S.L.M.M.Sindikatoa aro berrien aurrean.

1985eko abenduaren 22an

S.L.M.M-koei elkarrizketa

Joan den asteburuan izan zuten V. batzarrea
S.L.M.M.Sindikatoa aro berrien aurrean.
Abenduaren 12, 13 eta 14ean Portugaleteko Nautika eskolan bildu dira berrehun ordezkari hiru ponentziren inguruan sindikatua eta untzidiaren etorkizunari buruz eztabaidatu eta erabakiak hartzeko. Erabakirik garrantzitsuena, zalantzarik barik, orain arte inungo sindikatuan sartu gabeko honek C.C.O.O.en sartzea erabaki duela. Erabakiaren zergatiaz mintzatu gara zuzendaritzako sindikatukide birekin. Elkarrizketa batzarrea burutu aurretik egina bada ere oso argigarria delakoan gaude.
Sindikatuaren oinarriko eraketa moldea portuko asanbladak dira. Bilbokoarenaren egoitza Villerias kalean dago, itsasadarreren alboan. Jezarri garen mahaiaren ezkerretara dagoen beiradura zabalean zehar Arenala ikusten da. Ripa izeneko kaiaren alboan gaude. Bertan burutu izan da hainbatetan makina bat kontrato ezlegal marinelen untziratzea sarritan bertoko tabernetan hasten bait da. Marinel giro usaina dario inguruari.
A.–Zenbat ponentzi eta nor burutuak aurkeztu dira batzarrera?
SLMM.- Hiru, denak zuzendaritzarenak eta elkarren osagarriak. Sektore honetan ekintza sindikalean iharduteko oztopoak ikaragarriak dira. Batetik sakabanatuta bizi gara, gero urruntasuna, sekula ere ez dela posible sektoreko langilego osoa elkartzea, lantegietan gertatzen ez den bezala. Bestalde bada sektorea zertzen duen beste ezaugarri bat ere, hots, jerarkia. Egitura erabat jerarkizatua, praktikan paramilitarra da itsasuntzietakoa. Badago baita, barne zatiketa sakona, kolektibo bien artean, tekniko eta kualifikatu gabekoen artekoa, alegia. Titulodunak erraz igo daitezke eskaloian, kapitaina izatera heldu arte; besteek, ostera, aukera gutti dute horretan. Ezaugarriok ematen digute sektorea aztertzeko behar ditugun ardatz nagusiak. Sindikalgintza oso zaila da egoera honetan, kontaktoan sartzea zaila da (barko asko, portu ugari, e.a.) eta egitura ere garestia da, lokalak, liberatuak... Badira sekula ere penintsulako porturik ukitzen ez duten itsasontziak.
A.- Zein da sektorearen egitura, entrepresaren ezaugarriak eta kopurua?
SLMM.- Entrepresa txikiak dira, sarritan itsasuntzi parea baino besterik ez dutenak. Zelan ematen den hau? Erraza da, garai batetan oso kredito merkeak eman ziren sektorerako, kosturik gabeko kredituak izan ere. Legediak berak egiten du posible entrepresa piloa izatea.
A.- Ponentzietan ikusten denez ados zaudete sektoreari buruzko diagnostikoa egitean. Hortik ateratzen duzue kongresurako kontsigna, "untzidia salbatu". Zertan gauzatzen da konsigna hori?
SLMM.- Honetan sektorearen egoera aztertu beharra dago. Sektoreraren ezaugarriek merko erabat espekulatiboa sorrarazi dute, irabazi garbiak arin ateratzen dira eta gainera ez da inoiz barkuaren beraren esplotazioa izan negozioa, inguruan mugitu izan den guztia baino. Ez da horrenbeste fletetan irabazten, fletearekiko komisioetan baino eta sortzen den botere politikoan. Frankismoaldian eta erreformako lehen urteetan armadoreek kristoren erraztasunak izan dituztela itsasuntziak ia dirurik gabe eraikitzeko, areago, hemen argi dago dirua ez ipini eta gainera armadore askok irabaziak atera dituela. Adibidez, estatuak itsasuntziaren kostuko ehuneko laurogeia ordaintzen zuelarik, sarritan benetako kostua deklaratutako horren oso azpitik zebilenean. Espekulazio horrek enpresario estilo berezia sorrarazi du eta, jakina, behi ahulak heldu direnean ez dute egoerari aurre egiten jakin. Itsasoko merkatua nazioartekoa da, itsaso berberean mugitzen bait dira entrepresa guztiak eta hemengo entrepresariak ez daude horretan konpetentzia izateko gaituta. Hirugarren puntua dago, ze lege dagoen armadoreak itsasuntzia laga ondoren erantzuna eskatzeko. Hemengo legeak zera dio, erresponsabilitateak ondarearekin batera desagertzen direla, nahiz eta entrepresariak kudeaketa desastrosoa egin barkuaren jabetza galdutakoan desagertzen direla berarekiko erantzukizunak. Ikusten duzunez espekulaziorako ahalbide ikaragarriak. Krisialdi honetan zer egin duten? Saldu. Merkatal untzidia bertan behera dator.
A.- Zuek, ponentzietan, untzidiak ematen duen botere politikoari buruz hitzegiten duzue. Azalduko diguzue horren gakoa?
SLMM.- Begira, inportazioa esportazioa flujoak erresumaren independentzia auzitan jarri dezake. Petrolio hornikuntza, adibidez, funtsezkoa da estatuarentzat. Noren eskutan egongo dira garraioa egiten duten petroliountziak? Independentziaz hitz egiten dutenean zer esan nahi dute? Edo zeure buruarentzako hornidura egiteko bitartekoak dituzu edo estrangulatu egiten zaituzte.
A.- Enpresario ereduari buruz orain arte esandakoa kontraesanean sartzen da, bete betean, egin izan den diskurtso tradizionalarekin, badakizue, "el naviero vasco emprendedor, rompe mares, crea riqueza..."
SLMM.- Pasadizotxoa kontatuko dizut hori dela eta. Zazpi itsasuntzi eta bi mila miloiko kapitaladun batek zera esaten zigun, bere bizitzan lehenengoz ezin zuela itsasuntzirik eraiki, hogeitamar miloiko abala eskatzen zioten eta. Bizi egiten dena duzu berau, ohizkoa. Euskal armadorearekiko idea ez da egia, beti bait dago Madrilen hartzen diren erabakiei lotuta. Sinesgaitza da zenbat entrepresak alde egin duen Madrilera ikustea. Bertakoak bost axola izan dio beti kapital horri, botere zentroak non diren bertara joan izan da beti. Areago, halako bilerak egin ziren, Eusko Jaularitza, ANAVE eta S.L.M.M.ren artean, Komunitate Autonomoak izan beharko zuen sektorearekiko garrantziaz, (sindikal ordezkarien ehuneko laurogeita hamarra SLMMkoa bait da), Merkatal Untzidiak aurrera egin zezan Euskadin eta azkenean adarra jo zioten E.J.ri.
A.- Testuinguru honetan aurkezten duzue zuen alternatiba, hots armadoreak ez badira untzidia salbatzeko gai, salba dezala administraritzak. Ala ez?
SLMM.- Guk honako azterketa hau egiten dugu, untzidiaren jabegoa orain estatuarena da, publikoa da, erraz frogatzen dela berau, heuren sasoian emandako kredituei esker erabakia bait da. Maileguok ez dira itzuliak izan, ezein momentutan ere ez. Beraz, benetako jabea estatua bera da eta armadoreak ez badira negozioari aurrera eragiteko guk geuk hartu behar dugu geure eskutan. Merkatal Untzidiak dituen balio estrategikoengatik gobernuak nazionalizatu egin behar izango luke. Bestalde lanpostuak iraunaraztearen garrantzia azpimarratzen dugu.
Sakondu egin nahi dut gaia -dio beste batek-, zergatik diogun untzidia salbatu? Bere garaian PSOEk bere programan zerbait agindu zuelako zentzu horretan, oraingoz guttienez mantendu egin eta modernizatu egiten saiatuko zela alegia. Zoritxarrez, egiten ari dena politika ekonomista hutsaren bidez zera da, aintzina emandako maileguak zuritzea, kredituok kiebran jartzen dutelako gobernuaren dirukontua. Zentzu horretan heuren politika itsasuntziak saltzea izan da, horretara diruaren zati bat behintzat berreskuratzen dutelako.

Galdetu egiten diet CCOOen sartzearen arrazoiaz. Azalpen ofiziala ematen didate. Ni neu zalantzaz beteta nago. Geroak esango. CCOOk zama ederra hartu du. Ea ondo dagon ala bota egiten duen.
E. Jimenez
18-19

GaiezEkonomiaSindikalginSindikatuaSLMM
EgileezJIMENEZ3Ekonomia

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

Lurra taupaka hasiko da

Estitxu Eizagirre

Kanpaldien lehen garaipenak iristen hasi dira Israelekiko boikot akordioekin

Jon Hidalgo Gereñu

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

“Maite dut Iparraldean antzerkia egitea, uste baitut hemen kodeak ulertzen direla”

Gorka Peñagarikano Goikoetxea

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude