Manex Lanathua: "Muebleak Egiten Ditudalarik, Poesia Egiten Dut"


1987ko uztailaren 26an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Manex Lanathuari elkarrizkata
Manex Lanathua: "Muebleak Egiten Ditudalarik, Poesia Egiten Dut"
ARGIA.–Manex Lanathua, zer ekarri diguzu erakusketa honetara?
MANEX LANATHUA.–Ni mueblegintzan ari naiz, eta orain dela lau urtez sartu nintzen Euskal Herriko Artixtak elkartean eta harez gero mueble batzu ekartzen ditut.
A.–Noiztik ari zara mueblegintzan?
M.l..–Ni orain badu bost urte ari naizela. Artzai ibili nintzen lanean eta laneko istripu bat ukan nuen. Formazio azeleratu bat egiteko posibilitatea eman zidaten, Bordelen egin nituen bederatzi hilabete, gustatzen zitzaidana ikasten: zurarekin lan egitea.
A.–Fabrikaren batetan ari al zara lanean?
M.L.–Ez, ez, nire gain ari naiz.
A.–Eta bizitzeko lain ematen al du mueblegintzak?
M.L.–Nire moduan ez du emaiten, ez. ez, ez. Bizitzeko doi–doia egiten da, bizitzeko behar dena emaiten du, baina konparatuz eman dezagun soldata minimo bati, langile batek egiten duenari, ez dut egiten ahal. Nonbait ere haren erdia pasatuxe, horrelako zerbait? Baina nola baserri batetan bizi naizen ez dut gauza askorik erosten, eta orduan horrela bizi naiteke. Bestetik, nire lantzeko manera biziki tradizionala da eta lan aldetik badira beste konpentsazio batzu.
A.–Zu garaztarra zara, eta bizi ere Garazin bizi zara. Herri horretan ba al da mueblegintzarako tradiziorik?
M.L..–Bai, mueblegile asko–asko dago Garazi aldean. Lehenago ere beti izan dira, baina ez oraiko moduan. Lehenago baziren–ezagutu ditut nik–egurrarekin ian egiten zuten jendeak, baina askotan bizi ziren nekazarien etxeetan denbora batentzat, auzotegian zeuden lan guztiak egiten zituzten, janaren kontra, ez zuten soldatarik.
A.–Zergatik mueble zaharrak egin, eta ez berriagoak, modernoagoak?
M.L.–Ez naiz sartzen kategoria batetan. Badira denborak, eta beharbada denbora batez formazio batetatik jalgitzearekin kriterio batzu ematen dizkizute, estilo batzu, edota eskulturak inportantzia baduela esaten dizute, eta hori denekin jalgitzen zara zure formaziotik. Eginen dituzuen lehen muebleak, bistan dena, zaren formazioan ukan dituzun kriterioen araberakoak izanen dira, baina gero bakoitzak harrapatu behar du bere tankera. Mueble hauek ez dezaket erran baitezpada zabarrak direla, edo zahar tankera dutela. Nonbait oinarritzen dira, uste dut herriko tradizio batetan, hori dudarik ez da. Baina tradizio hori aberasten da besteetan egiten diren gauzekin. Horretara saiatzen naiz.
A.–Zu bestela idezle ere bazara, eta grabadugilea Ezagutu ditugu argitaraturik zure beste lan horiek. Nola ikusten dituzu beste alderdi horiek?
M.L.–Niretzat ez da berezketarik. Gure zibilizazioaren prolema da hori. Zatikatu gaituzte, eta gure izaitea ere zatikatua da. Orduan badira intelektualak aide batetatik, langileak bestetik, eta hori aspaldiko historia da. Ni saiatzen naiz gizenaren zati horien elkartzera. Uste dut mueblegintza egiten baldin badut, poesia dela. Eta berdin poesia egiten dudalarik, pentsatzen dut zenbait aldiz nire idazteko tankera pintura bat dela, edo eskultura dela. Ez dut batere ikusten idazteko era beste disziplinetarik haustura bat bezala, eta askotan nire poesia bat erakusten dudalarik, eskultura bat balitz bezala erakusten dut.
49

GaiezKulturaArteaBeste arte
PertsonaiazLANATHUA1

Azkenak
Nepalgo lehen ministroak dimisioa eman du, protesta gogorren ondorioz

Liskarretan gutxienez hogei pertsona hil dira astelehenean. Astearte goizean, lehen ministroaren etxeari su eman diote manifestariek. Herritarrik gazteenak ari dira protestan, gobernuaren ustelkeriaren aurka, eta bereziki, sare sozialen debekuak eraginda.


2025-09-09 | ARGIA
Aske utzi dute Jose Mari Dorronsoro euskal presoa, 32 urteren ondoren

Jose Mari Dorronsoro preso politikoak Frantziako Estatuan bete zuen zigorra aintzat hartu ondoren, aske utzi zuten abuztuan, Etxerat elkarteak jakinarazi duenez.


2025-09-09 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Bazuen mezua, noski, Pekineko desfileak; baina zein zen mezua?

Zuzenean, askok, edo geroago ehunka milioik ikusi ahal izan duten irailaren 3ko Pekineko desfile militar erraldoiak bazuen, bai horixe, mezua. Halako guztiek bezala, esan genezake. Antolatzaileen borondateaz harago doazen mezuak, batzuetan. Mezu horiek zein eta norentzat ziren... [+]


Eskola segregazioa gainditzea helburu duen mahaia abiatu du Jaurlaritzak, STEILAS eta ELA gabe

"Erronka izugarria" duen mahaia jarri du martxan Eusko Jaurlaritzak, 50 bat eragilerekin: eskola segregazioa gainditzeko neurriak adostea. STEILAS eta ELA sindikatuek ez dute parte hartu; Jaurlaritzak oinarri dituen politikek segregazioa betikotzen dutela diote.


2025-09-09 | Jon Torner Zabala
Itsasoaren berotzeak euskal kostaldeko espezie batzuen portaera aldatu du, Aztiren arabera

"Berdela iparralderantz ari da mugitzen, itsasoa berotzeak sardinari ez dio on egiten eta geroz eta gutxiagoa dago, antxoarentzat ona da eta geroz eta gehiago dago, baina txikiagoa da...", dio Aztiko ikerlari Xabier Irigoienek, EITB Datak tenperaturaren gorakadaz egin... [+]


Israelek Gaza hiria ebakuatzeko agindua eman du eta drone batek eraso egin dio Flotillari Tunisian

Hirian milioi bat pertsona inguru bizi da egun, eta ez dute nora jo. Pazienteekin eta lanean geratuko direla adierazi du Shifa ospitaleko zuzendariak, eta babesa eskatu dio nazioarteari. Bestalde, gauerdian, Global Summud Flotillako ontzi bati eraso egin dio drone batek... [+]


Spoti-fire, Stop-ify edo Spoti-fair

Guztiok entzun nahi dugu musika: asko, merke, euskaraz eta gaizki sentitu gabe. Baina Spotify utziko badugu Israelen konplize izateagatik, agian beste enpresa eta tresnen inguruan ere hausnartu beharko dugu. Edo gure morala kontratatzen ditugun zerbitzuen arabera neurtzen hasiko... [+]


2025-09-09 | Irutxuloko Hitza
Kaleratzeak Stopek gaitzetsi du Donostian GOe egiteko azkartasuna, ondoko orubeko gazteentzako apartamenduei ekiteko datarik ez dutenean

Joan den astean jakinarazi zuten Basque Culinary Centerren GOe eraikina urriaren 20an inauguratuko dutela, eta horren harira, Kaleratzeak Stop plataformak idatzi bat helarazi du komunikabideetara. Bertan, gaitzetsi egin du Basque Culinary Centerreko eraikin berria 20 hilabetetan... [+]


Nafarroako azoka ekologiko handiena Noainen lurreratuko da irailaren 12tik 14ra

Hamargarren urtemuga ospatuko du aurten Nafarroako Azoka Ekologikoak. Berrogei postuko azokaz gain mintzaldiak, tailerrak, kontzertuak eta erakusketak izanen dira


2025-09-09 | Gedar
EAJko presidente ohi Andoni Ortuzar kanpo-aholkulari gisa fitxatu du PwC multinazionalak

 "Komunikazioan eta gai publikoetan" lagunduko dio enpresari. Lizitazioak manipulatzeagatik isundu izan dute konpainia, eta lotura zuzenak ditu EAJrekin. 


2025-09-08 | Aimar Lopez
Istilurik gabe baina normaltasunik gabe ospatu dute bertze behin Alarde eguna Hondarribian

Jaizkibel konpainia berdinzaleak Herriko Etxearen eta epaileen deliberoak bete ditu, ez haatik HAOSEk, alarde baztertzailearen antolatzaileek. «Estrategia aldaketa bat» eskatu dio Jaizkibelek auzapezari; ezkerreko ordezkariek «Alardea antolatzeko».


2025-09-08 | ARGIA
Israeli armak salerostea debekatzeko dekretua iragarri du Espainiako Gobernuak

Pedro Sánchez Espainiako presidenteak adierazi du, legez arma-blokeoa ezarrita, presioa eragin nahi dutela Benjamin Netanyahurengan. Sánchezek deitoratu du nazioarteko komunitatearen zati baten “indiferentzia” eta Israelgo Gobernuarenganako... [+]


Bayrouren gobernua erori da Frantziako Asanblean eta estu da Macron

Astelehen arratsaldean konfiantza mozioa galdu du Frantziako lehen ministro François Bayrouk. Konfiantza mozioa eskatu zuen, datozen lau urteetarako austeritate usaina zuten aurrekontu batzuk aurkeztu eta bere aurkako zentsura mozioa iragarri zuenean eskuin muturrak. Aurrez... [+]


2025-09-08 | Axier Lopez
Argentinako ultraeskuinak lehen kolpea jaso du haustekundeetan

Peronismo klasikoak Buenos Aires probintziako hauteskunde legegileetan botoen %47,2 lortu du. Javier Mileiren La Libertad Avanza hautagaitza 13 puntura geratu da (%33,7). Emaitza esanguratsua da bozka emateko eskubidea duten argentinarren %38 Buenos Aires probintzian biltzen... [+]


‘Esnatu ala hil’, kaleko euskaltzaleentzako liburua ondu dute Goikoetxeak eta Iurrebasok

Esnatu ala hil. Euskararen oraina eta geroa, diagnostiko baten argitan (Elkar) liburua argitaratu dute Garikoitz Goikoetxeak eta Iñaki Iurrebasok. Egileen helburua da gaur egun euskarak bizi duen egoera ulertzeko tresna bat eskaintzea, “ezinbestekoa delako aurrera... [+]


Eguneraketa berriak daude