Bego Montorio: "Hizlariek beren diskurtsoa egituratzen ez dutenean sortzen dira arazoak"

1989ko urtarrilaren 22an

Bego Montorori elkarrizketa.

Bego Montorio: "Hizlariek beren diskurtsoa egituratzen ez dutenean sortzen dira arazoak"
ARGIA.–Zenbat hizkuntza behar ditu jakin interpretari batek?
B.MONTORIO.–Zenbat eta gehiago orduan eta hobe. Baina gaur egun dependentzia dago gaztelerarekiko. Oraindik interpretariek hizkuntza gutxi erabiltzen ditugu, nahiz eta gehienok gutxienezko hiru hizkuntza ulertzen eta erabiltzen ditugun. Hala ere, kontutan eduki behar da berezko beharrei erantzuteko sortua dela ofizioa, autodidakta gisan lortu dugula prestutasuna. Eta eskariaren arauera egiten dugu aurrera gehien bat.
A.–Ze gaitasun eskatzen du interpretari lanak.
B.M.–Lan kualifikatua da interpretaritza. Zer eskatzen du: hizkuntzak oso ondo ezagutu eta menperatzea, errejistroak, ezaugarriak eta baliapideak; eta era berean, memoria ona, erreflexuak, arintasuna eta dikzio txukuna. Baldintza dexente beraz. Ez da lan makala, tentsiokoa, entzun, itzuli eta egin behar bait da aldi berean. Konzentrazioa azken batean, eta konzentratua.
Bestalde, interpretari batek ongi lan egin dezan, ezin du bi orduz segidan baino ihardun. Beraz, bi beharko lirateke ordu bitik gorako saioetan, derrigorrez. Buruak ez du gehiago ematen.
A.–Espezializaio lana...
B.M.–Euskarara eta euskarara itzultzeko erdal hizkuntza konkretu batean edo bitan espezializatzea litzateke egokiena, helburu gisa behintzat. Interpretariak denetarik apur bat jakin behar du-eta, ahalik eta errejistro gehienetan eroso aritu izateko.
A.–Zeintzu izan ohi dira arazo larrienak?
B.M.–Begira, hizlariek errezelo handia izaten dute sarritan interpretariekiko, nola beren hitzak itzuliko dituzten zalantzan ipiniz. Baina okerrena zera da, maiz hizlariek ez dutela beren solasaldia batere ongi egituratzen, eta orduan interpretariak ez duela nola arraio itzuli asmatu ahal izaten. Euren diskurtsoak entzun beharko lituzkete benetan nola mintzo diren ezagutzeko. Makina bat aldiz gertatzen da interpretariak hizlariaren solasaldia hobetzea... Eta gainera gehitu arazo guzti horiei euskararen hizkuntz egituraketa berezia.
ARGIA.–Euskal Herriko egoera diklosikoa dela eta, interpretaritzaren lana zenbait esparrutan salbabidas bihur liteke...
B.M.–Tira, hori itzulpenarekin egin litekeen tranpa berbera da. Denok dakigu zein puntura arte ari den Administrazioa benetan euskalduntzen, eta itzultzaileen bitartez zer tapatzen ari diren. Argi dago ezin daitezkeela itzultzaile eta interpretariak egoera hori tapatzeko baliatu eta arazoa salbatu, argi dagoen bezala gure lana, hala ere, ezinbestekoa suertatzen dela hainbat eta hainbat kasutan.
PERU UNZUETA
47

GaiezKulturaItzulpenginBesteak
PertsonaiazMONTORIO1
EgileezUNZUETA2Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Negu gorri, hondamendia iragarri

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Umeak, poliziak, mikrobihotzekoak

Zigor Olabarria Oleaga

Efemeridea: Egun beltza Euskal Herrian, Amnistiaren Aldeko Astean

ARGIA

Nazio ala imitazio

Gorka Bereziartua

Genozidioa gelditzeko eskatu du Gasteizko hezkuntza komunitateak Palestinaren aldeko ekimen jendetsuan

Zigor Olabarria Oleaga

Ukelele baten atzean Hawaii aurkitu nuen

Cira Crespo

Azkenak

2024-05-13 | Gorka Peñagarikano Goikoetxea

PSC irabazi ditu hauteskundeak Katalunian, eta independentismoak kolpe latza hartu du

Itxura guztien arabera, PSCko Salvador Illa izango da Generalitateko hurrengo presidentea, norbait izatekotan. Bestela, hauteskundeak errepikatzeko aukera dago. Egungo presidente Pere Aragonés eta ERCk jaitsiera handia izan dute. Abstentzioa %41ekoa izan da.

2024-05-13 | Jesus Rodriguez | La Directa

Hiru itun zail Kataluniako Generalitateko presidente izateko

Kataluniako Parlamentuko gehiengo independentistaren galerak eta hemizikloa eskuinerantz eta espainolismorantz biratzeak gobernagarritasuna zailtzen dute. Maiatzaren 30eko Espainiako Diputatuen Kongresuko osoko bilkurak, Amnistiaren Legea bozkatu behar duenak, eta ekainaren 9ko... [+]

2024-05-13 | Nafarroako Saharako Kabiak Elkartea

Liburutegiak erresistentziarako

2024-05-13 | Uxue Apaolaza Larrea

Materialismo histerikoa

Isilean

2024-05-13 | Gorka Bereziartua Mitxelena

Nazio ala imitazio

Eguneraketa berriak daude