«HERRI AFEKTATUEK GARRANTZI HANDIA BEHAR DUTE IZAN ELKAR HlZKETA BIDEAN»


1990ko maiatzaren 27an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Jonan Fernandezekin elkarrizketan.
JONAN FERNANDEZ
«HERRI AFEKTATUEK GARRANTZI HANDIA BEHAR DUTE IZAN ELKAR HlZKETA BIDEAN»
Jonan Fernandez, Autobiaren Aurkako Koordinakundeko partuideak garbi dauka Irurtzen-Andoain autobiaren aferari «elkar hizketaren bidez eman behar zaiola irtenbidea», horretan, bere ustean, herri afektatuen hitza garrantzi haundikoa delarik. Gogorki salatzen du bastalde, Instituzioek Koordinakundearekiko erakutsi duten jorrera, eta ozenki adierazten du «zenbat eta gehiago beharturik dauden autobia egingo dela azpimarratzera orduan eta nabarmenago uzten dute Leitzarango projektuaren etorkizunarekiko duten sinismen urria».
ARGIA.–Nola karaklerizatuko zenuke Koordinakundearen egundainoko bidea?
JONAN FERNANDEZ.–Nire ustez, Koordinakundearen egundainoko bideak lau ezaugarri nagusi ditu. Lehenik bere lan iraunkorra, lau urte dira dagoeneko. Bigarrenik, bere jarrera positiboa: lehen egunetik Nafarroa eta Gipuzkoa arteko komunikazioen hobekuntzaren beharra eta beste alternatiba bat detendatzen aritu gara, hasieran erizpide moduan eta gero projektua gauzatuz. Hirugarrenik, Instituzioekin elkar hizketatu nahi izatea: jarrera etengabea, originala eta setatsua hau. Azkenik, bere jarrera demokratiko ukaezina, lehen egunetik egin diren erakusketa publikoetan parte hartuz, bide legezkoak, demokratikoak eta baketsuak jorratuz beti–azken finean, herritarren parte hartzea egi biburtuz.
A.–Zu HBkoa zarelarik–edo–, ez al duzu garrantziko kontraesanik ikusten koalizioaren autobiari buruzko jarrera desberdinen artean?
J.F.–Ez dagokit niri galdera horri erantzutea. Dena dela zera esan dezaket: Koordinakundetik batasun handia ikusten dela Herri Batasunaren barruan liskar honi irtenbide elkar hizketatua emateko beharraren inguruan, EA, PNV eta EE bezalako alderdien oinarri sozialean elkar hizketarekiko eta alternatibak demokratikoki konparatzearen beharrarekiko berezko atsekimendua atzematen dugun moduan. Ziur gaude hauxe dela hain zuzen, azken hiru alderdi horien buruzagiek erakusten duten urduritasun nabarmenaren arrazoietako bat.
A.–Donostia, Beterri edo Iruñerrirako, ez ote da zinez positiboa autobiaren trazaketa of iziala?
J.F.–Bai baina, halaz ere, eskualde horiei ere Lurralde alternatibak probetxu gehiago dakarkie. Dena bi hirigune nagusitan polarizatzeari lehentasuna ematen dion bidetzar batek–Irurtzun-Andoain autobia kasu honetan–lurraldearen osotasunari begira eratzen den komunikazio egitura orekatu eta berdinduaren aurrean –Lurralde alternatiba–, desoreka eta galerak dakartza, eskualde baztertuentzat ez ezik bultzatu nahi diren hirigune horientzat ere, lehendik dagoen pilaketa joera areagotuz, trafiko arazoak sortuz, kutsadura, eta azpiegitura eta zerbitzu eskasiari emateke konponbiderik.
A. - ...Baina zuek "afektatu" tzat jotzen dituzuen hainbat herri ere, honengatik edo hargatik, alde dago orain.
J.F.–Gaia oso korapilotsua da. Lehenik, gatazka honi irtenbidea elkar hizketaren bidez eman behar zaiola, eta ez inposaketaz, herri afektatuetatik %9Oak uste duela baiezta dezakegu, euren alkateek aditzera eman dutenagatik. Herri atektatuek izugarrizko garrantzia izan behar dute elkar hizketa bide horretan.
Bestetik, une honetan alternatiba bat edo bestearekin aurrera jo ahal izateko nahitaezkoa da bi alternatiben mamia ezagutzea. Lekunberriko kasuan, esatebaterako, begibistakoa da Koordina kundearen trazaketa ofiziala baino hobea dela Lekunberrirentzat. Beste kontu bat da, zenbait kasutan gertatu den bezala, interes ekonomikoak eta politikoak nahasten direla, eta honetan Lekunberriko alkatea dugu eredu. Hau autobia "bai"edo "ez"eztabaidatik ez da ateratzen, egitazko eztabaida "A" alternatiba edo "B" alternatiba delarik orain.
A.–Ez ote dago ekologiaren aldeko herri sensibilitate gutxiegi oraindik Lurraldea alternatiba garatu dadin?
J.F.–Ez, gertatzen dena da, eta hau bai badela benetan tristea, "politikaren arloan" ingurugiroarekiko oso sentsibilitate gutxi dagoela. Ingurugiroa hauteskunde garairako eskaparatetzat erabiltzen dute; baina azpi azpian politiko horiek ingurugiroaz eta demokraziaz duten kultura eskasa da. Berriro ere, Administraiioaren gestiogileak dira atzetik ari direnak, giza aldaketa aurrerakoien freno eta oztopo gertatuz. Lemoiz su-ta-gar defendatu zutenak dira egun Leitzarango autobia defendatzen dabiltzanak. Energia nuklearraren kasuan bezalaxe, oraingoan ere historia eta denbora Lurralde Alternatibaren alde ari dira: Aurreko larunbat batean, Donostian 20.000 lagun bildu zituena bezalako manifestazinak, herriak inguruarekiko duen sentsibilitatearen adierazgarri onak dira.
A.–Instituzioetatik autobia egingo dela errepikatzen da. Izan ere, egiten ari da. Eta zuek, zer egingo duzue?
J.F.–Zenbat eta gehiago behartutik dauden autobia egingo dela behin eta berriz azpimarratzera, zenbat eta gehiago ahalegintzen diren autobia egintzat ematen, nire ustez, orduan eta nabarmenago uzten dute euren ziurtasun eza eta Leitzarango projektuaren etorkizunerako duten sinismen urria.
A.–Ez al zaizu iruditzen projektu ofiziala burutu ez dadin bermagarri bakarra ETA dela orain?
J.F.– Administrazioa eta gizartearen oinarriaren artean dagoen desadostasun soziala, lau urteren buruan behin batean bakarrik ere elkar hizketaren bidea lantzen ez salatzea, edo teknikoki bideragarriak diren beste alternatiba batzuk aztertu gabe izatea, Administrazioa bera izanik horien ardura duena, hiru elementu horiek beharko lukete izan Irurtzun-Andoain autobiaren ezarpena geldi araziko luketenak.
Lemoizen gertatu zen bezala, ETAk ekiteko posibilitatea, ingurugiroarentzat kaltegarri den projektu bat ez gauzatzearen bermagarri gertatzeak Administrazioak hausnarketa sakon eta serio bat egitera eraman beharko lituzke. Guri dagokigunez, ahalegin guztiak egiten ari gara elkar hizketa eta demokraziaren printzipioak izan daitezen gatazkari irtenbide baketsu eta arrazoizko bat bermatuko diotenak.
J.J.PETRIKORENA
24,25,26

GaiezGizarteaAzpiegituraGarraiobidAutobiakLeizaran
GaiezEkonomiaerbitzuakAzpiegituraAutobideakLeizaran
PertsonaiazFERNANDEZ7
EgileezPETRIKOREN1Ekonomia

Azkenak
Arabako Mahastiak sor-markari behin betiko itxi dio bidea Espainiako Auzitegi Gorenak

EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ezetza eman zion ABRA Arabako Errioxako Upategien Elkarteak bultzatutako sor-markari. Elkarteak helegitea jarri zion ebazpenari, eta orain Espainiako Auzitegi Gorenak ezetza berretsi du.
 


Beskoitzen ikastola eraikitzeko lursaila eskuratu du Seaskak

Ikastola 2013an sortu zuten eta ondoko urtean jarri zuten prefabrikatu bat herriko etxearen lursail batean bertatik bideratzeko ikaskuntza. 2022an eraikin sendo bat eraikitzeko proiektua aurkeztu zuten, baina herriko kontseiluak ez zuen horrelakorik onartu. Gatazka gogorra egon... [+]


2025-06-19 | Sustatu
AA batek zenbat eta gehiago “arrazoitu”, orduan eta okerrago

Applen lan egiten duen ikertzaile talde batek adimen artifizialaren (AA) esparrurako egindako ikerketa baten emaitza argitaratu dute. Izenburu esanguratsua du: The Illusion of Thinking. Euskaraz, bere izenburu luzean, honela: Pentsatzearen ilusioa: arrazoitzeko ereduen... [+]


Desokupacyl enpresa Donostian dagoela ohartarazi dute

Desokupacyl desokupazio taldeak bideo bat argitaratu zuen atzo sare sozialetan, Luis Nuñez Mané burua eta beste hiru kide Donostian zeudela esanez. Bideoa, Kontxan grabatuta dago, eta “okupatutako” etxeak erostera bultzatzen du bertan Manék:... [+]


Ekialde Erdia
Mundua begira, Israelek eta Iranek elkarri erasotzen jarraitzen dute

Joan den ostiralean Israelek Iran eraso zuenetik, bi herrialdeek bata bestea erasotzen jarraitzen dute. Ali Khamenei Iraneko liderra hilko dutela diote Israeleko agintariek, AEBen parte hartze zuzena eskatzen dute, baina AEBetako lehendakari Donald Trumpek ez du oraindik erabaki... [+]


Langileen eskubideek okerrera jo dute azken hamarkadan, bereziki Europan eta Ameriketan

Nazioarteko Sindikatuen Konfederazioak (ITUC) urtero argitaratzen duen txostenak langileen eta sindikatuen egoera globala gero eta okerragoa dela adierazi du.
 


2025-06-19 | Axier Lopez
Banco Santanderrek armagintzan eta genozidioan duen parte-hartzea salatzeko ekintza egin dute Azpeitian

Azpeitiko Elkar-ekin taldeak protesta ekintza egin du asteazken gauean. 1.000 kilo obra-hondakin utzi dituzte bankuko sarreran, hildakoak irudikatzeko panpinak jarri eta porlanez zikindu dute egoitza.


Iruñeko eta Gasteizko gertakarien gaineko erantzukizuna aitor dezala eskatu diote Espainiako Gobernuari

78ko Sanferminak Gogoan plataformak eta Gasteizko Martxoak 3ko ekimenak bat egin dute espainiar estatuak gertakari latz horietan bere erantzukizuna onartu eta biktimen aitortza ofiziala egin dezan. 'Estatua Erantzule!' izena darama kanpainak.


Prostituzioa debekatzeko lege proposamena aurkeztuko du Espainiako Berdintasun ministroak irailean

Birritan saiatu da PSOE legea aurrera ateratzen. "Berriro ekingo diogu, beharra bertute bihurtu behar dela uste baitut. Benetan, unea dela uste dut", adierazi du Ana Redondo Berdintasun ministroak.


BVE talde parapolizialak gutxienez 40 lagun hil zituen 1975 eta 1983 artean, Iñaki Egañaren arabera

Iñaki Egaña historialak Impunes (Txalaparta, 2025) liburuan dio frankismoak talde parapolizialetara jo zuela errepresioa "itxurak mantenduta" ezartzen jarraitzeko, eta beren kideen "inpunitatea" azpimarratu du. Duela 50 urte sortua, bederatzi... [+]


Teresa Zavaleta 
“Euskararen bidez Euskal Herriko egoera politikoa ulertu nuen”

Argentinarra da, baina sustraiek errotzen dute. Euskararekin maiteminduta dago, 25 urterekin ikasten hasi zenetik. Arbasoetako batzuk Euskal Herrikoak zituen, Soraluzekoak eta Azagrakoak, eta bizpahiru urterekin hasi zen Arrecifeseko Euskal Etxera joaten; arbasoa sortzaileetako... [+]


PSNko idazkariorde Ramón Alzórrizen dimisioak ustelkeria eta krisi politikoa Euskal Herrian kokatu ditu

María Chivite Nafarroako Presidentearen "konfiantza galdu" duela eta, Ramón Alzórrizek PSNko idazkariorde nagusi eta Nafarroako Parlamentuko bozeramaile izateari utziko dio. Bere bikotekidea Servinabar enpresan lanean aritu zela publiko egin ostean eman du... [+]


Faxismoaren aurka borrokan, munduan zein Euskal Herrian

Lanaren Ekonomia irratsaioan faxismoaren gorakada aztertu dugu, munduan eta Euskal Herrian gertatzen ari dena.


Papax Fagoaga, mutil-dantzaria 1970eko hamarkadatik
“Ezin nuen ulertu emakumeok herriko bestetan ezin genuela mutil-dantzetan parte hartu, horregatik hasi nintzen dantzan”

Elkarrizketa ilustratzeko erabili dugun argazki nagusia 1970eko hamarkadan hartua da. Erratzuko plaza festetarako apainduta ageri da, ezpelez atonduriko ohiko eszenatokiarekin eta etxetik etxera zintzilik, dilindan dauden xingolekin. Urrunean bi soinulari agertzen dira, Maurizio... [+]


Aroztegiko Elkartasun Komiteak salatu du bi kidek jazarpenak eta irain matxistak jasan dituztela

Taldeko kideen aurkako eraso matxistak talde osoaren aurkako eraso gisa ulertzen dituela adierazi du Aroztegiko Elkartasun Komiteak. Komiteak salatu duenez, Aroztegiko epaiketara ikusle gisa sartu nahi zuen jendearen zerrendatik "Baztango mutil-dantzari talde... [+]


Eguneraketa berriak daude