"Juramenduen arabera egin dut nere politika"


1989ko urtarrilaren 29an
Kazetaritza independenteak herritarren babesa du arnas
Senpereko lurren arazoa dela eta, Ezponda auzapezari elkarrizketa.

Ezponda, Senpereko auzapeza:
"Juramenduen arabera egin dut nere politika"
ARGIA: Ezponda, zu zara auzapeza, zer du Herriak esateko afera luze eta korapilatsu honetan?
EZPONDA: Historiak dauka errana, herriko liburuetan honela da beti, lur horiek lehenago herriarenak zirela. Zer gertatu da beraz? 1800ean estraineko galastra egin zelarik, lur horiek jabe partikularren izenean eman ziren, ordea 1828an lur horiek guztiak OEFren izenean jarri ziren berriz, erranez lurrak herrikoak zirela eta Herriak administratu behar zituela. 1873an 15-20 laborarik eztabaida bat egin zuten, eta Herriak irabazi zuen. Gerora ere izan da auzi zenbait zeinetan esan den lurrak herriarenak zirela baina laborariek ere bazituztela eskubideak, gozamena laborariek zutela.
Beraz, gauza horren gainean montatu dugu gure politika, ez gara biziki arduratu lurren jabetasunaz baina okupatu gara lurren laboratzeaz ze iduritzen zitzaigun lurren laboratzea zela gauza premiatsuena, ze 200 urte aritu bait dira jabetasuna norena den eztabaidatuz eta egia esan ez da fitxik egin!
A.: Beraz, zure iduriz, Herriaren egitekoa zena bete duzu.
E.: Herriak bere politika egin du juramenduen arabera.
A.: Laborariek diote, beren jabetasuna ez denez ezagutua ofizialki ondorioak nozitzen dituztela, hala nola beren familien sailak ez dituztela landu ahal eta antolamendu bat bilatzen dutela.
E.: Bai, bistan da gauza hori, baina esan behar da bortxaz ari direla guzti horren aldarrikatzen eta behar dira demokrazia batetan gozoki aipatu pentsatzen dut ideiak aterako direla eta gauza horiek beharko dituztela menturaz bertzela ikusi.
A.: Leporatzen zaizu ere hautetsi zinela konprenitzen zenuela problematika, eta orain berriz luzamendutan zabiltzala.
E.: Guk beti garbiki erran dugu herriarena behar zela lurra agertu baina laborarien eskubideak behar zirela errespetatu. Ez da erran behar gure politika ez dugula eraman, 500 bat hektarea landu ditugu, eta erran behar da administrazioak ere baduela zerbait errateko, ze 1978an tratu bat egin bait genuen eremu zenbait ohiantzeko, beste zenbait saila libratzen ahal zirelarik laboratzeko, eta tratua zen 100 hektarea laboratuz gero bertze 100 ohiandu behar zirela, eta ondorioz ohiantzeko eremuak markatuak izan dira eta bistan da ohiantzeko lur horietan badirela deretxoak baina ez direla laboratze ahal...
A.: Herriak zer eginen du problema honen aurrean martxoko bozketetan?
E.: Problema hau berriz pausatu beharko da eta eginahala gozoki antolatu beharko da. Auzapezak herriko pakea bilatu behar du estrainekoz, eta herriko ondasunen zaindu behar du, eta herriko ondasunak denenak dira, ez bakarrik laborarienak.
J. J. PETRIKORENA
25




Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude