Donostian Estrenatu Da «Eklipse» Lan Barregarria

1987ko martxoaren 08an

Bederen 1 antzerki taldekoei elkarrizketa
Aurretik Azpeitian Eta Bermeon Ekitaldi Bana Eskaini Arren
Donostian Estrenatu Da «Eklipse» Lan Barregarria
Donostiako Bederen-1 antzerki taldeak Alfonso Vallejoren "Eklipse'' antzeslana estreinatu berri du Donostian, erderaz eta euskaraz.
Aldez aurretik ere Azpeitiako Euskal Antzerki Topaketetan ikusi ahal izan zelarik iazko abenduan, eta baita gero Bermeon ere. Juan Pastor valentziarraren zuzendaritzapean, sei milioi tterdiko aurrekontuz eta hiru eta pikoko subentzioz moldatu dute obra, Juan Gartziaren euskarazko itzulpenarekin.
"Amodioa eta heriotza umorez azaltzen diren poema bat da Vallejoren obra hau" adierazi izan dute "Eklipse" honi buruz. "Hotzikeraren ordez barrea eragiten duen ameskaizto bat; itxura baldarraren atzean xamurtasuna dariona".
Euskerazko bertsioak, martxoaren 5ean izan zen lehena eta martxoaren 8an, izango da azkena (igandez). Gaztelerazkoak, berriz, hilaren 6ean eta 7an, gaueko hamar t'erdietan. Euskarazko erderazkoak baino bi ordu t'erdi lehenago hastekoak dira. Victoria Eugeniako estreinaldi honen segidan, "Eklipse" Bilbo, Gasteiz, Iruñea, Madrid eta Bartzelonara eramateko asmoa omen dute Bederen-1koak. Azkenik, honek ditugu aktoreak: Patxi Santamaria, Ane Gabarain, Jose Ramon Soroiz, Pilar Rodriguez eta Ana Miranda.
Guk, zenbaki honetara, bertako zuzendaria izan den Juan Pastor-i galdera batzu egin dizkiogu.
ARGIA.– Nola eman zen obraren aukeraketa?
JUAN PASTOR.– Jende honek presaka pasa zidan abisua, duela pare bat hilabete, eta galdetu zidaten ea zer egin litekeen azkar eta ondo. Projektu batzu baziren baina egile-eskubideengatik prolemak izan zirenez beste zerbaiten bila hasi ginen. Inportantea zen taldeak ordurarte egindako gauzetatik desberdina izatea. Orduan pentsatu zen Alfonso Vallejoren lan bat moldatzeko aukeraz. Horrek estiloko lan bat egiteko parada ematen zigun. Bestetik, nire ustez Alfonso Vallejo egile espainolen artean dagoen interesante gutxitakoa da, baina hemen Espainian oso zuzendari eta produktore gutxi ausartu dira haren obraren bat eszenara eramaten. Zerbait desberdina egiteko aukera ematen zigun, eta hori zen inportanteena taldearentzat. Gainera oso egun gutxitan aukeratu behar izan genuen Eusko Jaurlaritzara aurkezteko, eta beraz ankeratzeko prozesu hori oso laburra izan zen.
A.–Aurrera eramateko orduan, nola joketu duzu?
J.P.– Saiatu naiz lanean ahalik eta fidelena izaten, hau da, egileak gure ustez testuan esan nahi zuena errespetatzen saiatu naiz, ahalik eta gutxiena urruntzen behintzat. Aktoreekin lanean, e.a., Vallejoren literatura teatrala espaziora aldatzen saiatu naiz. Bertsioari buruz apenas ezer gehiago esan daitekeen. Benetan nahi nuena hemengo errealitatetik gertu zegoen jendearekin lanegitea zen, betidanik gustatu izan zait. Horregatik, eszenografoak, musikalariak, e.a. ekipo guztia inguru honetakoa da, areago lana euskaraz ere emango bada.
A.– Euskarazko bertsioa zuzentzeak lanik eman al dizu?
J.P.– Jende guztiak egiten dit galdera horixe, eta nire ustez hori da honelako lan batetan izaten den prolemarik txikiena. Noski mugak badirela, eta aktoreek euskaraz lanegiten dutenean nire alboan norbait behar dut gauzak argiago ikusteko. Baina nire lanegiteko moduan alderdi formalak pisu gutxi dauka, pisu nagusia jokabideek eramaten dute. Modu askotara egin liteke hori, baina nire moduaren barrnan inportanteena ez da aktoreak zer moduz ari diren, zer gertatzen ari den baizik. Nik batik bat aktorearen xedeak eta jokabideak lantzen ditut, ez tonoak. Dena dela, garbi dagoenez nik lehenik erderaz egiten dut lana, gertuago dudalako eta hizkuntzarekin erlazio emozionala dagoelako, eta ondoren euskaraz egiten denean, jadanik nik buruz dakit obra osoa eta mementu bakoitzean badakit zein den aktorearen intentzionalitatea, zein den kontzeptua, eta ez dut itzulpenik behar izaten. Zuzendari bezala, gainera, biziki interesgarria gertatzen da hori, euskarazko entseguak entenditzen ez ditudanez beste zentzumen berri batzuez ikustatzen ditut, eta gauza berri piloa deskubritu.
A.–Zein alderdi nabarmenduko zenuke obra honetan?
J.P.–Lan hau energia edo kemen berezi bati buruz ari da. Kemen hori bizitzan dago eta hari esker bizi gara. Batzuetan energia hori kontrolaezina da, ezezaguna, lur azpikoa, etereoa... batzutan haren beldur izaten gara, tentsioan jartzen gaitu. Energia horri zenbaitetan amodioa deitu izan diogu. Amodiozko poema bat dela esan genezake, poema espresionista bat.
Dabid ZUAZALDE

"Eklipse" lanean umoreak berebiziko garrantzia mantentzen du hasieratik bukaera arte.
50

GaiezKulturaAntzerkiaTaldeakBEDEREN 1
EgileezUAZALDE1Kultura

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Kanpaldien lehen garaipenak iristen hasi dira Israelekiko boikot akordioekin

Jon Hidalgo Gereñu

“Maite dut Iparraldean antzerkia egitea, uste baitut hemen kodeak ulertzen direla”

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Zorroza Gestión de Residuos enpresak onartu egin du Bassirou Dioneren gorpua mugitu zutela, lan heriotza ezkutatzeko

Aimar Gutierrez Bidarte | Aiaraldea

Hauxe da Gaza suntsitzeko Israelen eta AEBen plana

Jonathan Cook

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude