Miren: "Lan ona egin, zertara goazen jakinik"


1986ko irailaren 14an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Miren trikitilariari elkarrizketa
Miren: "Lan ona egin, zertara goazen jakinik"
Hernaniarra da Miren, eta gaur telebistako aurkezlea den Bingen Zupiriarekin argitaratuako zintaz eman zen ezagutzera. Joan den urteko txapelketan berak irabazi zuen Iturbiderekin.
ARGIA.–Norekin ikasia zaitugu?
Miren.–Hasieran Martinekin; gero Sakabirekin. Orain, berriz, jende askorekin mugitzen naiz. Epelde eta Iturbiderengandik asko jasotzen ari naiz. Baina oso zaila da nola edo norengandik ikasten duzun esatea. Zaharrengana joan behar da. Asko daukagu beraiengandik ikasteko. Tradizioa eskuratzea nahi eta ezkoa da. Bat izan liteke teknika guztiaren jabe eta horretarako ez da behar bada maisurik behar; baina trikitilariek "sentidoa" deitzen dioten hori, grazia hori, hartzeko, haiengandik hartu behar dugu. Trikitixaren funtsa grazia horretan datza.
A.–Beraz, zaharren "sekretoen'' bila zoaz.
M.– Bai. Zaharrak dira oraingoz nere maisuak, eta urte askotan hala izango dira.
A.–Zertan oinarritzen da lehen aipatu duzen "grazia" hori?
M.–Ezin definitua da. Gauza bat da teknika eta bestea trikitixa jendea animatzeko edo mugitzeko doala kontutan hartuta, grazi edo sentido hori. Teknika, hori lortzeko erabiltzen den bitarteko bat da, baina ez helburna. Eta hori musika guztian gertatzen da. Partitura batean, adibidez, informazio bat daukazu jasotzeko, baina gero hori interpretatzen jakin behar duzu. Esanahi edo bizi bat eman behar diozu. Eskolak teknika bat eskura ematen dizu, baina gero bakoitzak bere nortasuna bilatu behar du.
A.–Zuk, soinu txikiaz aparte, pianoa eta akordeoia jotzen dituzu. Zer harreman dago tresna horien artean?
M.– Desberdinak dira. Bakoitza bere gauzatarako da. Soinu txikia bere graziarekin jo behar da. Eta pianoa beste klasizismo batekin. Pianoa fandangoa bezala jota, jendeak parra egingo lizuke. Eta alderantziz. Errikidikuloa da, jende askok egiten duen bezala, trikitixa gauza klasiko bat bezala jotzea, mila nota sartzen saiatuz, trikitixaren helburua zein den ahaztuz. Hori konplejo baten ondorioa da. Neretzako, lan on bat egin beharra dago, baina trikitixaren funtzioa errespetatuz. Zertara goazen jakinik, zaharren tradizioaz ondo jabetu eta hortik aldakuntza bat emanez.
A.–Iruditzen al zaizu ohizkoak ez diren doinuak jo daitezkeela?
M.–Bai. Baina, festa helburu hori ahaztu gabe. Ezin daiteke gauza mediokre bat egin. Chopin-en sonata bat jo daiteke, baina gauza ahul bat izango da. Erdipurdikoa iruditzen zait era berean "konjunto"» txiki baten antzeko zerbait egitea, ez delako ez trikitixa eta ez konjunto. Beste tresnak sartu daitezke, baina beti ere bere girokoak autoktono horretakoak izanik. Gauza "autentiko" bat egin. Dultzaina, alboka... adibidez, helburuak ez du izan behar mejikanak jotzeko talde bat egitea; gero erromerian horrelakoak ere joko dituzun arren..
A.– Ikusten duzu etorkizunik irrati-telebistan jartzen eta jan erazten diguten musika horren aurrean?
M.–Bai. Ez inola ere, ordea, musika egiteko era horrengana hurbiltzen saiatuz, erdibideko gauza bat besterik ez dugu egingo-eta. Trikitixak izango du lekua baina bakarrik bera den bezala segitzen badu bere bidea, eta lan eginez badu irtenbidea. Haiek ateratzen dute aurrera berea, baina guk ere aterako dugu gurea. Dena dela, ikusten dut informazio behar handia dagoela. Akaso lortuko dugu baserritarren musika izatetik herriko musikatako bat izatera pasatzea, baina beti ere lanaren poderioz.
A.–Zergatik zoaz txapelketara?
M.–Lehenengo, iaz txapeldun geratu eta obligazio morala dudalako. Bigarrenik, trikitixa zer den pentsatzen duguna publikoki demostratzeko. Alegia, azken urte hauetan teknikari bakarrik egin zaiola jaramon eta humorea ahaztu dela. Horrekin konforme ez gaudela demostratzeko. Onartuz bakoitzak bere habilidadea erakutsi behar duela. Demostratu nahi hori izango ez banu, ez nintzateke aurkeztuko.
A.– Irabazteko esperantzarik baduzu?
M.–Publikoa irabazteko esperantza dut.
A.–Kontrakorik handiena?
M.–Publikoa.
A.–Ez duzu txapela galtzeko beldurrik?
M.– Inportanteena ez da irabaztea, bakoitzak bere buruarekin lasai gelditzea baizik.
A.–Irabazteak ez du mesederik ekartzen?
M.– Festetarako-eta dei gehiago jasoko dituzu... Baina horrez aparte ezer gutxi.
A.–Baduzu trikitixa lan bezala hartzeko asmorik?
M.–Hori ikusteko dago. Oraindik gaztea nauzu. Oraingoz, oso ondo pasatzen dut trikitixarekin; ahal dudan profesionalitate gehiena ematen diot. Gero zertara dedikatuko naizen, batek daki!
37

GaiezKulturaMusikaMusika tradTrikitixaTxapelketak
GaiezKulturaMusikaMusika tradTrikitixaTrikitilariMIREN1
PertsonaiazMIREN1

Azkenak
Israel Gazan “inoiz ikusi ez den sufrimendua” eragiten ari dela salatu dute Mendebaldeko 28 estatuk, baina neurririk iragarri gabe

"Oinarrizko premiak bilatzen dituzten bitartean zibilak, haurrak barne, anker hiltzea" salatu dute. Gazan hamabost pertsona hil dira gosez azken 24 orduetan, eta AFP albiste agentziako kazetariek ohartarazi dute euren lankideak gosez hiltzen ari direla zerrendan,... [+]


Subflubiala Ez plataformak protesta zaratatsua egin du Bizkaiko Foru Aldundiaren aurrean

Subflubialaren behin betiko proiektua onartu zuenez Aldundiak pasa den astean, eta dozenaka pertsona batu dira proiektua gelditzea eskatzeko.


71 urteko espetxe zigorra ezarri diote Hondarribiko surf irakasle bati, 11 adin txikikori sexu abusuak egitea egotzita

2011tik 2021era bitarte egin zituen erasoak, klaseak eman bitartean. Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak sexu abusuen delitu bakoitzeko lau urte eta hilabete bat eta hamabi urte bitarteko kartzela zigorra ezarri dio. Horrez gain, 40 urteko gizonak adin txikiko bakoitzari 3.000 eta... [+]


Frankismoko dokumentu klasifikatuak argitaratuko dituen legea onartu du Espainiako Gobernuak

Bide parlamentarioa egin beharko du orain. Lege testu honen arabera, 30 urteko epea ezarriko dute sekretuak desklasifikatzeko, eta 45 urtekoa "goi mailako" sekretuendako. Bakoitza hamabost urtez luza daiteke.


Espainiako Auzitegi Gorenak Loiolako kuartelari babes berezia ematen zion epaia bertan behera utzi du

2022an EAEko Justizia Auzitegi Nagusiak ebatzi zuen kuartela Hirigintza Ondare Eraikia Babesteko Plan Berezian sartzea, Voxek jarritako helegite bat onartuta. Gorenak baliogabetu egin du epai hori, eta bidea ireki dio Donostiako Udalari eremu horretan 1.500-1.700 etxebizitza... [+]


Galizieraz egiteagatik eraso egin diote espainiar batzuek turismo-gida bati Galizian

Inguratu, iraindu eta besotik heldu eta bultzatu ere egin zutela salatu du Galiziako gida gazteak. Valladolidekoak dira sei pertsona galegofoboak.


Legazpiko Udala eta Sidenor kalte ordainak ordaintzera zigortu dituzte langile bat amiantoaren eraginpean jartzeagatik

Langileak amiantoak eragiten duen minbizi mota bat dauka eta 376.305 euroko kalte ordaina eman beharko diote, EAEko Auzitegi Gorenak zigorra berretsi baitu. 


Zabaltzen ari den morofobiaren azken adibidea, Gasteizen

Gasteizko hainbat auzotan ezarri dituzten “Moros fuera de España” kartel eta pegatinak ikertzen ari da Ertzaintza. Irun, Hernani, Barakaldo… Ez dira kasu isolatuak, eta “etorkinen kontura jarraitzaileak irabazi nahi dituen ideologia” ikusten du... [+]


Donostiako auzitegi batek ebatzi du zaharren egoitzako langile denek ez dutela euskarazko B2 maila eduki beharrik

Euskarazko B2 maila dutela ez ziurtatzeagatik Eibarko Egogain zaharren egoitzako lan eskaintza publikotik kanpo utzi zituzten bi langileen alde ebatzi du Donostiako Lehen Auzialdiko 3. Epaitegiak, CCOOk jakinarazi duenez. 2024ko urrian, Gonzalo Pérez Sanz epaileak... [+]


Jesus Maria Gomez Ezkerro preso iruindarra aske geratu da zigor osoa beteta

Jesus Maria Gomez Ezkerro 'Txutxo', 2001eko urtarrilean atxilotu zuten, 2021ean hirugarren gradua ezarri zioten, eta 2023ko otsailean baldintzapeko askatasuna eman zioten. 24 urte geroago aske geratu da. 


2025-07-22 | Estitxu Eizagirre
Frutazaintza ekologikoa ezagutzeko txangoa deitu du Biolurrek

Biolur laborantza ekologikoaren aldeko elkarteak frutazaintza sustatu nahi du eta horretarako egun-pasa ederra antolatu du uztailaren 29rako; hiru proiektu ezagutuko dituzte bertatik bertara: Erroak mintegia Ahatsan (Nafarroa Beherea), Kibbi Sat Donezteben (Nafarroa) eta... [+]


2025-07-22 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Japoniar nazionalismoa hasi da berragertzen mozorrorik gabe

Japoniako goi-ganberaren erdia berritzeko uztailaren 20an egindako hauteskundeek berretsi eta ondu egin dituzte aurreikuspenak: Alderdi Liberal Demokratikoak eta haren ia betiereko aliatua den Komeito konfesional eskuindarrak galdu egin dute Aholkularien Batzar horretan zuten... [+]


2025-07-22 | Mara Altuna Díaz
Haien hizkuntzak hiltzen uzteko prest ez dauden zortzi gazte grinatsu

Uztailaren 14tik 18ra munduko hizkuntza gutxituen hiriburua izan da Gasteiz. HIGA, hizkuntza gutxituetako gazte hiztunen topaketetan, lau kontinenteko dozenaka gazte elkartu ziren esperientziak eta estrategiak trukatzeko. Hizkuntza “txikiak” babestea dute helburu... [+]


2025-07-22 | Kote Camacho
Aurtengo baraualdirako jada hamalau lagunek eman dute izena

Barau kolektiboak beti erdaraz izaten ziren, baraualdi bat euskara hutsean antolatzen hasi ginen arte. Irakurketa dramatizatuak taldean, abestu, dantzatu, arnasketa kontzientea, masaje trukaketa, Bergarako igerilekura jaistea, kanten liburuxka... eta pilota partiduak.

Aurten,... [+]


2025-07-22 | Bertsozale.eus
Bertsolaritzaren dokumentazio bilketa sendotzeko aurrerapausoetan

 Xenpelar Dokumentazio Zentroak dokumentazio bilketan sakontzeko aurrerapausoak eman ditu: Bertsozale Elkarteko egitasmoen bilketa prozesuak berrikusi dira eta tokian tokiko eragileekin harremanetan jarrita, eremu horretako jarduna aztertu eta hobekuntzak bideratu... [+]


Eguneraketa berriak daude