"Oraindik ez dugu geureganatu iniziatiba"

1985eko abenduaren 22an

Maria Vazquez, URNGkoari elkarrizketa

GUATEMALA Maria Vazquez URNGkoa:
"Oraindik ez dugu geureganatu iniziatiba"
Maria Vazquez guatemaldar emakumea gurean dabil, bere herriari buruzko informazioa zabalduz eta laguntza eskatuz ("herriekin ari gara mintzatzen, gobernuek ez bait digute jaramonik egiten, orain denek Democracia Cristianari sinisten bait diote). Donostiatik pasoan heldu dugu momentu batez, hango borrokaren gora-beherak jakiteko nahian.
ARGIA.- Lehengo hasteko hango hauteskundeen balantze txiki bat egiguzu.
Maria Vazquez.- Gure ustez hauteskundeak Estatu Batuek diseinatutako kontrainsurgentzia planaren hirugarren fasea baizik ez dira. Errepresio totalaren fasea izan zen lehena, eta guk, preparazio faltaz, atzera jo genuen, bigaren fasearen ezaugarririk nabarmenena nekazariak patruila armatuetan antolatzea izan zen -milioi bat dago gisa hortan antolatuta, horrek gerrilak atakatuz gero lehenbiziko enfrentamentua nekazariekin izango dutela suposatzen duelarik -, eta orain hirugarren fasean gaude bete-betean: "reconciliación" izena eman diote, eta bi parte izan ditu: konstituzio berri nat egitea eta hauteskundeak antolatzea. Armadak zuzen-zuzenean superbisaturiko prozesua berorri; legearen arabera hala behar duelarik gainera.
A.- Armada ez al da piska bat baztertu, itxuraz bederen?
M.V.- Botere paralelo bat eraiki dute. Edozein obratarako, edozein herritarako, edozertarako beren baimena behar da. (Mariak ondoan erreproduzitzen dugun eskema erakutsi dugu).
A.- Zeozer berririk al dakar oraingo konstituzioak?
M.V.- Nire ustez gizarte mailan dakarren gauzarik garrantzitsuena nekazaritzan erreformarik eza instituzionalizatzea izango da. %3rentzat lurren %85 izaten segituko du. Nekazari txikiak emigratu beharrez segituko du. Gainerantzekoan, Estatu Batuekiko dependentzia areagotzen da... Saio bat da, esan daiteke, itxura garbituz fondoan ezer ez alsatzeko. Espainiako eredua oso maite dute. Baina, han behintzat ez du balio horrek. Ez da Europa, hura.
A.- URNG, zertan dago orain?
M.V.- Dakizunez, lau erakunde ezberdinen batasun hori duela lau urte sortu zen. Aurten zerbait inportantea gertatu da barruan: batasuna ekintzan ere erabaki da. Comando Central bat sortu zen abuztuan, oraintsu, azaroan, jakinarazi denez.
A.- Zein puntuen inguruan elkartu zarete?
M.V.- Puntu minimoak, ez lerrotzea, ekonomia mixto bat, partizipaziozko demokrazia, klaseen berdintzea eta EEBBetatik independentzia dituzu.
A.-Ze ekintza egin dira azken aldi honetan, hemen ez bait da deusik ere esaten?
M.V.- ORPAk (Organización del pueblo en armas) herri bat hartu berri du. Ejército Guerrillero de los Pobres-ek beste ekintza batzuk egin ditu. FAC-ek berak aritzen diren eskualdeetako komunikabideak moztu ditu hauteskunde aurreko hamabost egunez. Quiche-n atakeak ugaritzen dira... Oraindik ez dugu iniziatibarik berreskuratu, hori garbi dago, baina bidean gaudela uste dugu.
A.- Indigenak ari al dira gerrilan?
M.V.- Berek osatzen dute gehiengoa. Gure borrokak bi zutabe ditu: langile eta nekazarien arteko aliantza eta indigena eta ladinoen artekoa.
P.S.
Herriska estratejikoak nondik sortzen diren erakusten du eskematxo honek. Nagusiki, zazpi "CIM" daude, bakoitzak herriska batzuk kontrolatuz, eta denen artean gerrilaren aurrean murraila bat osatzen dutela.
17

GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaGUATEMALA
PertsonaiazVAZQUEZ1

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Ertzaintzak herritar bati Irunen egindako erasoak haserrea eragin du

Lander Arbelaitz Mitxelena

54 urteko espetxe eskaera sei pertsonarentzat presoen ongi etorriak antolatzea egotzita

Xabier Letona Biteri

"Nire burua duela 20 urte bezain indartsu ikusten dut"

Euskalerria irratia | Miren Mindegia

"Zenbat dugun kontatzeko!" Euskal Herriko mapa sortu dute

Euskal Irratiak

Zapaterok dio Ostiral Santukoaren gisako akordio bat egon zela ETAren amaieran

Xabier Letona Biteri

Bazen ordua iraultzeko

Iker Barandiaran

Azkenak

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

Koopfabrika

Kooperatiba eraldatzaileen harrobia

Olatukoopek beste hainbat eragilerekin batera garatu duen proiektu nagusienetako bat KoopFabrika da, ekintzailetza soziala bultzatzeko helburuz 2017an sorturiko programa, eta gaur egun oraindik martxan dagoena.

Hasiera batean, lehenengo ideia izan zen ekonomia... [+]

2024-05-12 | Nerea Menor

Ghayath Almadhoun

"Alemania nagusitasun zuriaren piramidearen gailurrean dago, eta lehen holokaustoa ukatu zutenek orain Nakba ukatzen dute"

Ghayath Almadhoun-ekin hitz egin dugu Alemaniako zentsura sistemikoaz eta horren ondorioez. Siriako Damaskon 1979an jaiotako poeta palestinarra, Suediara joan zen bizitzera eta egun Berlinen bizi da. Bere poesiak, ia 30 hizkuntzatan itzulia, maitasuna, tokialdatzea eta nortasuna... [+]

2024-05-12 | Estitxu Eizagirre

Amillubiren festa maiatzaren 11n

Lurra taupaka hasiko da

Urola ibaiaren meandroan, Zestoako Iraeta auzoan daude Amilibia baserria eta bere lur emankorrak: 5 hektarea baso eta 4 hektarea laborantza lur. Laborantza ekologikoa sustatzen duen Biolur elkarteak baserria eta lurra kolektibizatu nahi ditu Amillubi proiektuaren bidez... [+]

2024-05-12 | Amets Aranguren Arrieta

Pastoral bat Iruñearendako

Herri-antzerki forma bat da pastorala. Sujet edo protagonista bat (hildakoa) hautatu eta bere bizia bertsotan ematen duena. Kantua ere presente dago emanaldian. Taula zuzendaria, taula gainean arituko diren arizaleak eta musikariak aritzen dira pastorala ematen den egunean... [+]

2024-05-12 | Urko Apaolaza Avila

'Ekonomia eraldatzailea(k)' liburua

Ekonomiaren adjektibo guztiak

10. urteurrena kari, Olatukoopek bi liburuxka atondu ditu eta labean ditu jadanik, ekonomia eraldatzailearen eta kooperatibagintzaren ingurukoak biak ala biak. Alde batetik, herri-kooperatiben inguruko eskuorri edo gida bat kaleratuko dute, herri kooperatiba bat zer den... [+]

Eguneraketa berriak daude