Miguel Galindo: «Ikusleak gehitxo jotzen du txistera»

1990ko azaroaren 18an

Miguel Galindo, Joserra Fachado, Pedro Arnaez et Dani Heres, "Topo" antzerki taldekoei elkarrizketa

«Zerbitzaria» antzezlana plazaratu berria du Topo antzerki taldeak
Miguel Galindo: «Ikusleak gehitxo jotzen du txistera»
Miguel Galindo zuzendariak eta Joserra Fachado, Ana Cano, Pedro Arnaez, Kristina Artano eta Dani Heres antzezleek, Topo antzerki taldea osatu zutenetik, gogor heldu diete euren buruei agindutako helburuari, euskaraz plazaratzeari. "Lur azpiko kaioak" antzezlanaren ondoren, Robin Maugham-en "Zerbitzaria" obrak eraman ditu berriro eskenatokietara.
ARGlA. Batzuk euskaraz mintzatzen diren arren, zuzendariak ez daki, eta aktoreetako batek, Anak, ere ez du hizkuntza menderatzen, ez zitzaizuen oso samurra egingo euskaraz antzeztea.
JOSERRA. Hizkuntza aldetik hiru mailatan banatuta gaude Topo taldeko antzezleok. Lehenengoa n Kristina, euskaldun zaharra, eta ni, euskaldun berria, geundeke. Bigarren maila batean Dani eta Pello ditugu, hitzegiteko gai diren arren oraindik ere euskalduntzen ari dira. Anaren kasua da larriena oso gutxi bait daki. Denon artean laguntzen diogu, ordea.
ARGIA. Itzultzaileren bat izango duzue tartean.
MIGUEL. Bai, noski, eta ez makala. Iñaki Alberdik, hiru urte daramatza gurekin, itzuli baino testua egokitzen eta girotzen benetako lana egiten du.
DANI. Asko saiatu beharrean gaude taula gainean euskaraz aritzeko, dudarik ez dena, baina ezinbestekotzat jotzen dugu, kontzientzia apur bat izanik behintzat. Anari oso belarri ona duela aitortzen diogu. Entonazio eta ahoskatze kontutan Iñakik adierazten diona berehala ikasten du. Ez da, beraz, testua buruan hartzea bakarrik.
PEDRO. Ez zaigu lan gehiago pilatzen euskaraz antzezteagatik, bi antzerki obra egitea bezala delako baizik. Euskarazko obrak berezko nortasuna du, erderazkoak ere berea duen moduan, bi mundu diferente dira guretzat, eta zentzu honetan, bi lan antzezten ikastea bezalatsu da.
ARGIA. Antzerkiak umorera jotzen duela dirudi.
MIGUEL. Jendeak txistea eta umorea nahasi egiten dituela iruditzen zait askotan. Jendeak bilatzen duena farre algara dela uste dut. Umorea oso mikatza, kaotikoa,... era askotakoa izan daiteke.
ARGIA. Ze gairi ematen diozue lehentasuna gidoia aukeratzeko garaian, antzerki lana martxan jartzeko garaian?
JOSERRA. Zuzendariari galdetu, hark aukeratzen bait ditu.
MIGUEL. Guk «interpretazio antzerkia» deitzen denari ekin izan diogu, pertsonaian oinarritutako antzerkiari, testuaren mamiari heltzen dionari. Neri pertsonalki, antzerki modu berezia gustatzen zait, baina denetatik egiten dugula esango nuke. Azkenengo obra, "Zerbitzaria" nahiko mamitsua da, konplikatua. "Lur azpiko kaioak", obran, berriz, bai alderdi komikoa eta bai sentimentala jorratu genituen. Hurrena komedia izango da ziurrenik, testua lantzen ari gara dagoeneko. Gu, modak ekar lezakeenari bakarrik erreparatzeak beldurtzen gaitu. Jendeari interesatzen zaion antzerki mota egin behar dugu, gustokoa dena. Honek eskatzen duenak aldapan gora jartzen bagaitu ere, ezin gaitezke diru etekinei begira jar.
ARGIA. "Ama begira zazu", umore hori, moda dela uste al duzu?
MIGUEL. Ez, noski. "Ama begira zazu" oso lan ona iruditzen zait. Hizkuntza aldetik oso landua. Ez da jendearen bihotzetara heldu lanaren erraztasunarengatik, antzerkira ohituta ez dagoen jendeari bere girotik oso hurbila egin zaiolako baizik. Lan borobila egin dute, bete-betean asmatu dute. Ni ez nitzen horretaz ari, hala ere. Txiste antzeztura gehitxo jotzen dela esan nahi nuen. Entretenigarri ez dago gaizki, baina antzerkiak helburu zabalagoa du. Elkar hizketek, gertakarik, sentimentuek garrantzi handiagoa behar dute izan.
DANI. Herri honetan, eta antzerkiaz ari naiz, egiten dena ezin daiteke hain erraz eta arin kritikatu, lan baldintzak kontutan hartzen baditugu behintzat.
ARGIA. Azal itzazu aipatu dituzun baldintza horiek.
DANI. Esfortzu pertsonalaren arabera lan egiten da, aipaidazu politika administratiboak agintzen duen moduko enpresatan sartzeko burutik jota ez dagoen antzezle bakar bat! Balorea behar da mundu horretan egoteko. Antzerkia ez da errentagarria izatez. Beraz, aitortzen ez zaigun arren kultura bultzatzen ari garela kontutan hartu behar da.
Obrak bi aldiz pentsatu gabe kritikatzeko sortu den ohitura gehiegizkoa da.
MIGUEL. Obra bera antzezlana den ikuspegitik kritikatzea gauza bat da, lana burutzeko egin duzun lana kritikatzea, berriz, besterik da. Ez dut uste antzerki taldeoi kritikatzen zaiguna esfortzua denik, ondorioa baizik.
ARGIA. Iaz Azpeitiako Antzerki Topaketetan parte hartu zenuten, aurten ez. Zergatik?
MIGUEL. Dirudienez ondo antzezteagatik zigortu egin gaituzte. Iazko kritikak hartuz gero, ez dut esango Azpeitiako hoberena geurea zenik, baina... Herri Irratikoak komentatu zuenez hoberenak gu izan omen ginen. Ez dugu ulertzen zergatik ez gaituzten aukeratu.
Barkatzeagatik nolabait, ez dut ulertzen nola egin duten aukeraketa, Azpeitira eraman dituzten obra gehienak testurik gabekoak bait dira, harritzekoa benetan topaketa horien helburua euskara potentziatzea dela kontutan izanik.
ARGIA. Ez ote da hara hurbiltren direnen artean, gehiengoak nahiago duela halako antzerki mota?
JOSERRA. Antzerki mota diferenteak ikusteko ez da Azpeitikoa aproposena, horretarako egokiagoak dira Gasteizko edota Donostiako topaketak, honek justu euskaraz eginiko antzerkia bultzatzea du helburu. Ez da, beraz, nere ustez, oso ulergarria egin duten aukera. Izugarri makurtzen zaizkizu animoak halako egoeren aurrean.
Garbiñe Ubeda
45-46

GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakTOPO
PertsonaiazGALINDO1
EgileezUBEDA1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Iaz gehien mailegatu zen euskarazko liburua, Nerea Ibarzabalen 'Bar Gloria'

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Berde-Bildu hegoaldetik

Maite Díaz de Heredia Ruiz de Arbulo

Jaioberrien orpo-proban gaitz gehiago aztertzera behartuko du Osakidetza Espainiako Gobernuak

Mikel Garcia Idiakez

Sinesmenek ez dituzte mendiak mugitzen

Mati Iturralde

MAPA | Zer bozkatu dute zure bizilagunek?

Asier Iturralde Sarasola

Azkenak

2024-04-24 | Mikel Garcia Idiakez

Jaioberrien orpo-proban gaitz gehiago aztertzera behartuko du Osakidetza Espainiako Gobernuak

Jaurlaritzari koloreak atera dizkio Espainiako Gobernuak: Osakidetzak iragarri berri duenean jaioberriei egiten zaien orpo-proban hamalau gaitz antzeman ahalko direla aurrerantzean, gutxienez 22 gaitz behatu beharko ditu, Madrilen aginduz. Nafarroak dagoeneko 30 gaixotasunen... [+]

2024-04-24 | Juan Aldaz Arregi

Athletic zuri ta gorria, zu zara nagusia, baina zertan?

Gizonezko futbol profesionalaren gaitasun (im)mobilizatzaileari buruzko hausnarketa soziologikoa (artikulu hau EHUren Campusa aldizkariak argitaratu du)

2024-04-24 | Mikel Garcia Idiakez

Neskak eta ikasketa zientifikoak: 6 urteetatik unibertsitatera bitarteko harreman gatazkatsua

Neskek gaitasun matematiko eta zientifikoekiko txikitatik duten pertzepzio, autopertzepzio eta bizipenen eraginez, zientzia arloko ikasketei muzin egin eta bestelako karrerak aukeratzen dituzte. Hala dio ikerketa berri batek.

2024-04-24 | Imanol Satrustegi Andrés

Izan bedi Nurenberg berri bat

2024-04-23 | Zigor Olabarria Oleaga

Gazara bihar abiatuko dela iragarri du Askatasunaren Ontzidiak, Israel, Alemania, Erresuma Batua eta AEBen “presioen” gainetik

“Azken egunetan” hainbat herrialderen ordezkariak Turkian izan direla salatu du nazioarteko ekimenak, Erdoganen gobernua presionatzeko ontzidia ez dadin itsasoratu. Askatasunaren Ontzidiak adierazi du ez duela “onartuko” debekurik, eta apirilaren 24an,... [+]

Eguneraketa berriak daude