"Oraindik ez dugu geureganatu iniziatiba"


1985eko abenduaren 22an
Zure babesik gabe independetzia ezinezkoa zaigu
Maria Vazquez, URNGkoari elkarrizketa

GUATEMALA Maria Vazquez URNGkoa:
"Oraindik ez dugu geureganatu iniziatiba"
Maria Vazquez guatemaldar emakumea gurean dabil, bere herriari buruzko informazioa zabalduz eta laguntza eskatuz ("herriekin ari gara mintzatzen, gobernuek ez bait digute jaramonik egiten, orain denek Democracia Cristianari sinisten bait diote). Donostiatik pasoan heldu dugu momentu batez, hango borrokaren gora-beherak jakiteko nahian.
ARGIA.- Lehengo hasteko hango hauteskundeen balantze txiki bat egiguzu.
Maria Vazquez.- Gure ustez hauteskundeak Estatu Batuek diseinatutako kontrainsurgentzia planaren hirugarren fasea baizik ez dira. Errepresio totalaren fasea izan zen lehena, eta guk, preparazio faltaz, atzera jo genuen, bigaren fasearen ezaugarririk nabarmenena nekazariak patruila armatuetan antolatzea izan zen -milioi bat dago gisa hortan antolatuta, horrek gerrilak atakatuz gero lehenbiziko enfrentamentua nekazariekin izango dutela suposatzen duelarik -, eta orain hirugarren fasean gaude bete-betean: "reconciliación" izena eman diote, eta bi parte izan ditu: konstituzio berri nat egitea eta hauteskundeak antolatzea. Armadak zuzen-zuzenean superbisaturiko prozesua berorri; legearen arabera hala behar duelarik gainera.
A.- Armada ez al da piska bat baztertu, itxuraz bederen?
M.V.- Botere paralelo bat eraiki dute. Edozein obratarako, edozein herritarako, edozertarako beren baimena behar da. (Mariak ondoan erreproduzitzen dugun eskema erakutsi dugu).
A.- Zeozer berririk al dakar oraingo konstituzioak?
M.V.- Nire ustez gizarte mailan dakarren gauzarik garrantzitsuena nekazaritzan erreformarik eza instituzionalizatzea izango da. %3rentzat lurren %85 izaten segituko du. Nekazari txikiak emigratu beharrez segituko du. Gainerantzekoan, Estatu Batuekiko dependentzia areagotzen da... Saio bat da, esan daiteke, itxura garbituz fondoan ezer ez alsatzeko. Espainiako eredua oso maite dute. Baina, han behintzat ez du balio horrek. Ez da Europa, hura.
A.- URNG, zertan dago orain?
M.V.- Dakizunez, lau erakunde ezberdinen batasun hori duela lau urte sortu zen. Aurten zerbait inportantea gertatu da barruan: batasuna ekintzan ere erabaki da. Comando Central bat sortu zen abuztuan, oraintsu, azaroan, jakinarazi denez.
A.- Zein puntuen inguruan elkartu zarete?
M.V.- Puntu minimoak, ez lerrotzea, ekonomia mixto bat, partizipaziozko demokrazia, klaseen berdintzea eta EEBBetatik independentzia dituzu.
A.-Ze ekintza egin dira azken aldi honetan, hemen ez bait da deusik ere esaten?
M.V.- ORPAk (Organización del pueblo en armas) herri bat hartu berri du. Ejército Guerrillero de los Pobres-ek beste ekintza batzuk egin ditu. FAC-ek berak aritzen diren eskualdeetako komunikabideak moztu ditu hauteskunde aurreko hamabost egunez. Quiche-n atakeak ugaritzen dira... Oraindik ez dugu iniziatibarik berreskuratu, hori garbi dago, baina bidean gaudela uste dugu.
A.- Indigenak ari al dira gerrilan?
M.V.- Berek osatzen dute gehiengoa. Gure borrokak bi zutabe ditu: langile eta nekazarien arteko aliantza eta indigena eta ladinoen artekoa.
P.S.
Herriska estratejikoak nondik sortzen diren erakusten du eskematxo honek. Nagusiki, zazpi "CIM" daude, bakoitzak herriska batzuk kontrolatuz, eta denen artean gerrilaren aurrean murraila bat osatzen dutela.
17


GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaGUATEMALA
PertsonaiazVAZQUEZ1

Azkenak
Hegazkinez bidaiatzea trenez baino 26 aldiz merkeago izan daiteke Europan

Europa barruan hegaldiak hartzea trenez bidaiatzea baino 26 aldiz merkeagoa izan daiteke, 31 herrialdetako 142 ibilbidetan oinarritutako Greenpeaceren ikerketa baten arabera. Hegaldien zerga pribilegioei egotzi die desparekotasuna, eta trenbidea merketzeko neurriak eskatu ditu.


Belfasteko Kneecap musika taldea jo-puntuan: epaiketak, zentsura, jazarpena...

Israel Gazan egiten ari den genozidioaren aurkako mezuak adierazteagatik mota askotako errepresioa jasan du Irlandako Kneecap musika taldeak: Liam Óg Ó hAnnaidh kidea asteazkenean epaitu zuten, Londresen emandako kontzertu batean Hezbollah miliziaren bandera... [+]


Gutxieneko soldata propioaren alde 138.495 sinadura lortu dituzte sindikatuek

ELA, LAB, ESK, Steilas, Hiru eta Etxalde sindikatuek aurkeztu dituzte Herri Ekimen Legegilearen sinadurak Eusko Legebiltzarrean. Orain pilota alderdien teilatuan dagoela esan dute, eta herritarren borondatea kontuan izatea eskatu diete.


Gazako genozidioan hildakoen %83 zibilak dira, Israelgo armadaren datuen arabera

Israelgo armadaren barne agiri batean agertzen diren datuek diote Gazan hil dituzten sei palestinarretatik bost zibilak direla, azken hamarkadetan aurrekaririk ez duen sarraskia izanik. Israelgo zerbitzu sekretuek maiatzean zioten armadak Hamaseko eta Jihad Islamikoko 8.900... [+]


Sexu erasoak “kopuruz eta intentsitatez handitu” dira Bilboko Aste Nagusian

Bilboko Konpartsek elkarretaratze jendetsua egin dute Arriaga Antzokiren aurrean azken egunetako eraso sexisten aurka egiteko. Konpartsek adierazi duten arabera, erasoak kopuruz eta intentsitatez handitu dira. Aste Nagusiaz gozatzera gonbidatu dituzte herritarrak, eta... [+]


Kartzelan jaioa eta Israelek eraila adin nagusitasunera iritsi aurretik: Youssef Al-Zuqen historia

Youssef Al-Zuq munduko preso gazteena izandakoaren bizitza Gazako zigor zikloaren ikur da. Al-Zug 2008an jaio zen kartzelan, ama atxilotu eta epaiketarik gabe espetxeratu ondoren. Uztailaren 12an hil zuten Israelen bonbardaketa batean.


Oporrak ere gaixotasun?

Abuztua heldu zaigu, irakurle. Oporretan zaude eta zuretzako denbora gehiago daukazu? Edo agian ez daukazu denborarik, oporrak planez bete dituzulako? Edozein modutan, kontuz! Egungo bizimoduaren psikologizazioak edonon sailkatzen ditu sindrome berriak, eta oporraldiak ez daude... [+]


Txikiren eta Otaegiren mural bati eraso egin diote Durangon

Durangoko Ernaik salatu du Txiki eta Otaegiren muralaren kontrako erasoa. Ostegun arratsaldean murala berregiteko dei egin dute.


Nazien kontzentrazio esparruetan palestinar zapia ezin dela jantzi ebatzi du Alemaniako epaitegi batek

Turingia estatuko Auzitegi Gorenak ebatzi du Buchenwald konzentrazio esparruko memorialak eskubidea duela kufija daraman edonori sarbidea ukatzeko, "judutar ugariren segurtasuna" arriskuan jarri baitezake.


AEBek beltzez margotu dute Mexikoko mugaren hesia haren tenperatura igo eta migratzaileak pasatzea saihesteko

Mexikoko mugako hesia beltzez margotu du AEBetako Gobernuak. Lehenengo brotxakadak ematera bertaratu da Segurtasun Nazionaleko idazkaria bera, Kristi Noem. Neurri horren bidez, hesiaren tenperatura igo nahi dute, eta horrela migratzaileen pasabidea zailtzeko.


Ibai Iturria Garmendia, mendi gidaria
“Jende asko ez da modu egokian joaten mendira, kezkagarria da”

Garmendi mendi gidaritza zerbitzuaren bitartez zeharkaldi eta ateraldiak antolatzen ditu Ibai Iturriak. Argitara eman diren datuekin kezkatuta, mendian "kontzientziaz eta arduraz" jokatzearen beharra azpimarratu du.


2025-08-21 | Gedar
Zumaiako Bedua jatetxeko esplotazioaren testigantza gehiago bildu dituzte

Ez kobratzea, nagusiaren senideen etxeak garbitu behar izatea, lantokian lo egin behar izatea, irainak... Luxuzko jatetxeko esklabotza-baldintzen lekukotzak argitara ateratzen jarraitzen dute Urola Kostan.


Israelek Gaza hiria okupatzeari ekin dio, Hamasek azken su-eten proposamena onartuta ere

Erakunde palestinarrak astelehenean jakinarazi zuen ohar batean Egiptoko eta Qatarreko bitartekariek proposatutako su-eten akordioa ontzat jo duela. Israelgo armadak, ordea, dagoeneko inguratuta dauka Gaza hiria, eta han dauden palestinarrei urriaren 7ra arteko epea eman die... [+]


Eguneraketa berriak daude