierazi zuten. aldizkariaren jabe eta ordezko izan nahi zutela.
Aranzadiri, horrela, bere baitan egindako lanak eta kanpotik zetozkionak argitaratzeko bideak ihesi egingo zion, guri ere bazegokigun zeozer kentzea iruditzen zitzaidan, baina horixe bera da demokrazia bozketa egiten denean, geratzen zaizun irtenbide bakarra aktaren batean ez zinela ados jasoa izaten da.
Antzeko bidetik jo zuten "Etniker" taldeek, piskanaka hauen indarra Eusko Ikaskuntzaren eskutara pasa ziren. Halako batean idazkaria ez zegoela bozketa bati ekin zioten, ni gutxietsita sentitu nintzen eta hauekiko interesa galdu nuen. Aranzadik ordutik, iaztik zehatz esanda, ez du zerikusirik «Etniker» taldeekin, hasieran fundatzailea izanda ere, Eusko Ikaskutzaren baitan dago, beraz. Ongi iruditzen zait hala ere, euren bidea jarrai dezaten, beren lanak egin ditzaten.
Inkestaren teknika urteen poderioz ikasten da. Lan horretako galderak formulazio zailekoak dira esperientzia gutxiko pertsonentzat, ez da nahikoa informantea ona eta borondate haundikoa izatea, inkestagileak gauza izan behar du galdera nola egin behar den konturatzeko. Nere egoskorkeria bezala uler duiteke akaso orain esan dudana, baina aspaldi erabakia dut ez nagoela borrokrako prest. Hala ere, hainbeste urtetan sua piztuta mantentzen duenari etorri berrick, lanak burutu ote dituen aparte. besterik gabe kentzea...
Ganzak erlatibo bihurtzen dira denbora tartean dagoenean, hartutako mina desagertu egiten da, denontzako lekua ikusten duzu, elkarrekin lan egiteko modua.
Ez dut uste hakar bat soilik denik Barandiaranen ondasun espiritualaren ordezkoa. Bere inguran urtetan egon garen pertsonak. bere metologia jaso dugunak, metodologiarekin konforme ez bageundeke ere, baina materialeak utzi eta sintesia posible egingo genukeenak ginateke ordezko zuzenak.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
#2
Gorka Peñagarikano Goikoetxea
#3
Xabier Letona Biteri
#4
Xabier Letona Biteri
#5
Jenofa Berhokoirigoin
Azkenak
2025-06-06
Jon Fernández González
EAEko euskaltegietan A2 mailan matrikulatzea oraingoaren laurdena kostako da
Datorren ikasturtetik aurrera, euskaltegietan A2 mailan matrikulatzen direnek orain arte bezala 310 euro ordaindu beharrean, 70 euro ordainduko dituzte. Maila gaindituz gero, ordaindutakoa itzuliko zaie ikasleei.
2025-06-06
Jon Fernández González
Guardia Zibilak “hemendik fan egiteko” eskatuko dute ekainaren 14an Oñatin
Kuartela herrixantzat lelopean indar okupatzaileek Euskal Herritik irten behar dutela aldarrikatzen du Fan Hemendik taldeak.
2025-06-06
Maria Ortega Zubiate
Gure haurrak ere badira ekimenak mobilizazioa egingo du ekainaren 12an, Gasteizen
Rafah-ra doan nazioarteko martxarekin bat eginez, Gasteizen mobilizatzera deitu du plataformak, baita ikasgeletan ere. Palestinar haurrekiko elkartasun argazkiak ateratzeko eskatu du.
2025-06-06
Xabier Letona Biteri
Bake Bideak eta Bakegileak bide amaierara iritsi dira
Aieteko Nazioarteko Bake Konferentzia 2011n egin zen Donostian eta ondoren sortu zen Bake Bideak, Ipar Euskal Herritik bake prozesua sustatzeko. Bakegileen zeregina ETA armagabetzeko ekinbide zibila antolatzea izan zen. Orain, desegingo direla iragarri dute bi ekimenek.
2025-06-06
Gedar
EAEko kartzelariak greba egitera deitu ditu ELAk
Espetxeetako funtzionarioek lanuzte partzial bat egingo dute ekainaren 9tik 15era bitartean.
2025-06-06
Uxue Gutierrez Lorenzo
Idoia Asurmendi
Bihotzetik berriz pasatzea
IDOIA ASURMENDI
Non: Bilboko Kafe Antzokian.
Noiz: maiatzaren 29an.
----------------------------------------------------
Termometroak 30 gradutik gora markatzen ditu, uda giroa nagusi da eta Bilboko kaleak herritar aztoratuz beteta daude. Horrelako egun... [+]
2025-06-06
Jon Fernández González
Torturaren 21 biktima berri aitortu ditu Nafarroako Gobernuak
21 pertsona “giza eskubideen urraketen biktima” gisa aitortu dituzte ofizialki. Espainiako Estatuko funtzionarioek eta eskuin muturreko taldeek torturatutako pertsonak dira eta biolentzia horren lagin txikia baino ez direla dio Egiaren Garaia Da ekimenak.
2025-06-06
Maria Ortega Zubiate
111 Akademiak banatuko duen azken saria jaso du Miren Amurizak
Ostegunean banatu dute saria, Amasa-Villabonako Hika txakolindegian. Bertan jakinarazi dute 2024koa izan dela 111 Akademiak banatuko duen azken saria.
2025-06-06
Hainbat sinatzaile*
Non daude kaparrak?
Lorazainok bi hilabete baino gehiago daramatzagu greban, eta, horietan, udaltzaingoek indarrez zapaldu gaituzte piketeetan. Hirian zehar jarraitzen gaituzten sekretek jazartzen gaituzte, eta mobilizazio bakoitzean zelatatzen gaituzte. Enpresak ez gaitu aintzat hartzen, eskaintza... [+]
“Zaurgarritasun Indizea”, Jaurlaritzak nahi duena egiteko koartada
Nork sinesten du urtebetean Ordiziako errealitatea goitik behera aldatu dela eta desorekak desagertu direla?
Udaberriko oporren ataritan egunkarietan Begoña Pedrosak eman zigun titularra: Ordiziak ez du desorekei aurre egiteko plan berezirik behar... [+]
2025-06-06
Jenofa Berhokoirigoin
Ostiralean hasi eta urte bukaera arte iraungo du Arestiren ekarria ezagutarazteko Bilboko egitarau oparoak
Euskaltzaindiak, EHUko Gabriel Aresti Katedrak, Gabriel Aresti kultura elkarteak eta Bilboko Koral Elkarteak elkarlanean antolatu dute egitaraua. Ostiral honetan, adibidez, Bilboko Udalaren Txistularien Bandak Aitaren Etxea emanaldia joko du Euskaltzaindiaren... [+]
2025-06-06
Xabier Letona Biteri
GALen biktimei barkamena eskatu die Alonsok, Gogora Institutuko zuzendariak
Datorren irailaren 25ean 40 urte beteko dira GALek Baionako Monbar hotelean egindako atentatutik, non lau euskal errefuxiatu hil zituen. Horren karietara, Gogora Memoria, Elkarbizitza eta Giza Eskubideen Institutuak oroimen ekitaldi bat egingo du udazkenean.
2025-06-06
Jenofa Berhokoirigoin
Energia berriztagarrien arloko kooperatiben europar federazioko Kontseilu Errektoreko kide bihurtu da Goiener
Rescoop.eu federazioko Kontseilu Errektorean sartu da Goiener kooperatiba, eta "lorpen handitzat" jo du ardura berri hori. Iragan maiatzaren 22an Krakovian (Polonian) egindako Energia Komunitarioaren Foruman parte hartu ahal izan dute, eta une inportantea izan... [+]
Eguneraketa berriak daude